Sau khi dạo qua một chút về ý tưởng, chúng ta sẽ đi sâu vào việc xác định các ngưỡng của sự sáng tạo. Ngưỡng sáng tạo là gì? Là từ mà mị 'chế' ra để gọi các mức độ của sự sáng tạo. Dựa trên sự bùng nổ các sáng tác hiện nay do sự hỗ trợ của internet, mị sẽ chia ra các ngưỡng sáng tạo như sau:

- Sáng tạo 'viết cho vui'.

- Sáng tạo mạng.

- Sáng tạo xuất bản.

+ Sáng tạo xuất bản thị trường.

+ Sáng tạo xuất bản giá trị.

- Sáng tạo để đời.

+ Sáng tạo 'viết cho vui': không cần giải thích chắc các bạn cũng biết. Là những sáng tạo được hình thành vội vàng từ những ý tưởng thoáng qua và không được tác giả đầu tư, quan tâm nhiều. Cho dù chất lượng của nó thấp, tác giả cũng không lấy làm khó chịu hay khắt khe gì, nếu bị độc giả phàn nàn hoặc chỉ trích, bạn ấy sẽ nhún vai và hờ hững - Ơ, viết cho vui thôi mà? Làm gì căng thía mấy chú?

Đấy, sáng tạo viết cho vui là loại sáng tạo phổ biến bình dân mà ai cũng có thể tạo ra cả. Tất nhiên giá trị cao hay thấp thì còn tùy khả năng của người tạo ra nhưng thường là chín lạng cát một lạng vàng, nếu các bạn đọc phải những sáng tác cho vui này thì cũng đừng buồn phiền tác giả làm gì. Thấy hay thì đọc không thì thôi, đừng đòi hỏi nữa vì đòi hỏi cũng bằng thừa thôi.

+ Sáng tạo mạng: là loại sáng tạo nâng cấp hơn của loại sáng tạo 'Viết cho vui'. Những nhà sáng tạo của thể loại này có sự chăm chút nhất định cho sản phẩm của mình, bỏ ra mồ hôi và tâm huyết. Tuy nhiên, vì môi trường loạn lạc của mạng internet mà những sáng tạo này có thể có giá trị và không có giá trị, có thể độc hại hoặc nhân văn. Các tác giả sáng tạo tự do nên tình tiết thường không được tiết chế, có nhiều tình tiết 18+ nè, tình tiết chôm chỉa nè, xào văn nè, nói chung công cụ để người ta đánh giá một sáng tạo mạng chính là lượt view, vì vậy để có lượt view cao, người ta có thể bất chấp mọi thủ đoạn bằng cách đưa ra những hành động gây sốc, tự tạo phốt, chửi bới lẫn nhau... Lượt view không tỉ lệ thuận với chất lượng tác phẩm.

Sáng tạo mạng dù là những sáng tạo đang bùng nổ trong thời gian gần đây nhưng những tác giả viết ra nó lại là người chịu thiệt thòi nhiều nhất. Mị sẽ phân tích những điểm thiệt thòi cho các bạn thấy:

- Sáng tạo mạng với những tình tiết gây sốc, 18+ quá lố sẽ không thể xuất bản thành sách được và chỉ được lưu truyền trên mạng thôi. Điều này khiến cho tác giả của nó chỉ có thể nhìn lượt view và hạnh phúc. Tuy nhiên, lượt view không thể biến thành tiền được, viết lách không phải tạo nội dung trên youtube, đúng không nào? Cho dù bạn có được view cao, được nhiều người biết đến thì khi bạn đói, bạn vẫn phải ăn mì gói thôi. Bạn không thể nhận được sự đền bù xứng đáng cho công sức và thời gian mà mình đã bỏ ra.

