Cần đánh giá sâu về quốc phòng, an ninh trong dự án bô xít'

"Các cơ quan quốc phòng, an ninh khẳng định, chúng ta hoàn toàn có đủ khả năng để kiểm soát về dự án bô xít", ông Lê Quang Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh Quốc hội trao đổi với báo chí.

> 'Không nên gây căng thẳng về dự án bô xít'

- Ông quan tâm những vấn đề gì trong dự án bô xít Tây Nguyên - đang gây sự chú ý của nhiều đại biểu Quốc hội và cử tri?

- Về lợi ích kinh tế của dự án, nếu cho khai thác, sử dụng thì có khả năng sẽ mang về nguồn lợi lớn. Tuy nhiên có mấy vấn đề đặt ra. Thứ nhất là vấn đề môi trường, nhiều tài liệu cho thấy xử lý môi trường không đơn giản, nhất là bùn đỏ. Vừa rồi chúng tôi có đi thăm Cộng hòa Séc, nước có trữ lượng bôxit lớn, một đại biểu Quốc hội nước bạn cho biết là công nghệ mới có thể xử lý được bùn đỏ. Tới đây, Séc có thể tiếp tục khai thác sau một thời gian tạm ngừng. Như vậy, về mặt công nghệ thì có thể xử lý được, vấn đề là chọn công nghệ nào.

Ông Lê Quang Bình: "Chính phủ cần sớm có báo cáo về bô xít gửi các đại biểu". Ảnh: Việt Anh.

Vấn đề thứ hai là vị trí chiến lược của Tây Nguyên liên quan đến quốc phòng an ninh. Nhiều ý kiến cho rằng, dự án này Việt Nam nên tự tiến hành là tốt nhất, không nên cho nước ngoài tham gia. Tuy nhiên, hiện các cơ quan quốc phòng an ninh có khẳng định là chúng ta hoàn toàn có đủ khả năng để kiểm soát, không lo vấn đề này.

- Dưới góc nhìn của người đứng đầu Ủy ban Quốc phòng An ninh Quốc hội, ông đánh giá dự án bô xít Tây Nguyên thế nào?

- Tây Nguyên có vị trí chiến lược rất quan trọng không chỉ đối với Việt Nam mà còn cả với một vùng rộng lớn. Người Pháp từng nói, ai chiếm giữ được Tây Nguyên, người đó có thể làm chủ và khống chế được Đông Dương. Năm 1975, ta giải phóng Tây Nguyên xong thì giải phóng được toàn bộ miền Trung, miền Nam.

Do đó, làm cái gì ở Tây Nguyên cũng phải tính toán. Nhưng nếu chỉ vì lo ngại quốc phòng an ninh mà không cho các dự án có yếu tố nước ngoài vào thì cũng không được.

Hiện nay, các đại biểu chưa nhận được báo cáo của Chính phủ về dự án bô xít nên tôi cũng chưa biết báo cáo bao gồm những phần gì. Nhưng theo tôi cần phải có đánh giá, thậm chí đánh giá sâu về an ninh quốc phòng. Đây là một vấn đề rất quan trọng ngoài hiệu quả kinh tế và môi trường.

- Vậy theo ông, trong báo cáo về khía cạnh an ninh quốc phòng của dự án, Chính phủ cần phải làm rõ những vấn đề gì?

- Khi nghe dự án này, Ủy ban Khoa học Công nghệ Môi trường Quốc hội đã cử một đoàn kiểm tra vào Tây Nguyên. Tôi được biết các đại biểu thuộc Ủy ban này đã chuẩn bị các ý kiến phản biện.

Với Ủy ban Quốc phòng An ninh, tôi cũng dự định, nếu có dự án cụ thể thì chúng tôi có thể tham gia và chính thức phát biểu về vấn đề quốc phòng của dự án đối với Tây Nguyên. Tôi được biết trong nghị quyết của Bộ Chính trị có yêu cầu phải xử lý tốt vấn đề lao động nước ngoài. Chỉ trừ lao động kỹ thuật mà người Việt Nam chưa đảm nhận được thì mới sử dụng người nước ngoài.

Khi thảo luận về kinh tế - xã hội, tôi nghĩ đại biểu hoàn toàn có quyền đưa vấn đề liên quan đến dự án bô xít và yêu cầu Chính phủ giải trình rõ. Thậm chí, đại biểu hoàn toàn có thể đặt câu hỏi chất vấn với Bộ chủ quản dự án và Chính phủ. Theo tôi, với dự án bô xít Tây Nguyên thì những tác động về môi trường, quốc phòng an ninh là những câu hỏi cần được đặt ra và giải đáp thoải đáng.

- Có ý kiến cho rằng, trong một số dự án việc thiếu thông tin chính thống từ các bộ, ngành dễ dẫn đến việc phóng đại, thậm chí hiểu sai lệch vấn đề. Quan điểm của ông thế nào?

