BI BI - MẶT DEN

KHÁM PHÁ RỪNG THIÊNG

________________________________________________________

VỀ RỪNG THĂM CHÚ

Mùa hè, Bi Bi được nghỉ học. Mặt Đen mời Bi Bi lên Hà Giang thăm gia đình chú Lung, em của bố Mặt Đen. May có ô tô cơ quan của mẹ Bi Bi đi công tác nên hai chị em đi nhờ. Ô tô chạy suốt ngày, gần tối mới tới nơi. Chú Lung đứng chờ ở bên đường, vẫy vẫy. Xe dừng lại. Chú và các cháu cảm ơn bác lái xe. Hai chị em ngồi lên xe máy của chú - Bi Bi ngồi phía trước, Mặt Đen ngồi phía sau. Xe rồ máy, chạy ngược lên núi vì nhà chú Lung ở tận phía Tây. Đường xóc khiến cho mọi người liên tục nảy tưng tưng trên yên xe. Gặp một con suối khá lớn, chú bảo: "Các cháu bám chặt, ta lội qua suối nhé!". Xe rồ ga, rẽ nước băng ngang suối, nước ngập tới nửa bánh xe. Bỗng nhiên Bi Bi kêu rối rít: "Cá, kìa cá!". Chú Lung bảo: "Suối trên này nhiều cá lắm, rồi các cháu tha hồ bắt!".

Về đến nhà, cô Thu đã chờ sẵn. Gia đình chỉ có hai cô chú, ở trên ngôi nhà sàn xinh xắn. Vừa bước lên sàn, có con chó chạy ra, Bi Bi hơi sợ, lùi lại. Mặt Đen bảo: "Chó nhà, nó mừng mình đấy, đừng sợ!". Bi Bi gọi: "Mực ơi, lại đây nào!". Chú Lung ngạc nhiên: "Sao cháu biết tên nó, cháu giỏi thế!". "Tại vì cháu thấy nó đen như mực mà!", Bi Bi trả lời.

Đêm. Bi Bi đang ngủ thì giật mình nghe tiếng kêu lạ: "Cú... ù... ú! Cú... ù... ú...". Bi Bi sợ quá, dịch vào phía trong. Mặt Đen bảo:

- Chị dừng sợ, con cú nó kêu đấy mà!

- Cú có cắn mình không?

- Không, nó hiền lắm, nó chỉ bắt chuột thôi.

Được một giấc, Bi Bi lại bị đánh thức bởi tiếng kêu: "Hừm... ừm... ừm!" vọng lại từ rừng sâu. Mặt Đen bảo: "Con này đáng sợ - hùm đấy, nhưng nó ở xa lắm, không làm gì được mình đâu!". Bi Bi thì thào: "Con hùm là gì?". "Là con hổ mà mình thấy ở công viên Thủ Lệ ấy". Bi Bi bảo: "Trên này lắm thứ tiếng kêu lạ quá nhì!".

Sau lần thức giấc ấy, Bi Bi ngủ mê mệt. Bừng tỉnh. Bi Bi nghe tiếng gà gáy rộn rã: "Ò ó o o... Ò ó o o...". Mờ mắt, thấy trời sáng lờ mờ, Bi Bi vùng dậy. Mặt Đen bảo: "Còn sớm, cứ ngủ đi chị!". Bi Bi lẩm bẩm: "Trên rừng nhiều thứ tiếng kêu hay nhỉ. Chẳng như ở thành phố, đóng cửa kín mít, chẳng nghe con gì kêu!".

Bi Bi tỉnh ngủ hẳn khi nghe những tiếng kêu rộn rã quanh nhà:

- Gâu... gâu... gâu.. Oẳng oẳng oẳng...

- Ủn ỉn... ủn ỉn...

- Cạc cạc cạc...

- Bò... ò... ò...

Bi Bi bảo:

- Dậy thôi, nhiều tiếng hay quá, chị muốn nghe, không muốn ngủ nữa.

Thế là hai chị em dậy. Bi Bi hỏi Mặt Đen:

- Cô chú đâu nhỉ?

- Cô đang nấu ở bếp đằng kia kìa. Chú Lung chắc là đang cho bò ăn.

Hai chị em ra chuồng bò thì thấy chú Lung đang rút rơm cho bò ăn. Bi Bi bảo:

- Cháu cho bò ăn có được không chú?

- Được, rơm đây, cháu lấy cho nó ăn đi!

Bi Bi rút rơm, đưa vào miệng con bê đang đứng cạnh mẹ nó. Nó kêu "Ò...". Bi Bi giật mình, vội rụt tay lại. Mặt Đen cười hinh hích. Bi Bi bảo: "Đừng cười, chị giật mình một tí thôi mà!", rồi ung dung cho con bê ăn.

- Cục ta cục tác... Cục ta cục tác...!