- Sáng tạo mạng là những thứ dễ bị đánh cắp nhất. Trong môi trường loạn lạc của internet hiện nay, việc đánh cắp một đoạn văn, một ý tưởng thậm chí là một tác phẩm diễn ra vô cùng nhanh chóng và dễ dàng. Mị sẽ nói rõ hơn về vấn đề này ở phần cuối của loạt bài. Tuy nhiên, bạn có thể thấy sáng tạo mạng là những sáng tạo đầy rủi ro. Bạn bỏ thời gian ra nhưng chẳng nhận lại được gì cả và còn bị người ta lợi dụng. Hơn nữa tác phẩm của bạn rồi sẽ chìm dần xuống và bị những tác phẩm khác đè bẹp. Hầy... Đó là lí do mị xếp nó sau 'sáng tạo viết cho vui' là vậy.

- Sáng tạo mạng là những đứa con mang đến cho cha đẻ/mẹ đẻ của nó những nỗi trầm cảm kéo dài. Đối với những nhà sáng tạo mạng chỉ tìm view chứ không đầu tư cho tác phẩm, họ sẽ rất nhanh chóng thôi, bị một đám đông dân mạng chỉ trích và chì chiết. Dù việc họ bị mắng chửi là do chính họ tạo ra, có động cơ nhất định, tuy nhiên, hãy đặt mình vào hoàn cảnh của họ mà xem, bị mắng chửi như thế thật sự không dễ chịu chút nào. Mị đã từng trải qua việc bị cả lớp tẩy chay và chì chiết, mị hiểu rõ nỗi sợ hãi đó. Đến bây giờ mị vẫn không dám đi ra chỗ đông người vì mị sẽ nghe thấy những 'thanh âm ảo'. Mị luôn có cảm giác người ta nhìn chòng chọc vào mị và chửi mắng mị dù chẳng có ai làm điều đó cả. Ám ảnh tâm lí rất khó vượt qua, thật đấy. Dù những nhà sáng tạo nội dung mạng 'bẩn' luôn tỏ ra không có chuyện gì nhưng sau nụ cười ấy là cả trời u uẩn đấy. Để được nổi tiếng trong chốc lát, họ sẵn sàng đánh đổi cả những điều quý giá nhất, cả danh dự và nhân phẩm... Tại sao họ phải làm điều đó chứ? Mị luôn tự hỏi như vậy.

+ Sáng tạo xuất bản: Sáng tạo xuất bản là những sáng tạo có sự đầu tư chỉnh chu, tình tiết vừa vặn, nhân văn (Hiển nhiên thôi vì khi đã được xuất bản thành sách thì bạn buộc phải đảm bảo tính nhân văn cho câu chuyện, bạn sẽ không vượt qua được vòng kiểm duyệt của biên tập viên nếu bạn viết một tác phẩm đầy sex và không có giá trị nội dung nào đâu, hơn nữa, là một người mua sách, bạn có bỏ tiền ra để mua một mớ giấy lộn không có giá trị nào hay không?) Sáng tạo này đòi hỏi người sáng tạo phải bỏ nhiều mồ hôi, công sức hơn, nghiêm túc trong việc viết hơn nhưng điều đó hoàn toàn xứng đáng bởi vì họ nhận được thù lao cho công việc của mình, dù không nhiều. Nếu là bạn, bạn muốn tạo ra một sáng tạo mạng nổi lên trong chốc lát rồi chìm lỉm đi hay là một sáng tạo đòi hỏi bạn phải khắt khe với bản thân hơn nhưng bạn có thể kiếm tiền từ nó? Thực tế là tiền nào của đó thôi, nếu bạn viết nghiêm túc thì bạn sẽ nhận được thành quả nghiêm túc còn nếu bạn viết một cách bỡn cợt thì bạn cũng sẽ nhận lại sự bỡn cợt. Cuộc sống này luôn công bằng.

