Câu 7: Trình bày tư bản bất biến, tư bản khả biến; tư bản cố định và tư bản lưu động? Căn cứ và ý nghĩa của sự phân chia các cặp phạm trù tư bản trên?

            a) Tư bản bất biến, tư bản khả biến

- Khái niệm tư bản: là giá trị mang lại giá trị thặng dư bằng cách bóc lột lao động làm thuê. Nếu hiểu theo nghĩa này thì tư bản là một phạm trù lịch sử biểu hiện quan hệ sản xuất giữa giai cấp tư bản và giai cấp công nhân làm thuê.

            Tuy nhiên, trên thực tế không nhà tư bản nào thừa nhận họ bóc lột sức lao động của người công nhân, và để vạch rõ bản chất bóc lột của nhà tư bản thì Mác là người đầu tiên phân chia tư bản thành tư bản bất biến và tư bản khả biến.

- Tư bản bất biến, tư bản khả biến

            Để tiến hành sản xuất, nhà tư bản ứng tiến ra để mua tư liệu sản xuất và sức lao động, nghĩa là tạo ra các yếu tố của quá trình sản xuất. Các yếu tổ này có vai trò khác nhau trong việc tạo ra giá trị thặng dư.

            * Tư bản bất biến

            + Khái niệm: là bộ phận tư bản tồn tại dưới hình thức tư liệu sản xuất (nhà xưởng, máy móc, thiết bị, nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu phụ…) mà giá trị của nó được lao động cụ thể của người công nhân chuyển nguyên vẹn vào sản phẩm mới, tức là giá trị không thay đổi về lượng trong quá trình sản xuất gọi là tư bản bất biến (c).

            + Phân loại: c được chia thành c1 và c2, c1 tồn tại dưới dạng máy móc, thiết bị, nhà xưởng, c2 tồn tại dưới dạng nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu phụ…

            * Tư bản khả biến

            + Khái niệm: Là bộ phận tư bản tồn tại dưới hình thức sức lao động trong quá trình sản xuất đã có sự thay đổi về lượng. Sự tăng lên về lượng do giá trị sử dụng của hàng hoá sức lao động có tính chất đặc biệt khi được tiêu dùng thì nó tạo ra một lượng giá trị mới lớn hơn giá trị của bản thân nó, kí hiệu là (v).  

- Căn cứ và ý nghĩa của việc phân chia tư bản thành tư bản bất biến và tư bản khả biến:

+ Căn cứ của sự phân chia: Mác đã căn cứ vào vai trò khác nhau của các bộ phận tư bản trong việc tạo ra giá trị thặng dư, trong đó tư bản bất biến đóng vai trò là điều kiện, còn tư bản khả biến đóng vai trò quyết định trong việc tạo ra giá trị thặng dư.

+ Ý nghĩa của sự phân chia: Việc phân chia tư bản thành tư bản bất biến và tư bản khả biến là công lao vĩ đại của Mác. Sự phân chia này đã vạch rõ nguồn gốc thực sự của giá trị thặng dư là do tư bản khả biến tạo ra, còn tư bản bất biến tuy không phải là nguồn gốc của giá trị thặng dư nhưng là điều kiện cần thiết không thể thiếu được. Như vậy, Mác đã chỉ ra vai trò khác nhau của các bộ phận tư bản trong quá trình hình thành giá trị nhờ sự phân chia này. Từ đó làm rõ bản chất bóc lột của CNTB…