Bi Bi ngạc nhiên hỏi:

- Ô, con gà làm sao mà nó cứ kêu ầm ĩ lên thế nhỉ?

Mặt Đen giải thích:

- Gà đẻ, nó kêu vừa đau vừa rát đấy!

- Em giỏi thế, dịch được tiếng gà cơ à?

Mặt Đen vờ như không nghe thấy lời Bi Bi khen mình, chỉ rủ:

- Nào, chị lại chuồng gà, em cho chị xem trứng gà vừa đẻ nhé.

Quả nhiên, trong ổ rơm trên chuồng gà có quả trứng gà trắng hồng, dính tí vết máu. Bi Bi cầm lên, thấy tay âm ấm.

- Cạc cạc cạc! Cạc cạc cạc! Vít vìn vịt...

- Vịt kêu đấy, nó cũng đòi ăn đấy! Em vào lấy thóc cho nó ăn đây.

- Cho chị vào cùng với.

Hai chị em vào gầm sàn, nơi có một bồ thóc to tướng. Hai chị em xúc một xúc đầy thóc ra đổ vào máng. Lũ vịt xúm lại sục mỏ vào ăn thóc trông thật vui. Lại có tiếng kêu:

- Éc... éc... éc...

Bi Bi hỏi:

- Tiếng gì đấy em?

- Tiếng lợn đấy.

- Ơ, sao lúc nãy nó kêu ủn ỉn cơ mà.

- Lúc nãy nó nói chuyện, còn bây giờ nói kêu đói quá, đói quá đấy. Mình cho lợn ăn nhé.

Hai chị em vào bếp, thấy một nồi to tướng. Bi Bi kêu lên:

- Ôi, nồi cháo to thế!

- Không phải nồi cháo, mà là nồi cám lợn đấy.

Cô chú Lung khiêng nồi cám ra chuồng lợn. Bi Bi cầm theo một cái thau nhôm nhỏ. Cô dùng thau múc cám lợn đổ vào máng. Hai con lợn lang béo ú xông ngay đến, sục mõm vào vừa ăn vừa kêu ủn ỉn, hục hẹc...

Cho gà vịt lợn bò ăn xong xuôi, cô chú bảo hai cháu vào ăn món đặc biệt của núi rừng, đó là cơm lam. Chú lấy ra một ống tre bị đốt cháy xém, lột ra để lộ một thỏi cơm nếp trăng trắng hơi xanh xanh với một màng mỏng bao bọc, tỏa mùi thơm nhẹ mà rất hấp dẫn. Chú Lung bảo:

- Đây là nếp trên nương của cô chú. Đây là ống tre. Trong ống tre có nước của chính cây tre. Chú cho nếp vào đốt trên lửa thì thành cơm lam. Cái lớp màng trăng trắng này là lớp lụa của ống tre đấy. Các cháu ăn đi, ngon, lành lắm. Các cháu chấm muối vừng cũng được mà muối trắng cũng được.

Bi Bi thấy muối vừng thì bình thường, vì vẫn hay được mẹ cho ăn, cho nên chấm vào đĩa muối trắng, được giã cùng hạt gì đó hơi xanh xanh.

- Ơ, muối mà sao thơm thế chú?

- À, vì chú giã cùng hạt cây rừng, giống hạt tiêu ấy mà.

Bi Bi cứ thế chấm cơm lam với muối hạt rừng ăn ngon lành.

Cả buổi sáng ấy, Bi Bi sống trong niềm vui nhẹ nhõm với những âm thanh vừa xa lạ, vừa gần gũi của núi rừng, của muông thú và gia súc, kèm theo một bữa ăn lạ miệng, ngon lành mà ở Hà Nội, Bi Bi chưa hề được thưởng thức.

ON THE MOUNTAIN VISIT FAMILY

In the summer, Bi Bi is absent from school. Black Face invites Bi Bi to Ha Giang to visit the family of Uncle Lung, brother of Black Face's father. May has a car from Bi Bi's mother's office to go to work, so the two sisters hitchhike. Cars run all day, it's almost evening to arrive. Uncle Lung was waiting by the side of the road, waving. The car stopped. Uncle and grandchildren thank the driver. The two sisters sat on their uncle's motorbike - Bi Bi sat in the front, Black Face sat in the back. The car revved up and ran up the mountain because Uncle Lung's house was in the west. The bumpy road makes people constantly bouncing on the saddle. Meeting a rather large stream, he said: "You guys hold on tight, let's wade across the stream!". The car revved up, turned the water across the stream, the water was up to half the wheel. Suddenly Bi Bi cried out: "Fish, fish!". Uncle Lung said: "This stream has a lot of fish, then you can catch it!".

