Tôi chưa từng nghĩ mình sẽ vào một giảng đường đại học — lại càng không nghĩ sẽ lén lút bước vào một tiết học vật lý nâng cao.

Nhưng hôm đó, vì đưa đồ ăn trưa cho Sheldon — và vì tò mò — tôi bước vào sau lưng hàng trăm sinh viên đang ngồi ngay ngắn, mắt dán lên bục giảng. Không ai nói chuyện. Không ai dám thở mạnh.

Sheldon đứng đó.

Áo sơ mi trắng, tay trái cầm bút lông, tay phải vẽ một chuỗi công thức dài gần kín bảng.

"Hôm nay chúng ta nói về entropy — mức độ hỗn loạn của một hệ thống kín. Nếu một đứa trẻ làm đổ sữa trong phòng, đó là entropy tăng. Nếu sữa tự đứng dậy quay về ly mà không có lực tác động từ ngoài, thì hoặc bạn đang mơ, hoặc vừa chứng kiến sự phá vỡ định luật thứ hai của nhiệt động lực học."

Cả lớp bật cười.

Anh vẽ lên bảng một phương trình:

ΔS ≥ 0

"Mọi thứ đều đi về phía hỗn loạn. Đó là lý do mọi hệ sinh học cần năng lượng liên tục để duy trì trật tự tạm thời — tức là sự sống. Và đó là lý do tôi không thích tiệc tùng: nó làm entropy trong đầu tôi tăng quá nhanh."

"Nếu bạn hiểu điều này, thì bạn sẽ hiểu tại sao vũ trụ không thích sự ngăn nắp, và tại sao chiếc bàn của tôi luôn bừa bộn một cách có hệ thống."

Rồi anh chuyển sang vật lý lượng tử, như thể nhảy từ tầng hai lên tầng sáu mà không cần cầu thang:

"Ta có nguyên lý bất định Heisenberg. Δx·Δp ≥ ℏ/2. Nghĩa là: bạn không thể đồng thời biết chính xác vị trí và động lượng của một hạt. Thế giới vi mô không phải là nơi dành cho các bạn thích mọi thứ rõ ràng."

Một sinh viên giơ tay: "Vậy nếu đo động lượng cực kỳ chính xác thì...?"

Sheldon đáp ngay:

"Thì vị trí sẽ trở nên bất định đến mức, về mặt toán học, nó tiệm cận vô hạn. Và nếu bạn nghĩ điều đó vô lý — xin chào mừng đến với cơ học lượng tử."

Không một tiếng động. Không ai cười nữa.

Chỉ còn tiếng phấn đều đều trên bảng, và ánh nhìn dõi theo của hơn một trăm con người.

"Còn nếu các bạn vẫn muốn tìm ý nghĩa cuộc đời thông qua một phương trình duy nhất, thì đây."

Anh quay lại, viết lên bảng:

e^(iπ) + 1 = 0

"Nó gói gọn năm hằng số cơ bản nhất của toán học: e, i, π, 1 và 0. Đẹp hơn cả tình yêu. Mà lại không làm tổn thương ai."

Tim tôi khựng lại một nhịp.

Đó là Sheldon. Đứng trong thế giới của mình — một thế giới vận hành bằng quy luật, số học, logic và những hằng số vĩnh hằng.

Không ai chạm được vào anh ở nơi đó. Ngoại trừ nhữngphương trình