Sáng tạo xuất bản có hai loại chính mà mị sẽ phân loại và giải thích rõ cho các bạn hiểu đây:

- Sáng tạo xuất bản thị trường: Là gì? Là những sáng tạo xuất bản ăn theo thị trường. Ví dụ nhé, có quyển năm mươi sắc thái đang nổi ầm ầm và bạn ra hiệu sách thì thấy thêm hàng loạt tác phẩm có tên như: Bốn chín sắc thái, một trăm sắc thái, ngàn lẻ một sắc thái vân vân và mây mây với nội dung hao hao giống quyển năm mươi sắc thái ấy chỉ khác nhân vật, cốt truyện, bối cảnh. Đó chính là sáng tạo xuất bản thị trường. Những sáng tạo này sẽ bán cực chạy nếu bắt kịp xu thế thị trường. Tuy nhiên, khi xu thế đó qua đi thì chúng sẽ bị bỏ vào góc phòng của người đọc hoặc bị đem đi bán sách cũ, bán giấy vụn. Đây là loại ăn xổi điển hình.

- Sáng tạo xuất bản giá trị: Đó là loại sáng tạo xuất bản độc lập, không bị thị trường chi phối. Dù ban đầu có thể sẽ bị người đọc lơ là một chút vì nó quá mới và họ chưa quen nhưng dần dà, khi họ đã quen với nó rồi thì nó sẽ được họ trân trọng. Câu chuyện, suy cho cùng là để trao cho người ta một sự trải nghiệm. Người ta dễ chán và không chung thủy với điều gì cả, nếu họ có quá nhiều cuốn sách mang đến cho họ một trải nghiệm tương tự thì họ sẽ chỉ giữ lại một cuốn sách hay nhất rồi quẳng hết những cuốn sách tương tự kia đi ngay. Chỉ có những quyển sách trao cho họ trải nghiệm mới mẻ, độc lập, một làn gió khác thì mới khiến họ không nỡ vứt đi. Họ có thể không ngó đến nó nữa nhưng chí ít sẽ giữ nó lại trên kệ, vì nó riêng rẽ và mới mẻ, thế thôi.

+ Sáng tạo để đời: Sáng tạo để đời là những sáng tạo đặc biệt, duy nhất, là kết tinh của sự trải nghiệm, của nỗi đau và niềm vui. Là cuốn sách không viết riêng cho ai cả mà viết cho cả thế hệ, cho cả thế giới, với tầm nhìn rộng trải suốt nghìn năm. Sáng tạo để đời sẽ sống cho dù tác giả của nó có chết đi. Nó vẫn được ngợi ca và tồn tại bất chấp các xu thế của thị trường. Sáng tạo để đời được viết từ một tâm hồn lớn, một tài năng lớn. Tác giả luôn khắt khe với chính mình, ông ta khắt khe còn hơn cả người đọc. Ông ta luôn tự tìm ra những điểm sai sót trong tác phẩm của mình rồi chỉnh lý nó. Chỉ để trải nghiệm một cảm xúc, để viết tốt hơn, ông ta không ngần ngại mạo hiểm. Trong suốt cuộc đời của nhà văn, đôi khi chỉ tạo nên một tác phẩm để đời duy nhất, tuy nhiên, một là quá đủ bởi vì nó đã ghi dấu ấn cho vài thập kỉ sau. Người tạo ra những sáng tạo để đời ấy mới chính là nhà văn chân chính, nhà sáng tạo chân chính. Và để tạo ra những sáng tạo để đời, cũng phải đòi hỏi một khả năng thiên phú, một nghị lực phi thường, một linh hồn khác biệt.

Bạn muốn trở thành ngườisáng tạo ra những sản phẩm để đời hay muốn trở thành một nhà sáng tạo viết chovui? Viết cho những thứ tồn tại phút chốc? Câu trả lời của bạn sẽ quyết địnhngưỡng sáng tạo của bạn, quyết định động lực của bạn, quyết định hành động củabạn. Hãy trả lời và bạn sẽ tìm thấy con đường của mình. Thái độ mà bạn dùng đểcử xử với công việc sáng tạo sẽ quyết định thành công của bạn. Bạn là bức tườngthép hay hạt cát vô danh đều do bạn chọn.