Chương 3: Giám sát thi công xây dựng

- Thi công là quá trình hoạt động nhằm biến các ý tưởng và mong muốn chủ quan được thế hiện ở HSTK trở thành công trình hiện thực đưa vào sử dụng phù hợp với các điều kiện cụ thể. Thi công là tạo ra chất lượng tổng hợp cuối cùng của spxd, công việc giám sát quá trình thi công công trình thường được nhiều bên tham gia thực hiện.

Cụ thể là đối với các nhà thầu thì các nhà thầu phải tự tổ chức hệ thống giám sát nội bộ để thực hiện nhiệm vụ theo dõi giám sát đôn đốc, chỉ dẫn mọi hoạt động sx của đơn vị mình trên công trường theo các điều khoản của hoạt động thi công và các mục tiêu riêng của đơn vị đặt ra.

Đối với CĐT: nếu CĐT có đủ điều kiện năng lực thì tự giám sát còn CĐT ko có đủ điều kiện năng lực thì thuê tư vấn giám sát để đôn đốc,khống chế những hoạt động sx của nhà thầu trên công trường nhằm đảm bảo chất lượng của công trình, chi phí xd công trình, thời gian thi công công trình đã quy định trong hợp đồng.

Đối với tư vấn thiết kế công trình thì phải thực hiện giám sát để bảo đảm quyền tác giả trong xd

Đối với giám sát các cơ quan nhà nước: các cơ quan nhà nước về quản lý chất lượng công trình và các cơ quan hữu quan có trach nhiệm theo dõi giám sát quá trình thi công theo định kỳ hay theo giai đoạn

Xét về chức năng và mục tiêu giám sát của các bên tham gia có thế là khác nhau nhưng đều có chung định hướng vào 3 mục tiêu chính cần phải khống chế đó là :

+Chất lượng spxd

+Thời gian thi công xd công trình

+Chi phí thi công xdctr.

$1/ Hợp đồng kinh tế và quản lý hợp đồng

1/Hợp đồng kinh tế

- Là văn bản thỏa thuận xđ rõ mối quan hệ của quyền lợi và nghĩa vụ giữa các pháp nhân để thực hiện mục tiêu kinh tế nhất định, chủ thể của hoạt động kinh tế là các pháp nhân có liên quan.

+ Trong hđ xd theo chức năng được chia ra các loại hợp đồng:

-Hợp đồng tư vấn, kiểm định,giám định,

-Hợp đồng khảo sát, thiết kế công trình

-Hợp đồng thi công xdctr

-Hđ cung ứng vật tư, thiết bị và các nguồn lực #

+ Trong hđ tư vấn, giám định, kiểm định ta có thể chia ra:

-Hợp đồng tư vấn lựa chọn đối tác, nhà thầu thực hiện các công việc khác nhau của quá trình đầu tư và xd

-Hợp đồng tư vấn và quản lý dự án

-Hđ tư vấn, giám định, giám sát theo giai đoạn và từng công việc cụ thể

-Hđ theo dõi, kiểm tra, giám sát sự thực hiện hợp đồng của các bên tham gia

*)Ý nghĩa:

-Hợp đồng được xd trên cơ sở pháp luật, do đó quan hệ giữa các bên thực tế là quan hệ  pháp luật cụ thể là quan hệ giữa quyền lợi và nghĩa vụ giữa các đương sự

-HĐ là cơ sở để giải quyết tranh chấp

-Những yêu cầu có tính nguyên tắc khi thiết lập HĐ: phải tự nguyện, bình đẳng, cùng thỏa mãn, phải có tính công bằng, hợp lý, thành thực và tin cậy. Phải tuân thủ chính sách và pháp luật quốc gia; phải coi trọng thẩm tra,thẩm định, phân tích hiểm họa của hđ

*) Thiết lập hợp đồng

-Làm rõ tên và mục đich của hđ, cá thuật ngữ dùng trong hợp đồng

-Các căn cứ để thiết lập hợp đồng

-Những nội dung của hợp đồng

-Trách nhiệm của các bên trong việc thực hiện những điều khoản của hđ

-Làm rõ cách xử lý khi có tranh chấp

-Phân tích rủi ro và phân chia trách nhiệm gánh vác

2/Quản lý hợp đồng

-Quản lý việc thực hiện hđ là nhằm vào các công việc sau :

+Đôn đốc, giám sát,yêu cầu các bên thực hiện đầy đủ,đúng thời hạn các điều khoản của hđ

+Giám sát khống chế các yếu tố có thể dẫn đến thay đổi hđ theo mức bất lợi cho các bên tham gia

+Phải có cơ sở pháp lý khi xảy ra tranh chấp, phân tích phát sinh và điều chỉnh hđ.

