Tất cả các giáo viên của trường đều phải trực đêm, ngoại trừ ông Lửng và Áo Đỏ. Khi tôi hỏi sao lại thế thì được trả lời là vì họ khác với chúng tôi, họ được thủ tướng trực tiếp bổ nhiệm. Nhảm nhí thật! Hai lão ấy, làm thì ít mà lãnh lương thì cao nhất, rồi còn được miễn trực đêm nữa chứ, bất công quá. Ban đầu họ tự đặt ra những quy định độc đoán, tư lợi, sau đó đem áp dụng như thể chúng là những điều đương nhiên vậy. Một lũ thần kinh! Tôi rất bất bình về chuyện này, nhưng theo Nhím thì dù tôi có kêu ca đến cỡ nào cũng chả làm được gì đâu; khi người ta có quyền lực, người ta sẽ giành lợi lộc cho riêng mình dù là người ta chỉ là thiểu số. Nhím lôi một câu thành ngữ tiếng Anh ra, đại khái ý nói "Lẽ phải luôn thuộc về kẻ mạnh" để diễn tả sự việc, nhưng tôi không hiểu lắm nên hắn giải thích nó có nghĩa là người nắm quyền lực thì lúc nào cũng đúng. Cái này tôi biết rồi, không cần hắn thuyết giảng thêm làm gì. Tuy nhiên, trực đêm là chuyện khác cơ mà. Sao người ta có thể chấp nhận "quyền lực" như thế của lão Lửng và Áo Đỏ nhỉ? Tranh luận thì tranh luận, cuối cùng cái ngày tôi phải trực đêm cũng đến. Tôi thuộc hạng rất dễ tỉnh ngủ và nếu không được ngủ trên giường của mình thì chả bao giờ ngủ ngon. Hồi bé, hầu như tôi chưa từng ngủ cùng lũ bạn. Ở chỗ của bạn bè đã khó ngủ như vậy, ở trường còn đến thế nào nữa. Tôi bỗng đâm hoảng, nhưng dù là có lo hơn thì vẫn phải thi hành vì nó là một phần trong số tiền lương bốn mươi yên tôi được trả đấy, đành cố gắng thôi.

Hôm ấy, khi các giáo viên khác và học trò ngoại trú đã về hết, tôi chả có việc gì để làm, chỉ ngồi thừ ra đấy một cách vô vị. Căn phòng dành cho giáo viên trực đêm được bố trí ở góc phía tây của khu ký túc xá, nằm sau dãy phòng học. Lúc tôi đến, nó nóng như chảo lửa bởi ánh nắng mặt trời buổi chiều hắt thẳng vào. Dù giờ không còn là mùa hè nữa nhưng cái nóng luôn ngự trị khắp nơi trong thị trấn này. Chốc sau, học trò mang cho tôi bữa chiều, không biết họ nấu nướng cách nào mà cơm nước kinh khủng quá. Lạ là đám học trò lại hết sức hăng say đánh chén lấy chén để khẩu phần tệ hại đó, và còn đánh gọn tất cả lúc mới bốn giờ ba mươi nữa chứ - thật đáng ngả mũ kính phục! Tôi ăn xong thấy hãy còn sớm, nếu đi ngủ ngay thì họa có là gà. Bỗng dưng tôi rất muốn tắm suối nước nóng. Tôi không biết mình có được phép rời khỏi trường không nhưng nghĩ cứ phải ngồi đó nhìn chằm chằm vô bốn bức tường như một thằng tù đúng là quá sức chịu đựng. Tôi nhớ lần đầu tiên đến đây, tôi từng cảm thấy rất lạ khi nghe ông bảo vệ nói người trực đêm đi vắng, giờ tôi đã hiểu tại sao. Vậy chần chờ gì nữa, ta đi tắm một cái đã nào! Tôi thông báo với ông bảo vệ tôi ra ngoài một chút, ông ta liền hỏi tôi đi vì công việc trường à, tôi cũng nói thật là tôi đi tắm suối nước nóng rồi lên đường ngay. Đáng tiếc là tôi đã để chiếc khăn đỏ ở nhà, nhưng không sao, lúc nào mà phòng tắm lại chả cho mượn khăn.

Tôi tắm táp thật thỏa thích, thoải mái và thư giãn cả người. Tắm xong, tô trở về thị trấn bằng xe lửa khi trời nhá nhem tối. Vừa xuống xe là tôi đi thẳng tới trường vì từ nhà ga đến đó chỉ cách có vài trăm mét.

