Giữa cái oi bức tháng Sáu, hội trường Nhà văn hóa huyện Quỳnh Lưu bất ngờ trở nên náo nhiệt. Hàng chục thanh niên, đa phần là lao động phổ thông từ các xã quanh vùng, xếp hàng ghi danh tham dự "Hội thảo tuyển dụng lao động Nhật – Hàn 2025" do Công ty TNHH Quốc tế Hòa Minh tổ chức.

Bên ngoài, phông nền in cỡ lớn: logo công ty, cờ Nhật – Hàn treo kèm, tên chương trình bằng tiếng Nhật, Hàn, Việt đan xen:

"Global Human Resource Exchange Program – Chương trình thực tập sinh kỹ năng"

Bên trong, 3 nhân viên mặc vest đồng phục đeo bảng tên "Ban tổ chức". Một người đàn ông khoảng 35 tuổi, dáng bệ vệ, cầm mic giới thiệu:

— "Tôi là Trưởng phòng nhân sự khu vực Bắc Trung Bộ – anh Phú. Công ty chúng tôi được Bộ LĐTBXH cấp phép, phối hợp với Tổ chức tiếp nhận lao động Nhật Bản JEIC. Chương trình này đặc biệt ưu tiên các huyện nghèo – không cần học tiếng – không qua trung gian!"

Phía dưới, hàng ghế chật kín. Mỗi người được phát:

Một tờ thông tin "công ty đối tác Nhật"

Một bản hợp đồng tuyển dụng sơ bộ

Một thẻ ghi tên & mã số ứng viên

Chưa hết. Sau màn giới thiệu, sân khấu mời "chị Thuỷ" – lao động nữ "đã đi Nhật 2 năm" – lên chia sẻ.

— "Mọi người ạ, em trước cũng như các anh chị ngồi đây thôi. Em học hết cấp 2, tưởng không có cơ hội. Nhưng nhờ công ty Hòa Minh mà giờ em đang làm trong xưởng điện tử tại Osaka, lương 38 triệu mỗi tháng, nhà ở miễn phí... Em về thăm nhà dịp lễ, tiện thể cảm ơn công ty!"

Cả hội trường vỗ tay. Giọng chị Thủy đầy cảm xúc. Không ai biết, chị thực ra là một diễn viên không chuyên – được nhóm lừa thuê với giá 3 triệu đồng buổi – đọc theo kịch bản đã soạn trước.

Tiếp theo là phần quan trọng nhất: ký hợp đồng và "nộp cọc giữ chỗ".

Mỗi người được gọi lên từng bàn nhỏ kê sẵn. Hợp đồng in màu, có dấu tròn đỏ, mã QR tra cứu ra trang web công ty thật – thực chất là một bản nhái web thật, với giao diện sao chép 100%.

Trang web đó – hoaminhjapan[.]org – do nhóm hacker phía Bắc thiết kế. Truy cập vào có đầy đủ:

Giấy phép kinh doanh (scan giả)

Danh sách đối tác nước ngoài (logo ăn cắp từ web thật)

Video "thực tập sinh đang làm việc tại Nhật" – thực chất lấy từ YouTube, chỉnh tiếng, gắn logo mới

Fanpage liên kết có gần 8.000 follow, cập nhật đều đặn, ảnh chụp check-in sân bay (do "diễn viên lao động" chụp trước rồi đăng từ từ)

Tổng chi phí ghi rõ:

Phí hồ sơ: 5 triệu

Phí visa, giấy tờ, xét nghiệm: 15 triệu

Phí đặt cọc đảm bảo: 30 triệu
Tổng cộng: 50 triệu đồng – đóng trong vòng 3 ngày

Nạn nhân nộp tiền không chuyển khoản. Họ được yêu cầu mang tiền mặt tới, ký tên vào "biên nhận" có dấu vuông – để không dễ đối chiếu sau này. Nhân viên thu tiền đeo bảng tên "Kế toán điều phối". Thậm chí có cả... máy đếm tiền để tạo cảm giác chuyên nghiệp.

Minh – kỹ sư an ninh mạng – nhận được tin báo khi một trong các "diễn viên lao động" livestream cảm ơn công ty... bị cư dân mạng phát hiện từng đóng vai "nạn nhân đa cấp" trước đó.

Anh lập tức kiểm tra mã QR trên hợp đồng. Dẫn đến một tên miền giả. Khi lần theo IP quản trị, Minh phát hiện server gốc đặt tại Nga, dùng VPN hạng thương mại. Kẻ tạo web đã dùng email giả dạng nhân viên thật của công ty Hòa Minh – một công ty thật đang hoạt động tại Bắc Ninh, hoàn toàn không biết bị mạo danh.

— "Bọn này dựng cả một vở kịch," Minh nói trong buổi họp với công an tỉnh. "Có kịch bản, có diễn viên, có sân khấu, có đạo cụ. Mục tiêu: khiến mọi thứ giống thật đến mức không ai nghi ngờ."

Ngay cả các cán bộ địa phương cũng từng giới thiệu người dân đến "tham gia tuyển chọn". Họ đâu biết, tất cả chỉ là một màn diễn tập tinh vi để thu tiền rồi biến mất.

Ngày phá án, đội trinh sát hóa trang tham gia một buổi tuyển dụng tại Hương Sơn, Hà Tĩnh. Lúc người dân đang ký hợp đồng thì bất ngờ công an ập vào.

5 người bị bắt giữ. Trong số đó, có 1 người từng lừa chạy trường, 1 người có lệnh truy nã từ 2018. Tang vật thu được gồm:
– 147 triệu đồng tiền mặt
– 32 hợp đồng giả
– 4 con dấu cao su
– 2 máy tính chứa video dựng sẵn và hồ sơ ứng viên

Minh mở máy tính, xem lại từng folder: "ảnh chụp sân bay", "kịch bản chia sẻ", "template hợp đồng", "logo công ty giả".

Một vở kịch trọn vẹn.

Không có app nào để phát hiện lừa đảo khi con người muốn tin.
Và bọn lừa, nếu đã diễn, sẽ diễn như thật đến từng chi tiết.