cảnh báo: câu chuyện chỉ là hư cấu, mọi thông tin, kiến thức được đề cập trong đây đều không chính xác (hoặc chưa được chứng minh bằng nghiên cứu), trừ những thông tin đã được đánh trích dẫn tài liệu tham khảo ở phần chú thích. 

--------------

khun wan đi rồi, để lại maewnam ngồi ngây ngẩn giữa gian phòng rộng lớn mà chẳng biết phải làm gì tiếp theo. em nửa muốn sắp xếp đồ đạc, lại cảm thấy mình với căn phòng này giống như thuộc về hai thời đại khác hẳn nhau. tựa hồ như chỉ mới đây thôi, em giống như nàng alice đuổi theo một chú thỏ bí ẩn và rồi rơi vào một thế giới lạ kỳ.

lúc chỉ có một mình, giờ đây, maewnam mới nhìn kỹ căn phòng này một chút, nơi em sẽ gắn bó trong suốt kỳ nghỉ. nói đến mới thấy lạ, căn "homestay" này thì được cái sạch sẽ, chỉn chu và ngăn nắp, chỉ có điều là quá đơn sơ, gần như giữ lại hoàn toàn nét hoang sơ và nếp sống của người dân bản địa, nếu không muốn nói là lạc hậu. không có đồ điện tử, mấy thứ đồ hiếm hoi khiến em tin rằng mình không đột nhiên xuyên không về thời cổ đại chính là chiếc xe bán tải cũ rích đang đậu trong góc sân ngoài kia và chiếc đèn dây tóc duy nhất ở trên trần nhà. tìm mãi mới thấy được ổ điện nằm khuất cạnh tủ quần áo, điều hòa thì có lẽ không cần, nhưng chưa chắc là có nước nóng sẵn, điện đóm thì chập chờn, vậy mà người ở đâu cứ ùn ùn kéo tới đặt lịch. em hải cẩu trong lòng cứ thắc mắc mãi, không lẽ người ta chán nhịp sống hiện đại nên mới tìm đến chốn hoang vu này để đưa bản thân về với lối sống "trần trụi với thiên nhiên, hồn nhiên như cây cỏ" này sao?

maewnam nằm vật ra sàn, mặc kệ áo phông trắng có thể bị dơ, lăn một vòng từ đầu này sang đầu kia của phòng.

cửa lớn chưa đóng, trên nền trời cao rộng ngoài kia là nắng nhạt, là gió thổi, là mây trôi.

dưới đất là một em hải cẩu đủ hai chiếc vớ tự do nhất trên thế giới*.

sàn nhà gỗ màu nâu sậm, em không rõ đây là loại gỗ gì, vân gỗ uốn lượn đẹp mắt, chất gỗ bóng lên theo thời gian chứng tỏ đây là gỗ tốt lâu năm. các thanh gỗ nằm không sát nhau như sàn gỗ ép ở căn hộ, giữa các thanh hở ra một kẽ nhỏ xíu chỉ vừa một tờ giấy lọt qua và nếu ghé sát mặt xuống sàn, loáng thoáng có thể nhìn xuống phía dưới gầm nhà. em mơ hồ nghĩ đến một cảnh phim từng xem nhiều năm trước, nam chính đã nhét một bức thư qua sàn nhà cho nữ chính với hy vọng nàng vẫn chưa ngủ, có thể đón được tấm chân tình của mình qua khe hở vô tình mà hữu ý này**.

đột nhiên, sàn nhà truyền đến mấy tiếng gõ cộc cộc làm em hải cẩu giật hết cả hồn, da gà da vịt thi nhau nổi hết cả lên. qua mấy khe hở, dường như có bóng người đứng dưới nhà. một giọng nói quen thuộc vang lên vỗ về khi tâm trí em còn đang hoảng loạn.

- khun maewnam, là tôi.

- khun wan! chị làm em giật mình á!

- xin lỗi em, tôi chỉ muốn hỏi... ừm, em... em có muốn cùng nhau đi dạo một chút không?