+Phải có giải pháp xử lý khi những vấn đề phụ thuộc phát sinh và thay đổi.

$2. Khống chế tiến độ trong giai đoạn thi công

1/ Khống chế tiến độ trong giai đoạn mời thầu

Trong giai đoạn mời thầu gồm những công việc :

-Đề suất mời thầu

-Xác định giá gói thầu

-Tổ chức đấu thầu

-Tổ chức ký kết hợp đồng với đơn vị trúng thầu

Những công việc này phải thực hiện đúng quy định về nội dung, trình tự và thời gian thực hiện từng công việc

2/Khống chế tiến độ trong giai đoan thi công

-Kiểm tra về kế hoạch tiến độ thi công (đầu công việc: khối lượng và thời gian thực hiện những công việc song song, thực hiện tuần tự, thời gian ngừng kỹ thuật, ngừng tổ chức sắp xếp các đầu công việc theo trình tự, những công việc nào có thể bắt đầu sớm nhất. Gắn nó vào tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm

-Kiểm tra về kế hoạch cung ứng: nhân lực, vật tư

-Kiểm tra về tính khả thi của kế hoạch, giải pháp kth

-Kiểm tra tính an toàn

 Là khống chế tuần hoàn, có chu kỳ, sau mỗi vòng điều chỉnh ta lại có tiến độ thi công mới phù hợp hơn

$3/ Khống chế chất lượng trong giai đoạn thi công

1/Chất lượng và chất lượng công trình xây dựng

*)Chất lượng là sự tổng hòa đặc trưng và đặc tính phản ánh năng lục của sp, hoặc phụ vụ đáp ứng yêu cầu rõ ràng và tiềm ẩn. “sp” hoạc phục vụ ta có thể hiểu là két quả, ta cũng có thể hiểu là quá trình nhưng ở đây “sp” hoạc “ phục vụ” ta cần phải hiểu quá trình hình thành và quá trình sd chúng

- Yêu cầu “rõ ràng” là để chỉ các yc đã quy định trong văn bản hoạt động hoặc các yc đã dc nêu trong HSTK hoặc các tiêu chuẩn, quy trình quy phạm kỹ thuật

- Yêu cầu “tiềm ẩn” để chỉ sự mong muốn của khác hàng hoặc của XH đối với sp, đồng thời để chỉ các yc ko cần phải nêu ra nhưng khi nói tới mọi ng đều phải công nhận

- Khi đánh giá chất lg, người ta thường xem xét ở các đặ tính về công năng, độ tin cậy, tính phù hợp, tính kinh tế và tính tgian hay nói 1 cách khác chất lg có 4 đặc điểm sau

+Chât lg ko chỉ thể hiện ở kết quả cuối cùng mà nó còn dc thể hiện ở quá trình hình thành

+ Chất lg sp và chất lượng phục vụ mà nó còn bao gồm chất lg công việc trong qua trình hình thành và thục hiện nó

+ Chất lượng ko chỉ đáp ứng yêu cầu của khách hàng mà còn phải đáp ứng yêu cầu của xã hội

+ Chất lượng ko chỉ tồn tại ở CN,XD mà còn tồn tại ở các lĩnh vực sản xuất vật chất và phục vụ XH

*)Chất lượng công trình XD

-Được thể hiện ở tất cả các giai đoạn hình thành công trình.

+Ở giai đoạn chuẩn bị đầu tư, đây là giai đoạn đề ra mục tiêu chất lượng

+Giai đoạn thiết kế là giai đoạn thể hiện mục tiêu chất lượng

+Giai đoạn thi công công trình là giai đoạn thực hiện mục tiêu chất lượng

Vì vậy khi xem xét đánh giá về chất lượng thi công công trình ta cần phải phân tích kiểm tra đánh giá chất lượng từng phần việc.

Chất lượng từng quá trình sx

Chất lượng bộ phận hạng mục công trình

Chất lượng hạng mục công trình và chất lượng của công trình xd

2/Đặc điểm và khống chế chất lượng công trình

-Đặc điểm: chất lượng công trình so với chất lượng sp công nghiệp có sự khác nhau rất lớn. Công trình có quy mô lớn, công nghệ thi công luôn di động yêu cầu chất lượng ko đồng đều, phương pháp thi công và phương pháp thao tác ko thống nhất, sx ngoài trời nên chịu ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên, chu kỳ xd kéo dài do vậy khống chế chất lượng là khó khăn, nó biểu hiện nhân tố ràng buộc chất lượng công trình thì nhiều, biến động chất lượng thì lớn, biện pháp để kiểm tra chất lượng chưa hoàn hảo

SP để kiểm tra khó tháo rời và tách ra

Do đó việc khống chết chất lượng CTXD cần phải được ngăn ngừa và giám sát chặt chẽ trong quá trình thực hiện