Đang lúc yên tâm rằng mọi việc như thế là suôn sẻ, chợt tôi trông thấy lão Lửng ở hướng ngược lại xăm xăm tiền về phía mình. Có lẽ lão ta định bắt chuyến xe đến khu suối nước nóng chăng. Lão bước nhanh trên đường và khi cả hai lướt ngang qua nhau thì lão phát hiện ra tôi, thế là tôi đành vội vã cúi đầu chào lão.

_ A! Tôi nhớ không lầm thì hình như hôm nay là ngày cậu trực đêm phải không nhỉ? Lão hỏi tôi với giọng đầy vẻ nghiêm nghị.

Thật ra, lão không cần giả bộ rào đón vì vừa mới cách đây hai giờ lão đã nói với tôi "Hôm nay là lần đầu tiên cậu trực đêm phải không?" và còn nói lời cảm ơn khách sáo nữa. Có vẻ như việc thể hiện sự oai nghiêm của mình bằng cách thường xuyên tỏ ra cáu giận là một đòi hỏi khi người ta làm hiệu trưởng thì phải. Tôi hơi bực nên trả lời:

_ Vâng! Thì tôi đang trực đây. Tôi đang trở về trường và chắc chắn là tôi sẽ ở đó suốt cả đêm.

Nói rồi tôi quay gót đi thẳng. Khi đến ngã rẽ trên đường Tamachi tôi lại gặp Nhím đi ngang qua. Thị trấn này đúng là béo tẹo, chỉ thò đầu ra ngõ là thế nào cũng đụng ngay phải người quen.

Thấy tôi, hắn cất tiếng:

_ Chào cậu, hôm nay trực đêm à?

_ Vâng. – Tôi trả lời.

_ Cậu không biết đang trực mà đi ra ngoài là vi phạm kỷ luật à?

_ Không sao cả đâu. Tôi thấy không ra ngoài mới là lạ lùng đó. – Tôi trả lời đĩnh đạc.

_ Cứ giữ thái độ đó cậu sẽ tự chuốc rắc rối thật đấy, biết không? Nhất là nếu cậu gặp phải ông hiệu trưởng hay tay hiệu phó.

Không ngờ một người như Nhím lại nói ra câu đó, tôi bèn kể luôn:

_ À, thật ra thì tôi đã gặp hiệu trưởng. Ông ta nói ra ngoài đi dạo cũng tốt vì trời nóng như thế này mà chỉ ngồi trong phòng thì đúng là khủng khiếp.

Không còn gì để nói thêm nữa, tôi quay bước trở về trường.

Chẳng bao lâu sau thì trời tối hẳn. Tôi rủ ông bảo vệ sang chơi, nói chuyện phiếm, nhưng chỉ được vài giờ là câu chuyện đã cạn, thôi thì đi ngủ sớm vậy mặc dù tôi chưa thấy buồn ngủ gì cả. Tôi thay đồ, chui vào màn, đẩy chiếc chăn đỏ sang một bên rồi ngã người đánh rầm một cái rõ to và nằm vào giường ngủ. Hồi còn ở nhà trọ Tokyo, tay sinh viên luật sống ở tầng dưới từng phàn nàn tôi về chuyện này. Hắn bảo đây là một thói quen xấu. Cái đám sinh viên luật, người thì trông yếu ớt nhưng mồm loa mép giải gớm lắm. Và trong lúc hắn đang ra sức giảng giải cho tôi cả một bài diễn thuyết dài thườn thượt vừa vô lý vừa vớ vẩn, tôi đã khiến hắn im miệng bằng cách bảo rằng nếu hắn thấy ồn ào khi tôi đi ngủ thì lỗi không phải do cái lưng của tôi mà là vì trần nhà quá mỏng, có vấn đề gì cứ đi nói với chủ nhà.