- được ạ!

trái tim wan đập thình thịch chạy theo tiếng bước chân vội vã trên đầu. chỉ một lúc sau, maewnam đã chạy xuống, đứng đối diện với wan. dưới gầm nhà sàn, hai bóng người một cao, một thấp đứng cạnh nhau trông hòa hợp đến lạ. mái tóc dài của maewnam rối nhẹ, có lẽ vì em đã lăn lộn mấy vòng trên nhà. wan hơi cúi xuống, đưa tay vuốt nhẹ mái tóc thoảng hương hoa của em. maewnam bối rối đưa tay lên chải lại tóc mấy cái, vô tình chạm vào bàn tay ai vẫn chưa kịp rút lại. một trận gió mạnh thổi qua, vài sợi tóc nâu len vào khoảng hở, cuốn quanh đôi bàn tay như đang trêu đùa trái tim người khác.

chỉ là một cái chạm nhẹ bẫng, hệt như khi hoa cà phê trắng muốt rơi xuống lòng bàn tay, vậy mà khiến người quyến luyến như hương hoa còn vương lại, vấn vít trên tay chẳng vội phai.

wan "hừm" một tiếng hắng họng, phá vỡ không khí ngại ngùng, lại vờ như chẳng có gì xảy ra, hạ tay xuống vỗ lên đầu em cái "bẹp", khóe môi câu lên trêu chọc người nhỏ hơn:

- đi thôi, nhóc hải cẩu 2,9 tuổi.

- aaaaaa đừng có vỗ đầu emmmmm!!! lùn đi bây giờ!!!

maewnam vung vẩy hai tay hòng muốn gỡ tay wan ra. người ta ỷ chân mình dài, đi trước có mấy bước thôi mà đã bỏ em lại một quãng xa, maewnam chỉ còn nghe tiếng cười ha ha xa xa trong không khí kèm theo câu nói đáng đánh muốn chết:

- bây giờ cũng có cao đâu? bơi nhanh lên thôi khun "hải cẩu"!

.

.

.

chiang rai tháng mười hai thường là thời gian cao điểm thu hoạch cà phê.

trong sân, những sọt tre chất đầy những quả cà phê đỏ thẫm, có quả còn đậm màu đến mức ngả hẳn sang màu đỏ tía, vỏ dày và căng tròn như mấy quả nho.

maewnam ghé đến ngồi xổm ở một bên sọt, tay mân mê một quả cà phê chín đỏ đẹp mắt.

- đây là lần đầu tiên em cầm một quả cà phê đó, khun wan. hồi đó giờ toàn thấy hạt cà phê đã rang rồi thôi.

wan nhìn em ngước lên, hai mắt cong cong xinh đẹp, đôi má trắng trẻo phớt hồng hơi nâng lên theo khóe môi, trái tim bỗng run lên nhè nhẹ. em nhón lấy quả cà phê bằng hai ngón tay, đưa lên cao, mắt hơi nheo lại dưới ánh nắng.

- đây là cà phê arabica, gần đây chúng tôi mới nghiên cứu thay đổi một chút trong quy trình xử lý sau thu hoạch, kết quả thu được khá khả quan, chắc aek cũng có nói qua với em rồi. lượt cà phê thử nghiệm đầu mùa đã gửi lên cho cậu ấy hồi tháng mười một.

wan cúi người xuống gần tầm mắt em, lảng ánh nhìn từ gương mặt em lên quả cà phê chín, thơm nồng như quả mọng.

- nhà mình chỉ bỏ mối cho một mình p'aek thôi ạ?

hai tiếng "nhà mình" vang lên, người nói vô ý, người nghe giống như hữu tình mà lời nói ra có hơi lắp bắp hơn hẳn ban nãy.

- c-cũng không hẳn là chỉ nhà tôi, mấy nhà xung quanh đây cùng nhau thu hoạch và xử lý hạt, tôi chỉ có nhiệm vụ đem giao cho mối quen và ghi nhận phản hồi, vòng khách hàng cũng không lớn, quành đi quành lại chỉ có mấy người aek và vài tiệm ở dưới thị trấn, ở chiang mai cũng có mấy tiệm nho nhỏ.

wan ngưng một nhịp rồi tiếp tục, âm giọng miền bắc pha một chút giọng địa phương, trầm ấm bên tai maewnam đến mê mẩn.

- ở chiang mai và mae hong son người ta cũng trồng cà phê***, chúng tôi cùng nhau nghiên cứu để cải thiện chất lượng và cả sản lượng của hạt arabica. đây là tâm huyết gần năm năm của chúng tôi, tới bây giờ mới bắt đầu thấy được một xíu kết quả.

wan chầm chậm nói, những lời nghiêm túc chất chứa đầy cả nỗi lòng, ánh mắt nhìn chăm chú quả cà phê chín mọng với niềm tự hào không thể che giấu, giống như ánh mắt của bậc sinh thành nỗ lực cả đời nhìn thấy con mình trưởng thành trong lễ tốt nghiệp vậy.

