Câu 8: Vai trò sinh học của bổ thể?

Trả lời:

Chức năng sinh học chủ yếu của bổ thể:

Làm ly giải tb mang KN lạ( chủ yếu là VSV gây bệnh: VK, KST, virus)

Tham gia hình thành viêm.

Xử lí và loại trừ phức hợp miễn dịch.

Làm ly giải tb mang KN:

Bổ thể tham gia làm tan các tb mang KN nhờ sự hình thành phức hợp tấn công màng. Trong giai đoạn đầu tiên ( giai đoạn mẫn cảm hay mới nhiễm lần đầu), bổ thể hoạt hóa theo con đường alternative, khi đã có KT thì bổ thể hoạt hóa théo con đường cồ điển để cùng tạo ra phức hợp tấn công màng làm tan tb.

Bổ thể còn tham gia gây độc phụ thuộc KT: ADCC. Khi các con đường hoạt hóa xảy ra song song thì đường cổ điển có hiệu quả hơn cả( 70% hiệu lực làm tan VK). Điều này cho thấy MDĐH là yếu tố quan trọng hỗ trợ MDKĐH.

Hình thành phản ứng viêm:

Các sản phẩm của hoạt hóa bổ thể, nhất là các mảnh C3a, C5a có hoạt tính sinh học quan trọng trong hình thành phản ứng viêm. Một số mảnh có ái tính gắn trên màng một số tb, lôi kéo các tb này tham gia phản ứng viêm.

C3a, C5a  tác dụng hấp dẫn BC, co cơ trơn, tăng tính thấm thành mạch giúp BC xuyên mạch đến ổ viêm, hình thành dịch rỉ viêm.

C5a bám vào tb mast và BC ái kiềm làm giải phóng các amin hoạt mạch( histamin…) gây tăng tính thấm thứ phát rất mạnh.

C3b còn bám trên một số tb T và B nhờ thụ thể có tác dụng hoạt hóa tb này, nó có thụ thể trên màng BCTT và có tác dụng kích thích thực bào.

C1q có thụ thể trên tiểu cầu, xúc tiến quá trình đông máu tại ổ viêm.

Xử lí phức hợp miễn dịch:

Xử lí và thải trừ các phức hợp miễn dịch trở nên dễ dàng hơn nhiều khi có bổ thể tham gia. Các phức hợp KN-KT lưu hành trong máu nếu có gắn bổ thể sẽ giúp ĐTB tăng khả năng bắt giữ và tiêu hủy chúng, nhờ vậy hạn chế khả năng gây bệnh của chúng.