When I got home, Ms. Thu was already waiting. The family has only two aunts and uncles, living on a lovely stilt house. As soon as she stepped on the floor, a dog ran out, Bi Bi was a little scared, and stepped back. Blackface said: "Dog, it's happy for me, don't be afraid!". Bi Bi called: "Squid, come here!". Uncle Lung was surprised: "How do you know his name, you are so good!". "Because I see it as black as ink!", Bi Bi replied.

Night. Bi Bi was sleeping when she was startled to hear a strange cry: "Owl... Uh... Uh! Owl... um... um...". Bi Bi was so scared, she moved inside. Blackface says:

- Don't be afraid, the owl is calling!

- Did the owl bite me?

- No, it's very gentle, it just catches mice.

After a while, Bi Bi was woken up by a cry: "Hmm... um... um!" echoes from the deep forest. Blackface said: "This one is scary - it's a lobster, but it's far away, we can't do anything about it!". Bi Bi whispered: "What is a lobster?". "It's the tiger I saw in Thu Le Park." Bi Bi said: "There are so many strange voices up here!".

After waking up, Bi Bi fell asleep. Wake up. Bi Bi heard the rooster crowing: "Ò o o o... Ò o o o...". Blurred, seeing the morning sky dim, Bi Bi got up. Blackface said: "It's still early, go to sleep, sister!". Bi Bi muttered: "There are many beautiful voices in the forest. It's not like in the city, where the door is closed, you can't hear anything!"

Bi Bi woke up completely when she heard the loud cries around the house:

- Wow... woof... woof.. Wow-wow...

- Whew... snort...

- Cardboard...

- Beef... ooh... ooh...

Bi Bi says:

- Wake up, so many beautiful hours, I want to hear, I don't want to sleep anymore.

So the two sisters got up. Bi Bi asked Black Face:

- Where's the auntie?

- You're cooking in the kitchen over there. Uncle Lung must be feeding the cows.

The two sisters went to the barn and saw Uncle Lung drawing straw to feed the cows. Bi Bi says:

- Can I feed the cows?

- Okay, here's the straw, you can feed it!

Bi Bi pulled out a straw and put it in the mouth of the calf standing next to its mother. It says "Ò...". Bi Bi was startled and quickly withdrew her hand. Black Face smiled. Bi Bi said: "Don't laugh, I'm just a little startled!", then leisurely fed the calf.

- My department works... My department works...!

Bi Bi was surprised and asked:

- Oh, why does the chicken keep squealing so loudly?

Blackface explains:

- The laying hen, it sounds both painful and burning!

- You're so good, can you translate chicken?

Black Face pretended not to hear Bi Bi's compliments, only asked:

- Come on, I'll go back to the chicken coop, I'll show you the eggs that have just been laid.

Sure enough, in the straw on the chicken coop was a pink and white chicken egg, stained with blood stains. Bi Bi picked it up and saw that her hand was warm.

- Cards cards! Cards cards! Duck screws...

- Duck is calling, it also wants to eat! I went in to get rice for him to eat.

- Let me in with you.

The two sisters went under the floor, where there was a large pot of rice. The two sisters scooped up a shovel full of grain and poured it into the trough. The ducks huddled together to eat the rice looked so happy. Another cry:

- Eh... eh... eh...

Bi Bi asked:

- What's that sound?

- It's the sound of a pig.

- Oh, why did it whine earlier?

- He talked earlier, but now he says he's so hungry, so hungry. Let's feed the pigs.

The two sisters went to the kitchen and saw a huge pot. Bibi exclaimed:

- Oh, the porridge pot is so big!

- Not a pot of porridge, but a pot of pig bran.

Uncle Lung carried the bran pot to the pigsty. Bi Bi holds a small aluminum basin. She used a bucket to scoop pig bran into the trough. Two fat guinea pigs rushed over, poked their muzzles in while eating while gurgling and huffing...

After feeding the chickens, ducks, pigs and cows, the aunt and uncle asked the two children to come in and eat a special dish of the mountains, which is rice lam. He took out a scorched bamboo tube, peeled it off to reveal a bluish white sticky rice stick with a thin film wrapped around it, giving off a light but very attractive aroma. Uncle Lung said:

- This is the fold on the aunt's farm. This is a bamboo tube. In the bamboo tube there is the water of the bamboo tree itself. If you put sticky rice in it and burn it on the fire, it becomes lam rice. This white layer of moon film is the silk layer of the bamboo tube. Children, eat it, it's delicious and healthy. You can also dip sesame salt, but also white salt.

Bi Bi saw that sesame salt was normal, because she was often fed by her mother, so she dipped it in a plate of white salt, pounded with something greenish.

- Oh, why is salt so fragrant?

- Well, because I pounded it with the seeds of a forest tree, like pepper.

Bi Bi just dipped the lam rice with the forest salt and ate it deliciously.

All that morning, Bi Bi lived in joy and relief with the strange and close sounds of the mountains, animals and livestock, accompanied by a delicious, delicious meal that in Hanoi, Bi Bi had never enjoyed.