Tối nay dĩ nhiên là khác rồi, gian phòng tôi trực đêm không hề nằm trên tầng hai nên dù tôi có gây tiếng động ầm ĩ cỡ nào đi nữa cũng chả phiền đến ai. Tôi sẽ không có cảm giác là mình thật sự ngủ khi chưa được nhào lên giường với một tiếng rầm to đùng dễ chịu như thế. Nhưng ngay lúc vừa duỗi người tận hưởng sự thoải mái, tôi chợt nhận ra có cái gì đó trên chân mình. Cái gì đó bò lổm ngổm, cào cào vào da nên tôi biết không thể nào là rận. Tôi hơi hoảng, tự hỏi: "Cái gì thế?"... và đập đập hai chân dưới tấm chăn. Liền khi đó, tôi cảm thấy rất nhiều những sinh vật quái quỷ ấy bò ra loạn xạ khắp nơi – có khoảng năm, sáu con gì đấy ở ống quyển, hai hay ba con trên đùi, một con bị tôi đè bẹp dí dưới mông, thậm chí còn có một con khác nhảy vào rốn nữa – giờ tôi đúng là chết khiếp. Tôi lao ra khỏi giường, kéo chăn xuống và trông thấy cả năm, sáu chục con cào cào đang bò trên nệm. Trước khi tôi kịp bình tĩnh lại thì những việc vừa diễn ra đúng là đáng sợ đến rợn tóc gáy, nhưng khi đã hiểu được mình đang đối mặt với chuyện gì tôi liền nổi điên lên. Với nhiều người, chỉ cần vài con cào cào cũng đã đủ làm cho họ hoảng vía, nói chi là bỗng dưng cả một đàn xuất hiện ngay trên giường ngủ như tôi thế này. Tôi chộp lấy cái gối nện thật lực vào chúng, nhưng vì chúng quá nhỏ nên tôi có ra sức bao nhiêu cũng chả ăn thua. Cách này xem ra không hiệu quả, tôi bèn ngồi lên nệm và bắt đầu đập tứ tung mọi phía, giống như cách người ta giũ bụi trên mấy chiếc chiếu trải trên sàn nhà vậy. Trước sự tấn công dữ dội của tôi, lũ cào cào càng bò lên cao hơn, chúng leo đến vai, đầu và bám vào cả chớp mũi. Tôi không thể tống khứ được những con đeo trên mặt bằng cách đập gối nên tôi gỡ chúng ra và dùng hết sức ném chúng đi. Nhưng dù tôi có ném lũ quái vật này mạnh thế nào thì chúng cũng chả hề hấn gì ngoài việc rơi lộp bộp nhẹ nhàng trên nóc mùng và đậu luôn trên đó. Chúng không chết, nhưng cũng không quấy phá gì thêm nữa. Tôi mất khoảng nửa tiếng để đuổi sạch bọn chúng rồi lấy chổi quét những con chết. Lúc đó mới thấy lão bảo vệ nhớn nhác chạy qua hỏi có chuyện gì vậy. Tôi hét lên:

_ Ông còn hỏi sao, chuyện gì xảy ra à? Trước giờ ông có nghe nói ở đâu mà người ta nuôi cào cào trong giường ngủ chưa? Khỉ thật.

_ Tôi không biết, thưa thầy – Lão ta đáp với cái giọng rất đáng tiếc là mình không biết nơi đó!

_ Ông chỉ có nói được mỗi câu đấy thôi à. – Tôi vừa nói, vừa ném cây chổi ra hành lang. Lão ta vội vàng vác nó đi, vẻ mặt cực kỳ bối rối.

Tôi lập tức gọi ba học sinh đại diện cho khu nội trú đến, nhưng chúng xuất hiện tới sáu đứa. Đối với tôi, sáu, mười hay bao nhiêu cũng chẳng có gì khác biệt. Vẫn còn mặc đồ ngủ, tôi vội xắn tay áo lên bắt đầu tra hỏi:

_ Cái quỷ gì khiến các trò đem cào cào vào giường ngủ của tôi?

_ Cào cào à? Thầy nói gì thế? – Thằng đứng trước nhất hỏi lại. Ở trường này thái độ như vậy là bình thường đấy, không chỉ hiệu trưởng thích nói vòng vo lảng tránh mà học sinh cũng thế.

_ Các trò không biết con cào cào là con gì à, nhìn đây này! – Tôi quát. Nhưng thật chẳng may vì tôi đã quét lũ cào cào đi hết rồi, chả còn gì cho chúng nó nhìn. Tôi kêu lão bảo vệ vào, bảo lão ta đem vài con lại làm bằng chứng thì lão đáp rằng:

_ Tôi vừa mới vứt vào thùng rác, thầy có muốn tôi moi chúng ra không?