- Lúc này, tôi rất muốn xem tờ trình dự án bô xít, quy mô ra sao, các đánh giá về môi trường, quốc phòng như thế nào. Thông tin chính thống phải là do Chính phủ hoặc một cơ quan trực thuộc công bố. Nhưng tới bây giờ, tôi vẫn chưa có, trong khi thông tin thiếu kiểm chứng về dự án lại rất nhiều. Cá nhân tôi rất sốt ruột. Chính phủ cần sớm có văn bản báo cáo đầy đủ và rõ ràng về vấn đề này.

.................

Âm mưu khủng bố New York được phá thế nào

Cảnh sát đứng bên ngoài Trung tâm Do Thái Riverdale. Ảnh: AP.

Việc bắt giữ 4 nghi phạm khủng bố tại khu vực Riverdale của New York là kết quả của cuộc điều tra tinh vi kéo dài 10 tháng của FBI.

> Phá âm mưu khủng bố ở New York

Theo quan chức FBI và thành phố New York, âm mưu khủng bố của chúng được bắt đầu vào tháng 6/2008.

Khi đó, James Cromite, biệt danh Abdul Rahman, được cho là đã nói với một đặc tình của FBI ở Newburgh, New York, rằng hắn muốn tham gia đội quân jihad, và tấn công một mục tiêu ở Mỹ. Cromite, có cha mẹ sống ở Afghanistan, cho biết hắn rất phẫn nộ trước cuộc chiến ở đó và quân đội Mỹ đã giết chết nhiều người theo đạo Hồi ở Afghanistan và Pakistan. Hắn nói về khả năng sẽ đến Afghanistan để trở thành một kẻ tử vì đạo rồi lên thiên đường. Hắn cũng nói thêm rằng muốn làm một điều gì đó với nước Mỹ.

Đến tháng 7/2008, Cromite và người đưa tin của FBI được cho là đã thảo luận về nhóm khủng bố Jaish-e-Mohammed ở Pakistan. Khi người đưa tin khẳng định có đường dây liên lạc với nhóm này, Cromite tỏ ý muốn tham gia.

Ba tháng sau, người đưa tin bắt đầu một loạt cuộc gặp với Cromite tại một ngôi nhà ở Newburgh, nơi FBI đã bí mật gắn video và thiết bị ghi âm. Trong các cuộc gặp mặt đó có thêm sự xuất hiện của David Williams (biệt danh Daoud), Onta Williamson (Hamza) và Laguerre Payen (Amin). 4 tên này, đều từng là tội phạm, đã nói chuyện về việc tấn công các mục tiêu ở New York, trong đó có một giáo đường Do Thái và một máy bay quân sự ở căn cứ Air National Guard Base, thuộc sân bay quốc tế Stewart, phía tây Newburgh. Cromite sau đó được cho là đã yêu cầu người đưa tin mua tên lửa đất đối không và thuốc nổ để thực hiện vụ tấn công. Người đưa tin trả lời rằng có thể cung cấp cho Cromite thuốc nổ dẻo C-4.

Tháng 4/2009, theo các quan chức chính phủ, 4 kẻ âm mưu đã chọn giáo đường Do Thái và một trung tâm cộng đồng Do Thái làm mục tiêu tấn công, và tiến hành theo dõi căn cứ Air National Guard Base. Chúng được cho là đã chụp các bức hình về máy bay quân sự Mỹ. Vào cuối tháng 4, Cromite và Williams đã mua khẩu súng ngắn bán tự động 9 ly. Chúng cũng xác định các địa điểm để tấn công máy bay bằng tên lửa.

Đầu tháng 5, Cromite, Williams và Payen cùng người đưa tin của FBI đến Connecticut để nhận hàng, thứ mà chúng tin là một hệ thống tên lửa đất đối không có dẫn hướng và 3 thiết bị gây nổ, mỗi cái chứa 13 kg chất nổ C-4. Người đưa tin đã nói với chúng rằng mình có được tên lửa và chất nổ từ nhóm Jaish-e-Mohammed. 3 tên đã mang thiết bị về Newburgh. Hai ngày sau, cả 4 tên gặp nhau để kiểm tra thiết bị và thảo luận về lộ trình thực hiện âm mưu khủng bố.

Ngày 20/5, FBI cho biết những kẻ âm mưu đã đặt bom bên ngoài ngôi đền Riverdale và Trung tâm Do Thái Riverdale. Khoảng 9 giờ tối, nhân viên FBI và cảnh sát New York ập tới bắt gọn 4 tên.

Những tên khủng bố này sẽ đối mặt án phạt cao nhất là tù chung thân

.....................

Nga kêu gọi EU giúp Ukraina trả nợ

Tổng thống Nga Dmitry Medvedev. Ảnh: AFP.