3/ Khống chế chất lượng ở giai đoạn chuẩn bị thi công

-          Nhân sự:

+ lực lượng lao động trên CT đảm bảo về số lượng và chất lg thể hiện cấp bậc công nhân và mức độ phức tạp của các công việc yêu cầu, cần có kế hoạch bồi dưỡng, kiểm tra đối với lực lượng lao động thi công trên công trường

+ Lực lg giám sát trên CT: bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, phẩm chất, nhân cách của ng làm công tác giám sát

-          Hồ sơ thiết kế: kiểm tra HSTK, BVTC trước hết kiểm tra số lg bản vẽ, sự đồng bộ giữa các bản vẽ, thông tin, chỉ dẫn kỹ thuật của các bản vẽ

-          Điều tra chất lg của thiết kế tổ chức TC: giải pháp kỹ thuật về tổ chức, tính khả thi, mức độ an toàn, tính hợp lý

-          KIểm tra về máy móc thiết bị thi công: Ktra về tính năng kthuat, mức độ an toàn của tke KTTC kiểm tra vật liệu cấu kiện khi đưa đến hiện trường. Đối với vật liệu, cấu kiện phải chú ý đến danh mục, quy cách, chất lg

-          Ktra đk để CT dc phép khỏi công: phải có vde về giải phóng mặt bằng đã được làm tốt, yêu cầu phải có giấy phép, hợp đồng kinh tế dc ký kết với CDT và nhà thầu, các điều khoản của hợp đồng, ktra về các nguồn lực, kế hoạch tiến độ

4. Khống chế chất lg trong quá trình thi công

- ktra các công việc gối tiếp

- Ktra các công tác klg che khuất: đối với 1 qtrinh gồm các quá trình bộ phận luôn luôn phải lấy tc quy phạm làm thước đo, chú ý đến HSTK

- Ktra về an toàn: mỗi biện pháp thi công nêu ra phải có 1 biện pháp an toàn kèm theo

5. Nhiệm thu, đánh giá, ấn định đẳng cấp chất lg CT

- Nhiệm thu dc tiến hành đối với từng quá trình sx, bộ phận CT, hạng mục CT và CTXD

- Việc nghiệmthu CTdc thực hiện

+ Nhà thầu nhiệm thu nội bộ trc, phải có biên bản NT, phiếu yêu cầu NT

+ CDT tiến hành NT công việc XD. Khi NT công việc xd cần phải thục hiện

        Căn cứ để NT: HSTk, hợp đồng tiêu chuẩn quy trình quy phạm, các kết quả thí nghiệm nhật ký gsat

        Trìn tự nghiệm thu

        Thành phần tham gia nghiệm thu

        Nghiệm thu bộ phận Ct

-          Nhiệm thu hạng mục CT, CTXD

Nhà thầu tổ chức NT nội bộ trc , phải có biên bản NT và phiếu yêu cầu NT. Sau đó CDT tổ chức NT hạng mục CT và CTXD. Tất cả các tài liệu Nt bộ phận CT, HSTK, các tiêu chuẩn quy trình quy phạm, bản vẽ hoàn công cho CT, hạng mục Ct, toàn bộ các thí nghiệm và kiểm định nhật ký giám sát, giấy chứng nhận của các cơ quan có thẩm quyền. Riêng đối với nghiệm thu công trình, hạng mục Ct, thành phần tham gia nhà thầu, CDT, tư vấn giám sát CDT, đại diện pháp nhân của CDT, NT, tư vấn giám sát của NT, giám sát của Nt

-          Đánh giá: Căn cứ vào biên bản NT, các tài liệu, các kết quả thí nghiệm kiểm định, các tiêu chuẩn quy trình quy phạm khi nghiệm thu. Các điều khoản được ghi trong hợp đồng để đánh giá chất lg của tưfng công việc, bộ phận hạng mục Ct và CTXD để đánh giá

-          Căn cứ vào các kết quả đánh giá để ấn định chất lg Ct theo quy định hiện hành của pháp luật

$4 Khống chế giá CTXD

Đầu tư CTXD là lấy hình thức tiền tệ để biểu hiện klg công tác xd, là chỉ tiêu có tính tổng hợp phản ánh quy mô đầu tư CTXD là thể hiện giá trị của CT hay nói 1 cách khác là để chỉ toàn bộ chi phí của CTXD kể từ lúc  chuẩn bị XD đến khi nghiệm thu bàn giao CT đưa vào sd

