"Ê mày xem Ký Sinh Trùng chưa"
"Xem lâu rồi, phim cũng bình thường"
"Xạo cứt! Phim mới ra năm nay đó!!!"
"Ủa? Tao tưởng là anime?"
"Không, phim khác. Người thật. Ngu thế"
"...."

Trở về từ chuyến nghỉ hè, tôi khá ngạc nhiên khi mọi người bàn tán với nhau về một bộ phim Hàn Quốc đạt giải Cành Cọ Vàng của liên hoan phim Cannes 2019. Kinh, châu Á từ trước đến giờ toàn đại diện Nhật Bản đi ẵm giải thôi, giờ anh Hàn cũng đăng quang luôn?? Để xem xem bác nào đạo diễn....

Bong Joon-ho.

Cái đệch.
......

Chuyện kể về một gia đình nghèo 4 người sống chật vật trong một căn nhà bán hầm (thấp hơn mặt bằng chung tầng 1 nhưng nền cao hơn 1 nửa tầng hầm). Ki Woo (con trai) được 1 người bạn đến thăm trước khi lên đường du học. Người bạn này tặng cho nhà Ki Woo một hòn đá cầu tài, đồng thời gợi ý Ki Woo tới một gia đình nhà Park giàu có, đến làm gia sư cho cô con gái Da-hye của họ thay cho anh. Với khả năng ăn nói khôn khéo và mánh lới làm giả, Ki Woo được nhận làm gia sư với mức lương ngất ngưởng. Và đó là sự bắt đầu của một màn lừa đảo tinh vi bậc nhất...

Kim Ki-taek (bố) đóng giả làm một lái xe kì cựu, từ chối lời mời tập đoàn lớn để đến làm tài xế riêng cho nhà Park. Ki-jeong (con gái) đóng giả làm một nhà tâm lý học hội họa, đến hướng dẫn và đồng hành với cậu con trai Da-song người bị mắc chứng ám ảnh do một biến cố từ trước. Chung-sook (mẹ) thì đóng giả làm một nữ quản gia dày dặn kinh nghiệm. Máu mủ thân thích là thế, nhưng chỉ cần đứng trước mặt gia đình ông chủ Park, họ lại trở thành những con người xa lạ, chuyên nghiệp làm những gì họ được giao phó...

Gia đình ông chủ Park đi cắm trại, bỏ lại căn nhà cho 4 người kia mặc sức ăn chơi phè phỡn. Nhưng cái đêm mưa rét đó lại không kết thúc như họ mong đợi. Vị quản gia cũ Moon-gwang (bị đuổi việc do mánh lới của nhà Ki-woo) đòi vào nhà bằng được rồi mở một căn phòng bí mật tầng hầm. Hóa ra chồng bà, ông Geun-sae, đã sống chui lủi trong căn hầm thời chiến ngay dưới nhà ông Park đã 4 năm trời, chỉ để trốn các chủ nợ. Cãi cọ xảy ra. Một bên Chung-sook (mẹ) đòi lôi cổ 2 người đi gặp cảnh sát, một bên 2 vợ chồng Moon-gwang đòi lôi cổ 4 người kia đi sau khi phát hiện ra họ quen biết nhau chứ ko phải nhân viên xa lạ gì. Câu chuyện đẩy lên đỉnh điểm sau khi bà Park gọi điện về sau chuyến đi cắm trại bất thành và bà muốn chút đồ ăn đêm. Buổi tối kết thúc với việc gia đình ông chủ Park cảm thấy có gì đó kì lạ với những người mình thuê; 2 vợ chồng quản gia cũ sau tranh chấp bị thương nặng và bị nhốt trong hầm; Chung-sock (mẹ) làm quản gia ở lại còn 3 người trong gia đình thì phải ra phòng gym ngủ nhờ do mưa to làm ngập căn nhà bán hầm của họ.

Sáng hôm sau, ông chủ Park mở tiệc sinh nhật cho con trai và mời toàn thể nhân viên đến dự. Gia đình 4 người cũng đến chung vui. Ki-woo (con trai) lén xuống hầm bí mật để xem 2 vợ chồng nhà kia có ổn không thì bị người chồng Geun-sae bất ngờ tấn công. Người chồng chốn nợ sau cuộc tranh chấp tối qua đã coi gia đình 4 người như kẻ thù, và ông sẽ không bỏ qua cho ai hết. Đánh gục Ki-woo với hòn đá cầu tài cậu mang theo người, ông tiến lên trên tầng nơi mọi người ăn tiệc.

Bầu không khí vui vẻ tan biến. Cậu con trai Da-song của ông chủ sau khi thấy gương mặt của Geun-sae chính là hình bóng ám ảnh cậu từ nhỏ, bắt đầu lên cơn co giật. Geun-sae lao đến đâm Ki-jeong (con gái) rồi chết dưới tay Chung-sook (mẹ). Ông chủ Park hốt hoảng kêu Kim Ki-taek (Bố) lấy xe đưa con trai Da-song đi viện thì bị Ki-taek đâm chết rồi bỏ trốn. Bộ phim kết thúc với Ki-woo (con trai) và Chung-sock (mẹ) bị kết tội lừa đảo khai man; Ki-jeong (con gái) thiệt mạng do mất máu còn Kim Ki-taek (bố) thì trốn trong chiếc hầm bí mật dưới nhà Park, chờ đợi một ngày Ki-woo cứu ông trở lại cuộc sống bình thường....
......