Tổng thống Nga Dmitry Medvedev hôm nay tuyên bố EU nên cho Kiev vay tiền để trả nợ tiền khí đốt cho Matxcơva và tránh tình trạng nguồn cung cấp cho châu Âu bị gián đoạn.

> Ukraina bực bội vì khí đốt Nga

Phát biểu tại cuộc họp báo sau cuộc họp thượng đỉnh Nga - EU ở thành phố viễn đông Khabarovsk, ông Medvedev cho rằng Ukraina đang cần bơm 19,5 tỷ mét khối gas, trị giá hơn 4 tỷ USD, cho hệ thống dự trữ ngầm của họ.

"Chúng tôi chuẩn bị giúp Ukraina nhưng muốn một phần nỗ lực đó được EU chia sẻ bởi những quốc gia trong khối này muốn hợp tác tin cậy về năng lượng", nhà lãnh đạo Nga nói thêm.

Ukraina đã đề nghị Nga cho vay 5 tỷ USD nhưng không nhận được câu trả lời chính thức từ Matxcơva. Trước đó, Thứ trưởng Tài chính Nga Dmitry Pankin nói rằng họ chưa có quyết định về vấn đề này.

Khí đốt luôn là chủ đề nhạy cảm trong mối quan hệ Nga - Ukraina. Tranh cãi về giá cả giữa hai nước từng khiến hàng chục quốc gia châu Âu trải qua những ngày đông giá lạnh hồi đầu năm sau khi Nga cắt nguồn khí chảy qua hệ thống đường ống của Ukraina sang châu Âu. Hiện khoảng 80% lượng khí đốt mà Nga cung cấp cho châu Âu được quá cảnh qua hệ thống đường ống này.

.................

Chứng khoán không đủ sức lên tiếp

Lực mua không trấn áp nổi làn sóng chốt lời, blue-chip đồng loạt đi xuống khiến đà giảm điểm mạnh dần. Cuối phiên, Vn-Index bỏ lại sau lưng ngưỡng 410 vừa chinh phục để đóng cửa tuần ở 404,58 điểm.

> Nhiều blue-chip đảo chiều, Vn-Index tăng chậm

Dấu hiệu Vn-Index sắp điều chỉnh lộ dần trong phiên hôm qua, cộng với tin xấu từ thị trường chứng khoán thế giới. Sàn TP HCM khởi động ngày mới bằng bàn thua 4,25 điểm, rời khỏi mốc 410 điểm.

Nếu ở các phiên trước, sức cầu làm chủ thị trường với ô dư mua dày đặc trong khi dư bán thưa thớt thì hôm nay, dư mua trên bảng điện tử khá trống trải, hiếm hoi những lệnh trần. Suốt đợt khớp lệnh liên tục, Vn-Index không có cơ hội đảo ngược tình thế. Tốc độ rơi mạnh dần, dẫn đến mức sụt 9,23 điểm sau đợt 2.

Làn sóng chốt lời lan tỏa trên diện rộng trong khi nguồn cầu yếu thế. Kết quả, Vn-Index lùi hẳn 7,93 điểm vào chung cuộc. Nhiều blue-chip tuột dốc từ 0,5 đến 2,5 điểm: DPM, FPT, STB, PPC, HPG...

Sau 5 phiên Vn-Index đi lên liên tiếp, với tổng mức tích lũy 35,76 điểm, giới đầu tư không quá bất ngờ về một phiên điều chỉnh. Dẫu vậy sáng nay họ vẫn điềm tĩnh mua vào, đẩy thanh khoản lên mức cao. Tổng cộng gần 72 triệu chứng khoán sang tay, mức cao nhất kể từ ngày 7/5. Giá trị 2.078 tỷ đồng.

Trong khí thế hừng hực đi lên của chỉ số sàn TP HCM hơn tháng qua, những kịch bản tươi đẹp hơn đã không ít nhà đầu tư nghĩ đến. Khảo sát của VnExpress.net về mức đỉnh của tuần này, gần 32% bạn đọc lạc quan khả năng chinh phục mốc 450 điểm, 22,2% kỳ vọng chỉ số cán mức 420. Tuy nhiên, cũng có đến 30,3% ý kiến tỏ ra thận trọng, đưa biểu quyết Vn-Index sẽ quay lại ngưỡng 400.

Kỳ vọng Vn-Index chạm các mốc cao hơn: 420, 430, 450 điểm sẽ phải chuyển sang các phiên giao dịch tuần sau.

HaSTC-Index sàn Hà Nội vẫn giữ vững mốc 140 điểm phiên cuối tuần, song chỉ số vẫn xuống nhẹ 1,14 điểm, tương đương 0,8%, chốt ở 141,36 điểm. Tổng khối lượng giao dịch toàn thị trường đạt mức cao, 42,3 triệu chứng khoán, trị giá 1.068 tỷ đồng.

....................