   Căn cứ vào qtrinh đầu tưở mỗi giai đoạn ta phải xác định đượcCFXDcho CT giai đoạn TMDT lập được, gđ thiết kế kthuat thi công lập dc giá dự toán XDCT. Gđ tổ chức đấu thầu lựa chọn Nt phải tính được giá họp đồng. Ở gđ hoàn công xđ dc giá quyết toán của công trình

ð     việc khống chế cf XDCT là giá trị trước để khống chế gtri sau, gtri sau phải nhỏ hơn gtri trc đứng trên giác độ về qly vốn ta phải đảm bảo TMDT>G dự toán>= D quyết toán

Khống chế cf ở gd chuẩn bị đầu tư

(lập dự án, qđ đầu tư)

Quyết định đầu tư là qđ đối với tổng quy mô đầu tư, phương hướng đầu tư, chọn điểm đầu tư, vì vậy xđ 1 cách họp lý tổng quy mô đầu tư công trình, địa điểm xd, phương án xd, tiêu chuẩn xd, phương án kthuat cong nghệ, phương án sx có ảnh hưởng đến qđ đầu tư và hieuj quả kinh tế của công trình xd chính thế mà ở gđ này ta cần phải làm rõ cơ sở, căn cứ để xd TMDT , phưng pháp xđ TMDT, nội dung tường thành phàn chi phí trong TMDT

TMDT= Gxd + Gtb+Gbt,tdc + Gql+Gtv +Gk+ Gdp

-          Phương pháp xd TMDT

+ dựa thiết kế cơ sở khối lg tính từ thiết kế

+ cơ sở căn cứ vào hồ sơ, thuyết minh của TKCS, biết dc klg chi tiết, klg chủ yếu của CT, lụa chọn chỉ tiêu giá cho phù hợp. klg còn lại phải ước tính

Chú ý: Áp dụng phù họp cho những ct chỉ lập báo cáo kte kthuat tức là những ct mà ko phải lập dự án mà chúng ta chỉ lập 1 bước thiết kế bản vẽ TC.Những Ctnhư thế là dự toán, mà dự toán là TMDT

+ Dựa vào năng lực hoặc công suất của dự án, phường pháp này cần phải làm rõ cơ sở căn cứ để xd đc công suất

+ Dựa vào chỉ tiêu kte kthuat của CT tương tự ( cùng quy mô, cùng câp. Cùng loại hình Ct, cùng dây chuyền công nghệ) tính toán theo phương pháp này cần phải chú ý đến địa điểm và vị trí của Ct và thời điểm tính toán

khống chế cf trong gd thiết kế

Thiết kế là công việc hình thành Ct trên giấy nhưng nó có ảnh hưởng rất lớn đến chất lg và cfxd do vậy ở gđ thiết kế Ct cần phải dc qly chát chẽ về biện pháp khống chế cf trong gđ thiết kế sd các biện pháp

-          Biện pháp tổ chức

+ tổ chức tuyển chọn, thi luyện

+ chọn tổ chức đấu thâù để tuyển chọn

-          Biện pháp kinh tế: thực hiện chế độ giao trách nhiệm, tiến hành phân chia ct thành các hạng mục để qly

-          Biện pháp kỹ thuật: trong gđ tke ta cần đua sẵn phương án để tính toán so sánh lựa chon ra phương án thiết kế

-          Biện pháp hợp đồng: hợp đồng thiết kế theo hạn ngạnh cự tính con số kế toán từ đó thiết kế dự án cho phù hợp cần pahir làm rõ cơ sở căn cứ, phương pháp, nội dung thành phần cf của dự toán Ct, hạng mục Ct và giá gới thầu

khống chế cf trong gd mời thầu

-          Để lựa chon Nt đáp ứng dc những yc của bên mòi thầu đã nêu ở gd  nay cần phải làm rõ cơ sở căn cứ, phương pháp, nội dung thành phần cf của dự toán Ct, hạng mục Ct và giá gới thầu

+ Dựa vào đơn giá XDCT

+ Bảng giá tương ứng

+ Nội dung: Gxd+Gtb+Gql+Gtv+Gk+Gdp

khống chế cf trong gd thi công

lấy gía trị kế hoạch chia nhỏ tuowng ứng với từng bộ phận, từng hạng mục, tiến hành so sánh giá trị thực tế vs gtri kế hoạch để phát hiện những sai lệch để có biện pháp khống chế. Cần làm rõ căn cứ xd dự toán thi công.

-          Phải kiểm tra xem xét chặt chẽ các cf hình thành các cf dự toán thi công

-          Kiểm tra khối lượng công tác đã thực hiện

-          Kiểm tra chặt chẽ các biện pháp kỹ thuật, phương án tổ chức, ảnh hưởng nhiều đến cf

-          Thục hiện việc ghi chép số liệu, giám sát thi công

=> biện pháp tổ chức, kinh tế, kỹ thuật, hợp đồng