35 . Phân tích nguyên nhân khủng hoảng chủ nghĩa xã hội " mô hình xô viết "

1. Sự khủng hoảng và sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội SôViết

- Bắt đầu từ những năm 80 của thế kỷ XX, Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu đi và thời kỳ khủng hoảng

- Từ tháng 4 năm 1989 sự đổ vở diễn ra liên tiếp ở các nước Đông Âu

- Tháng 9 năm 1991 chế độ CNXH ở Liên Xô và 6 nước Đông Âu đã bị sụp đổ hoàn toàn

2. Nguyên nhân dẫn đến sự khủng hoảng và sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội Xôviết

a. Nguyên nhân sâu xa dẫn đến sự khủng hoảng và sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội Xôviết

Nguyên nhân sâu xa là những sai lầm về mô hình phát triển của CNXH XôViết. Sau khi Lênin qua đời chính sách kinh tế mới không được tiếp tục thực hiện mà chuyển sang kế hoạch hoá tập trung cao độ.

Kinh tế, chính trị:

Chậm đổi mới về kinh tế, thực hiện cơ chế kế hoạch hoá tập trung quan liêu bao cấp đã hạn chế nhiều động lực kinh tế dẫn đến khủng hoảng suy thoái

Liên Xô, Đông Âu đã có sai lầm về hệ tư tưởng và đường lối chính trị, từ chổ nhận thức vận dụng sai đến chổ xa rời bác bỏ hệ tư tưởng Mác-Lênin, chủ nghĩa xã hội , Đảng cộng sản...dẫn đến sụp đổ CNXH.

Về văn hoá xã hội

Chưa chú ý đến lợi ích của con người trên mọi lĩnh vực, bình quân chủ nghĩa, triệt tiêu nhiều động lực xã hội kết hợp với tư tưởng phong kiến gia trưởng và lối sống tiêu cực của phương Tây làm suy thói đạo đức lối sống, nhân cách tinh hoa của dân tộc

b. Nguyên nhân chủ yếu và trực tiếp dẫn đến sự sụp đổ của mô hình chr nghĩa xã hội Xôviết

+ Một là, trong cải tổ, ĐCS Liên Xô đã mắt sai lầm rất nghiêm trọng về đường lối chính trị, tư tưởng và tổ chức "Đường lối hữu khuynh, cơ hội và xét lại"

+ Hai là, Âm mưu "diễn biến hòa bình" của chủ nghĩa đế quốc

Chủ nghĩa đế quốc đã can thiệp toàn diện, vừa tinh vi, vừa trắng trợn, thực hiện " diễn biến hoà bình" trong nội bộ Liên Xô và các nước Đông Âu

Níchxon: "chiến thắng không cần chiến tranh"

Sư phá hoại của chủ nghĩa đế quốc cùng với sự phản bội từ bên trong của cơ quan lãnh đạo cao nhất là nguyên nhân trực tiếp làm Liên xô sụp đổ

" Cải tổ, cải cách, đổi mới là tất yếu nhưng sụp đổ thì không tất yếu"

Tất cả những sai lầm đó suy cho cùng đều từ những nhân tố chủ quan của Đảng cộng sản, nhà nước XHCN Liên Xô và hệ thống chính trị, đồng thời có sự phản bội CNXH..gay ra. Cùng với đó là nguyên nhân khách quan về mặt kinh tế, đời sống và "diễn biến hoà bình" của chủ nghĩa đế quốc làm các nước XHCN khủng hoảng.