_ Moi ra đi. – Tôi ra lệnh và ông ta nháo nhào vọt đi.

Lát sau, ông ta quay lại với vài con cào cào gói trong giấy tập:

_ Xin lỗi thầy vì trời tối nên tôi chỉ lấy lại được bấy nhiêu thôi. Sáng mai tôi sẽ mang thêm cho thầy.

Đúng là một lão ngốc! Tôi giơ một con ra trước mặt lũ học trò, gằn giọng:

_ Đây chính là cào cào, hãy nhìn xem chúng bao lớn, bây giờ đừng nói với tôi là các trò không biết nữa nhé!

Thằng học trò có khuôn mặt tròn quay đứng bên góc trái lên tiếng:

_ Không đúng, nó là con châu chấu, phải không nhể?

Thằng nhóc có vẻ bạo gan, nhưng lúc này tôi mới là người làm chủ tình hình:

_ Châu chấu, cào cào thì cũng như nhau cả thôi. Mà các trò có biết lúc nào cũng gắn cái câu đúng không nhể vớ vẩn đó khi nói chuyện với thầy giáo là ngu ngốc lắm không? Nó chỉ làm lời nói của các trò nghe ngớ ngẩn, yếu hèn hơn thôi.

Nói thể để chúng biết ai là người có quyền ở đây – Tôi nghĩ bụng, nhưng chúng liền phản ứng ngay:

_ Nói đúng không nhể không có yếu hèn gì hết, đúng không nhể?

Thật hết thuốc chữa! Chúng không thể nào bỏ được cụm từ đó ngay cả khi chúng muốn.

_ Cào cào, châu chấu hay cái quái gì đi nữa cũng được, tại sao các trò đem chúng vào giường của tôi? Tôi bảo các trò làm thế khi nào?

_ Không ai để chúng vào đó hết.

_ Vậy sao? Vậy chúng ở đâu ra mà đầy giường tôi thế?

_ À... ở... chắc là đám châu chấu thích chỗ ấm, nên chúng quyết định tự bò vào...

_ Vô lý hết chỗ nói! Cả một đàn châu chấu tự mò đến à? Các trò tưởng tôi tôi tin chuyện đó sao? Cứ nói thẳng tại sao các trò bày ra vụ này đi.

_ Chả có gì để nói cả. Tụi em không làm thì sao tụi em nói được với thầy cái gì.

Bực mình quá thể! Muốn không chịu trách nhiệm về những việc mình gây ra thì đáng lẽ ngay từ lúc đầu đừng có làm. Mặc dù không có chứng cứ nào nhưng rõ ràng là chính bọn chúng dựng lên trò này, vậy mà giờ chúng chối đây đẩy. Một lũ ngoan cố! Hồi còn học trung học, đương nhiên tôi cũng từng là đầu têu trong nhiều vụ lộn xộn, nhưng khi bị tra hỏi tôi không bao giờ phủ nhận. Nếu thật sự tôi có làm, tôi sẽ nói là do tôi làm, ngược lại nếu không làm thì nói là không, chẳng ai ép tôi được, chỉ đơn giản thế thôi. Tuy tôi dính vào hàng đống những việc rắc rối nhưng tôi vẫn giữ danh dự của mình. Nếu nói dối chỉ để tránh bị phạt thì ban đầu chẳng nên làm gì cả. Nghịch phá và hình phạt luôn đi đôi với nhau – phải hiểu rằng hình phạt luôn khiến cho những trò tinh quái trở nên vui nhộn và hấp dẫn đến mức chúng đáng cho người ta thực hiện. Liệu ai sẽ tin nổi là trên thế giới lại có một cái xứ sở quê mùa, tăm tối mà ở đó tồn tại những con người phá phách xong thì đòi hỏi được miễn trách nhiệm đối với hậu quả mình tạo ra? Hành động ấy cũng giống như việc mượn tiền người khác rồi không thèm trả mà vẫn nhởn nhơ vui sống vậy. Bọn trẻ này đang làm gì trong trường trung học thế? Nếu chúng nghĩ rằng có học vấn nghĩa là hấp thu những cách nói dối, lừa bịp và chơi khăm người khác khi không bị ai bắt gặp rồi sau đó tự hào mình đã tốt nghiệp thì quả là chúng cần học thêm rất nhiều. Thật đáng xấu hổ!