Những tia nắng cuối thu len lỏi qua khe cửa gỗ mục của quán *Số Phức*, rải vàng lên trang giấy đầy những sơ đồ cú pháp kỳ dị. Minh cắm cúi ghi chép, tay vẽ lia lịa một cây cú pháp ba tầng lên mặt bàn gỗ lốm đốm vết cà phê. Ông Tư đứng sau lưng, hơi thở phả mùi trà đặc vào gáy cậu:

**"Mệnh đề quan hệ phải xử lý như hàm số lồng nhau! Ví dụ này xem..."** – Ngón tay chai sạn của ông chỉ vào câu *"The book **that I borrowed** is on the table"* – **"Chủ ngữ 'book' là biến x, mệnh đề 'that I borrowed' là hàm f(x), kết quả trả về 'is on the table'!"**

Minh gật gù, mắt sáng lên như vừa giải được phương trình vi phân. Cậu thử áp dụng vào câu phức tạp hơn:
'''
If S = [She (NP)] + V = [studies (VP)] + O = [Math (NP)],
then S' = [Her studying Math (Gerund Phrase)] → hàm biến đổi f(S,V,O)=S'
'''
Cậu đắc chí vỗ tay *cạch* một tiếng, làm rơi tách cà phê đen cặn đặc. Ông Tư nhếch mép cười, đưa cho cậu chiếc bánh tiêu đường kính: **"Giỏi phân tích lắm, nhưng nhớ học thuộc công thức này!"** – Ông chỉ vào dòng chữ nguệch ngoạc trên giấy – **"Phát âm đúng = ∫(ngữ điệu + trọng âm)dt!"**

---

Tuần sau, phòng thi nói tiếng Anh ngột ngạt mùi mồ hôi và nỗi sợ. Minh đứng trước giáo viên bản ngữ tóc vàng như ngô nướng, tay siết chặt tờ giấy nháp vẽ sơ đồ câu *"Describe your favorite place"*. Cậu hít sâu, cố gắng biến bài phát biểu thành chuỗi phương trình hoàn hảo:

**"My favorite place (S) = [library (N)] where (Relative Clause) → [S1 = I (NP)] + [V1 = can (Modal Verb)] + [V2 = immerse (V)] + [O = myself (Pronoun)] in equations (PP)..."**

Nhưng khi mở miệng, giọng cậu đều đều như máy đọc số liệu:
*"Lai-bờờ-ri... Ai... ken... i-mết... mai-sếch... in i-quây-chần..."*

Giám khảo nhíu mày, ngắt lời: **"Excuse me, could you repeat the word 'immerse'?"**

Minh đờ người, mồ hôi lạnh chảy dọc sống lưng. Cậu nhìn xuống sơ đồ cú pháp đã chuẩn bị kỹ lưỡng – nơi mọi thành phần được kết nối bằng mũi tên logic – nhưng không tìm thấy ký hiệu nào cho âm /ɜː/ trong từ "immerse".

**"Kết quả: 5.0 – Không đạt!"** – Giám khảo đưa phiếu điểm đỏ chói, kèm dòng phê *"Pronunciation needs improvement!"*.

---

Chiều hôm ấy, Minh lang thang qua sân trường đầy lá bàng úa vàng. Tiếng Linh cười giòn tan vọng lại từ nhóm bạn đang đọc truyện tranh dưới gốc cây:

**"Máy tính! Nghe đồn cậu biến bài thi nói thành... giải tích tensor?"** – Cô bạn nhái giọng robot của cậu, hai tay vung vẩy như đang vẽ công thức trên không trung – **"I-mết! I-mết! Phát âm kiểu đó thì máy tính casio cũng bó tay!"**

Minh định quay đi, nhưng Linh đã chặn trước mặt. Cô bạn giơ điện thoại lên, màn hình hiện video cậu đang lẩm nhẩm tập phát âm trước gương tối qua:

*"She... lâu-vờ... tô... ri-đờ... bai... xai-kền..."*

**"Tao quay lén đấy!"** – Linh cười khẩy, nhưng đột nhiên nghiêm mặt – **"Tiếng Anh không phải trò giải mã mật thư! Muốn nói hay thì phải nghe nhiều, đọc nhiều, chứ đâu phải vẽ cây với hàm số!"**

Cô bạn xoay người, váy xòe tung như cánh hoa mười giờ. **"Để tao dạy cậu bài học đầu tiên!"** – Linh hát vang câu *"I want it that way"* của Backstreet Boys, giọng trầm bổng uốn lượn như sóng vỗ. **"Hát đi! Phát âm sai cũng được, miễn là cảm xúc!"**

Minh lùi lại, lưng đập vào thân cây xù xì. Cậu lắp bắp hát theo, giọng đứt quãng như xe máy hụ điện: *"Tell me why... ai... đi-đoăng... blam mai hạt..."*

**"Dở tệ!"** – Linh bật cười, nhưng đột nhiên nắm lấy tay cậu – **"Nhưng ít nhất cậu đã thử. Khác hẳn cái máy tính casio ngày xưa!"**

---

Tối đó, Minh ngồi co ro trong góc tầng hầm *Số Phức*. Ông Tư lẳng lặng đặt trước mặt cậu hai dụng cụ: chiếc máy tính bỏ túi đời 1980 và cây kèn harmonica han gỉ.

**"Cháu chọn cái nào?"** – Ông hỏi, tay vuốt chiếc máy tính như vuốt ve con thú cưng – **"Công cụ nào cũng cần người điều khiển. Ngôn ngữ cũng vậy – logic là khung xương, nhưng phải có hồn!"**

Minh cầm lên cây kèn, thổi một tiếng chói tai. Ông Tư bật cười khàn khặc, giọng trở nên ấm áp lạ thường: **"Năm xưa tôi từng mê một cô giáo tiếng Pháp. Bà ấy bảo tôi hát *La Vie en Rose* bằng cái giọng toán học khô khan. Kết quà? Bà cười đến chảy nước mắt... nhưng vẫn dạy tôi cách uốn giọng!"**

Ông mở ví da cũ, lôi ra tấm ảnh đen trắng đã ố vàng: một đôi trai tài gái sắc đang khiêu vũ giữa phòng đầy phương trình viết trên tường. **"Đây là bài học cuối của tôi cho cháu..."** – Ông đẩy về phía Minh cuốn sổ tay mới, trang đầu ghi dòng chữ run rẩy:

*"Phương trình ngôn ngữ hoàn chỉnh = ∫(Logic + Cảm xúc)dt"*

---

Đêm khuya, Minh ngồi trước máy tính với tai nghe nhét chặt. Cậu đang xem video Linh gửi – một buổi workshop của ca sĩ Mỹ dạy phát âm qua bài hát. Trên màn hình, ca từ *"Yesterday"* của The Beatles được phân tích thành từng sóng âm lung linh.

**"Lưỡi chạm răng cửa... khẩu hình tròn... giọng đi xuống ở âm cuối..."** – Minh lẩm nhẩm, tay vẽ đồ thị biểu diễn ngữ điệu lên giấy kẻ ô vuông.

Bỗng điện thoại rung lên, tin nhắn của Linh:
*"Máy tính ơi! Sáng mai ra hồ Thiền Quang tập nói, mang theo cả cái cây cú pháp nhé! – Linh Mèo"*

Minh mỉm cười lần đầu tiên sau nhiều ngày. Trong bóng tối, cậu thấy rõ hai con đường trước mặt: một bên là cây cú pháp đơn điệu, một bên là những nốt nhạc uốn lượn. Và đâu đó giữa chúng, lấp lánh phương trình của ông Tư – thứ công thức kỳ diệu biến chữ nghĩa thành nhịp đập trái tim.

Ngoài trời, cơn mưa phùn đầu đông rơi lất phất. Một cánh hoa sữa cuối mùa dính vào cửa kính, như dấu chấm hỏi mềm mại bên cạnh dòng phương trình cậu vừa viết:

*"Phát âm = f(ngữ điệu, trọng âm) + ∫(cảm xúc)dt"*

—