Năm  1949, một Bác sĩ thú y tình cờ dùng bã B12 có chứa Chlotetracycline bổ sung vào khẩu phần ăn cho gia cầm, nhận thấy chúng lớn rất nhanh. Sau đó người ta so sánh việc bổ sung riêng rẽ B12 và Chlotetracycline, đã xác định rằng chính kháng sinh có tác dụng kích thích sinh trưởng cho gia cầm.

Ba thập niên sau đó, người ta đã tìm ra nhiều loại kháng sinh có tác dụng kích thích tăng trưởng gia súc, gia cầm, đặc biệt có hiệu quả cao ở giai đoạn tăng trưởng (cao hơn 10-20% so với đối chứng, giảm chi phí thức ăn 10-15%, giảm tỉ lệ chết và mắc bệnh của vật nuôi).

Các loại kháng sinh thường được bổ sung vào thức ăn: Oxytetracycline, Aureomycine, Penicilline, Streptomycine.

Cơ chế tác dụng chủ yếu của kháng sinh khi được bổ sung vào thức ăn:

+ ức chế vi sinh vật có hại sản sinh ra các độc tố trong đường ruột. Khi gia súc, gia cầm ăn thức ăn có bổ sung kháng sinh thì hàm lượng ammoniac cũng như các hợp chất chứa nitơ có hại trong đường ruột của vật nuôi (như trimethyllamine) đã giảm rõ rệt. Những độc tố này thường thẩm thấu vào các mao mạch thành ruột, đi vào máu và gây độc cho vật chủ, do đó giảm tốc độ sinh trưởng. Chính nhờ giảm được các độc tố vi sinh vật đường ruột, đã tạo cho con vật lớn nhanh hơn.

+ Làm tăng khả năng hấp thu một số chất dinh dưỡng (như tăng hấp thu can-xi, phốt-pho, măng-gan, ....). Qua giải phẫu, nhận thấy gia súc, gia cầm ăn thức ăn có bổ sung kháng sinh, có thành ruột mỏng hơn so với nhóm đối chứng (có thể nhờ đó tăng khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng).

+ Chất  kháng sinh bổ sung vào thức ăn đã làm tăng khả năng thu nhận thức ăn của vật nuôi (tuy lượng thức ăn thu nhận của chúng không tăng nhiều, nhưng sức khoẻ sẽ tốt hơn, do đó sinh trưởng cao hơn).

+ Chất kháng sinh bổ sung chỉ có tác dụng rõ rệt khi chuồng trại chưa thật vệ sinh, thức ăn chưa được khử trùng. Qua đó, 1 lần nữa khẳng định rằng chất kháng sinh bổ sung vào thức ăn đã ức chế vi sinh vật có hại trong đường ruột.

* Nguy cơ do sử dụng tràn lan các chất kháng sinh bổ sung vào thức ăn:

Nhiều bằng chứng đã xác định việc bổ sung kháng sinh vào thức ăn trong thời gian dài làm cho một số loài vi khuẩn gây bệnh tồn tại trong đường ruột đã "nhờn" với các kháng sinh đó. Mặt khác một số chất kháng sinh này lại tồn dư trong thịt, trứng, sữa có thể gây tác hại cho người tiêu dùng. Do đó, hiện nay nhiều nước cấm sử dụng các loại kháng sinh đang dùng trong y tế, đem sang sử dụng làm chất kích thích sinh trưởng trong chăn nuôi.

- Các chất kháng sinh tồn dư trong sản phẩm chăn nuôi trước hết làm đảo lộn công nghệ chế biến. Ví dụ: sữa có kháng sinh làm chậm quá trình lên men sữa chua hay lên men pho mát.

Nhưng nghiệm trọng hơn cả là chất kháng sinh bổ sung vào thức ăn còn gây ra hiện tượng "chọn lọc" vi sinh vật kháng lại chất kháng sinh, đặc biệt hiện tượng "kháng thuốc chéo". Đó là: khi ta dùng thường xuyên chất kháng sinh bổ sung vào thức ăn gia súc, sẽ có nhiều khả năng tạo ra những loài vi sinh vật thích nghi và chống lại một chất kháng sinh nào đó. Loài vi sinh vật chống kháng sinh này thường có khả năng chống luôn một số loại kháng sinh khác, mặc dù chúng không tiếp xúc với các kháng sinh đó.

Bằng thực nghiệm, nhận thấy một loài vi khuẩn A có khả năng kháng lại peniciline thì chúng cũng chống lại được tetracycline và aminoglycoside. Cơ chế kháng thuốc là chúng tạo ra những hợp chất có khả năng "trung hoà" nhóm "hoạt động" của chất kháng sinh. Đây là nguy cơ lớn đe doạ sức khoẻ con người, vì các loài vi sinh vật gây bệnh đã "nhờn" kháng sinh, nếu khi chúng ta không may mắc các bệnh nhiễm trùng thì lấy thuốc gì để chữa trị trong tương lai?.

Hiện nay, người ta đã phát hiện một số chủng vi khuẩn kháng thuốc trong nhóm Salmonella, Eschericchia coli, Enterococcus, Campilobacteria, v.v...

Vi khuẩn nhờn thuốc kháng sinh từ phân gia súc lây lan sang rau cỏ, thực phẩm và lây sang cơ thể con người và sau đó từ người bệnh lây sang người lành, đó là chu trình tất yếu khó tránh cho mọi người.

Cho đến nay, không dễ dàng gì khi muốn kiểm tra tồn dư chất kháng sinh trong sản phẩm chăn nuôi. Trước tiên phải kiểm tra định tính, sau đó định lượng kháng sinh tồn dư bằng các phương pháp xác định vòng vô khuẩn, điện di, sắc ký hay ELISA. Nói chung các phương pháp kiểm tra đều rất tốn kém.

Do mặt hạn chế của việc sử dụng các chất kháng sinh bổ sung vào thức ăn gia súc đã nêu ở trên, nên nhiều nước rất quan tâm kiểm soát việc sử dụng kháng sinh làm chất kích thích, đồng thời chỉ cho phép sử dụng một số loại kháng sinh nhất định, cũng như quy định chặt chẽ hàm lượng tồn dư cho phép để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.