- ở đây chỉ trồng arabica thôi hở khun wan? còn robusta thì sao ạ?

maewnam thắc mắc, em chỉ biết trên đời có hai loại cà phê mà ngày nào người ta cũng nói ra rả trên tivi, là robusta và arabica, còn hai đứa nó khác nhau chỗ nào thì em chẳng biết. hỏi em phân biệt kinh tế vi mô với kinh tế vĩ mô thì em nói cho mà nghe liền bây giờ nè.

- robusta được trồng phổ biến ở phía nam hơn, tuy sản lượng nhiều nhưng chất lượng hạt không cao, hương vị cũng không đặc sắc, thường dùng để cung cấp cho các nhà máy sản xuất cà phê hòa tan hơn. mặc dù robusta cũng có thể trồng ở đây, tuy nhiên khi so với hạt arabica được đánh giá cao hơn cả về chất lượng và hương vị, mà miền bắc nước ta có khí hậu và thổ nhưỡng thích hợp để trồng loại này hơn là ở miền nam, tiếc là quy trình trồng lẫn xử lý hạt chưa được nghiên cứu đến nơi đến chốn, tình hình sản xuất hạt arabica vẫn cứ mãi dậm chân tại chỗ suốt từ bấy đến giờ mới khởi sắc được một chút***.

maewnam hết sức ngạc nhiên, em không ngờ chuyện về hạt cà phê có thể bắt đầu thú vị đến vậy. phảng phất đâu đó, em nhìn thấy bóng dáng uy tín của những nhà nghiên cứu nông nghiệp mà em hay thấy lúc xem tivi cùng ba mẹ khi còn nhỏ. em chỉ biết wan là chủ một tiệm tạp hóa nhỏ, nhà có rẫy cà phê, nhưng em không nghĩ một người trồng cà phê trên núi lại có thể nói về nghiên cứu một cách say mê như vậy. không hiểu sao, chợt thấy người này thu hút em vô cùng.

- trước đây, ở vùng này, người dân miền núi sống còn hoang dã lắm. người ta phá rừng, trồng thuốc phiện, bây giờ thì khu này trở thành khu vực rừng bảo tồn, kể từ ngày trồng cà phê đem lại nguồn thu nhập tuy ít nhưng ổn định, đời sống còn khó khăn nhưng vẫn tốt hơn ngày xưa lắm rồi***.

- ừm, đúng vậy, rồi sẽ ngày càng tốt hơn thôi. chúng ta có một khun wan đáng tin đến vậy ở đây mà!

maewnam híp mắt cười, đứng dậy vỗ mấy cái lên cánh tay người cao hơn, vừa như an ủi vừa như động viên, dù em chẳng biết mình đang muốn an ủi điều gì, mọi thứ đang tiến triển rất tốt đẹp cơ mà, phải vui lên chứ! hoặc có lẽ vì người trước mặt em, lúc nào trên môi cũng treo nụ cười hòa nhã dành cho người khác, lại chẳng giữ cho mình chút vui vẻ nào, gánh nặng trên vai người con gái này dường như lớn đến mức có thể đè ngạt một người.

.

.

.

chuyện chưa nói đủ ba tuần trà, mà đêm đã buông màn nơi rừng hoang sương giá, mảnh trăng non đã treo tít trên ngọn tùng.

chỉ mới đi một vòng sân, còn chưa cả bước ra khỏi khu vực tập kết quả cà phê chín thì hai chân maewnam đã mỏi nhừ. em chớp chớp đôi mắt to tròn trời sinh đáng yêu của mình, thành công thuyết phục wan nấu cơm tối sớm cho mình.

wan đem mâm cơm bày ra sạp nhỏ giữa sân, một chiếc đèn bão treo ngay trên cầu thang lên xuống ở nhà chính, chiếu sáng toàn bộ phần sân trước nhà. ánh đèn màu cam cháy, tim đèn kêu lách tách theo ngọn lửa nhỏ nhún nhảy bên trong. bọn họ cùng ăn một bữa cơm thái đạm bạc, sau một ngày dài di chuyển trên đường dặm xa, dường như cơm nhà đơn sơ lại chính là thức quý giữa rừng non heo hút.

trời chuyển đêm, sương xuống nhiều, lạnh đến tê hết mấy đầu ngón tay. có lúc, dường như maewnam còn có thể ngửi ra mùi hơi lạnh trong không khí. wan tiễn em đến đầu cầu thang, nhìn thấy em thở một hơi dài, hơi khói mờ mờ lượn lờ quanh hai má.