Điểm cộng đầu tiên phải nói đến mạch kể của phim. Bộ phim kết hợp rất nhiều yếu tố hài hước, hành động, tâm lý, kinh dị, trinh thám với nhau, đến nỗi không một phút nào của phim tạo cảm giác nhạt nhẽo, thừa thãi. Lời thoại nhân vật rất tự nhiên và đơn giản, điều mà điện ảnh Hàn Quốc đang thể hiện rất tốt trong những năm gần đây. Diễn biến sự việc tuy lúc nhanh lúc chậm nhưng lại rất hợp lý, gây bất ngờ và thu hút người xem.

Điểm cộng thứ 2 là ở nghệ thuật quay phim. Bộ phim sử dụng góc quay cố định tạo cảm giác nhẹ nhàng đan xem với góc quay xoay vòng (xung quanh nhân vật hoặc 1 sự kiện quan trọng nào đó ). Pillow shot (cảnh quay tĩnh, ko có sự xuất hiện con người kéo dài 5-6s) cũng được áp dụng khá nhiều làm điểm nhấn cho câu thoại mà đạo diễn muốn người xem để ý đến.

Điểm cộng thứ 3 là diễn xuất của các nhân vật. Nhân vật Kim Kim-taek (bố) và Geun-sae (ông chồng chốn dưới hầm) thể hiện diễn biến tâm lý vô cùng đa dạng và tài tình. Những cảm xúc khó chịu, tức giận, đau khổ của họ được biểu lộ rất rõ nét qua khuôn mặt họ, khiến người xem như đang hóa thân vào chính nhân vật ấy và trải nghiệm vậy.

Điểm cộng cuối cùng là các chi tiết, hình tượng nghệ thuật (theo ý kiến chủ quan):
+ hòn đá cầu tài: là vật cầu may nhưng lại mang đến bất hạnh. Ki-woo ôm nó từ đầu phim như một tấm bùa cầu tiền tài, mong muốn được giàu có để rồi cuối cùng suýt chết bởi chính hòn đá đó. Là biểu trưng cho hi vọng làm giàu của cậu. Trong cơn mưa lụt, hòn đá không chìm giống như Ki-woo vẫn còn hi vọng và tương lai. Sau khi tỉnh lại và đặt hòn đá xuống dòng sông, hòn đá chìm xuống cũng như Ki-woo đã vứt bỏ giấc mơ làm giàu, từ bỏ mọi hi vọng vực dậy.

+ mưa: là hình ảnh của sự nghèo đói, thấp hèn. Cơn mưa khiến gia đình Ki-woo không còn chỗ ở. Xuyên suốt bộ phim, gia đình Ki-woo và bà quản gia cũ Moon-gwang thường xuất hiện ướt sũng trong cơn mưa. Trong khi đó gia đình nhà Park lúc nào cũng êm ấm an lành trong xe hơi, nhà rộng tránh xa cơn mưa tầm tã; thậm chí cả khi chuyến cắm trại bị hủy vì trời mưa, cậu con trai Da-song cũng không dính 1 chút mưa nào vì tấm lều kiên cố.

+ Ánh mắt tuyệt vọng của Kim Ki-taek: Ki-taek (bố) bỗng dưng xông lên đâm chết ông Park không phải do hoảng loạn mà là sự căm giận tích tụ quá lâu. Ông Kim Ki-taek là một người có tự trọng mặc dù sống nghèo khổ. Ông giống như các thành viên khác trong nhà, đều muốn trở nên giàu có sánh vai với người như ông chủ Park. Khi gặp ông chồng Geun-sae sống chui lủi dưới hầm, Ki-taek tỏ vẻ khinh thường và không hiểu nổi vì sao Geun-sae chịu nổi, nhưng sau này ông đã hiểu. Xuyên suốt bộ phim, Ki-taek luôn cố gắng thân mật hơn với ông chủ Park. Tuy đều đổi lại những cái xua tay lắc đầu từ chối tiếp xúc da thịt (không phải gay nha) từ ông Park, ông vẫn tiếp tục cố gắng. Nhưng tất cả sụp đổ khi ông Park bịt mũi lắc đầu trước mùi cơ thể của ông Geun-sae - một mùi cơ thể mà Ki-taek cho là bình thường. Nó giống như một lời xúc phạm mạnh mẽ của ông Park đối với Ki-taek, giống như ông sẽ không bao giờ vươn tới sự giàu có và mãi chỉ là tên nghèo hèn hôi thối. Và ông Ki-taek cuối cùng chấm nhận mình là kẻ nghèo hèn, chấp nhận làm theo bản năng giết chết ông chủ Park, chấp nhận sống chui lủi dưới tầng hầm bí mật trốn cảnh sát.

+ Nụ cười của Ki-woo: cuối phim sau khi được thả về, Ki-woo đi tìm bố và vô tình quay lại căn nhà cũ, anh giải mã được lời nhắn gửi của bố thông qua ánh đèn hiên chớp theo mã Morse. Biết bố vẫn trong hầm, Ki-woo hứa sẽ đưa bố ra an toàn. Một viễn cảnh đẹp do Ki-woo tưởng tượng ra và nụ cười của cậu khi đang ngồi trong căn nhà bán hầm như nói lên khát vọng viển vông của chính cậu vậy. Có những người, nghĩ về cuộc sống tươi đẹp giàu có nhanh chóng quá nhiều để rồi mãi mãi chỉ là những mơ mộng cho đến hết cuộc đời.....

......

Thang điểm: 10/10 (chắc phải lên thang 20 điểm cho đỡ bất công mất =)))))