đèn dây tóc trên trần nhà chớp tắt mấy lượt mới sáng hẳn, bản thân nó cũng là một nguồn nhiệt rất lớn, tuy nhiên vì lo lắng, wan vẫn vòng về kho chứa củi sau nhà để lấy một ít cho em sưởi ấm. maewnam còn chưa kịp hỏi wan về chuyện nhà tắm thì người đã đi đâu mất tiêu. chỉ trong vòng mấy giây sau đó, đèn trên trần tắt phụt.

đứng trong kho chứa củi nhìn bóng đèn tắt ngóm, xung quanh tối đen như mực, trong lòng wan dâng lên một nỗi bất an không tên. mấy thanh củi rơi xuống đất lộp cộp sau tiếng bước chân wan vội vã chạy về phía nhà phụ. wan chạy đến dưới cầu thang, thấy em đang dùng đèn pin trên điện thoại soi xuống đất, mới âm thầm thở phào một hơi.

- nơi này tuy đã được nối điện nhưng hệ thống còn chập chờn, có đôi lúc sẽ cúp điện, nhưng không cần lo, chúng tôi đều chuẩn bị sẵn đồ dùng cần thiết rồi.

wan từ tốn nói, giống như đây là việc thường xuyên xảy ra, nhịp thở dồn thì lại không bình tĩnh đến vậy.

- thường sẽ cúp trong bao lâu vậy, khun wan?

meawnam ngập ngừng, chuyện cúp điện đối với em là chuyện chỉ từng xảy ra một đôi lần, lúc em còn nhỏ xíu, nằm trong vòng tay mẹ, nhìn ba chơi rối bóng trên tường hắt qua ánh nến leo lắt, cả nhà mua vui cho cô con gái bé bỏng khỏi nỗi sợ bóng tối. thái lan phát triển nhanh, thủ đô phồn hoa nơi em sống lại là trung tâm kinh tế hàng đầu cả nước, căn hộ em đang ở là một trong những khu căn hộ cao cấp nhất trong thành phố, dĩ nhiên, chuyện cúp điện chỉ xảy ra trong chớp nhoáng, trong năm phút là quá dài, nếu không thì sao xứng với giá tiền lên đến x con số em phải trả cho dịch vụ mỗi tháng.

wan cảm nhận được sự run rẩy nho nhỏ của người bên cạnh, dù không chạm vào nhau, trong bóng tối lặng thinh, tiếng em thở đứt quãng nhè nhẹ bên tai như được khuếch đại, đánh vào trong màng nhĩ. dường như muốn khiến cho bản thân phân tâm khỏi bóng tối xung quanh, maewnam cứ nhìn chăm chăm vào điện thoại, mặc dù ở góc nhìn cao hơn của wan, em chẳng xem gì ngoài bốn con số đồng hồ trên màn hình khoá. thế rồi, người vốn đang ngồi cạnh em trên sàn đột nhiên xoay người ngồi xổm xuống trước mặt em, khoé môi hơi cong nhẹ, tay lớn xoè ra ghé vào chân em và mở lời:

- đi thôi, chúng ta không cần thiết phải chịu đựng bóng tối này nữa.

-----------------

chú thích:

(*) tham khảo chi tiết hai chiếc vớ và "dolby is free" (tạm dịch: dolby (là yêu tinh) tự do rồi) từ tác phẩm harry potter.

(**) một cảnh trong phim "hương hoa đạt phước", nếu bạn nào thích phim thái có thể xem thử, nữ chính rất thảm nhưng phim rất hay.

(***) tổng hợp tài liệu tham khảo của chương này (không theo thứ tự đề cập):

1. Angkasith P. Coffee Production Status and Potential of Organic Arabica Coffee in Thailand. AU J Technol. 2002;5(3). Accessed May 24, 2025. https://assumptionjournal.au.edu/index.php/aujournaltechnology/article/view/1181

2. Lilavanichakul A. PGI Doi Chaang Coffee in Thailand. In: Arfini F, Bellassen V, eds. Sustainability of European Food Quality Schemes: Multi-Performance, Structure, and Governance of PDO, PGI, and Organic Agri-Food Systems. Springer International Publishing; 2019:287-302. doi:10.1007/978-3-030-27508-2_15

3. Research and Development of ArabicaCoffee in Thailand | ASIC - Association for science and information on coffee.Accessed May 24, 2025.https://www.asic-cafe.org/conference/25th-international-conference-coffee-science/research-and-development-arabica-coffee

mấy lời "tư sậm" xin để ở phần bình luận.