CHƯƠNG III. PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG BÊN NGOÀI

I. Môi trường toàn cầu

1. Xu hướng toàn cầu hóa

Xu hướng tiêu thụ bia và các đồ uống có cồn chuyển dịch từ các nước Châu Âu sang các nước Châu Á đặc biệt là các thị trường mới nổi. Ở Trung Quốc và Ấn Độ cũng như những thị trường nhỏ hơn ở Đông Nam Á như Singapore, Thái Lan, Việt Nam, uống bia đang trở thành một thói quen phổ biến do thu nhập ngày càng tăng và giới trẻ đang có xu hướng thích không khí tiệc tùng. Công ty nghiên cứu thị trường Euromonitor International cũng cho rằng châu Á là khu vực tiêu thụ nhiều bia nhất trên toàn cầu, với mức tăng trưởng trung bình hàng năm là 8% trong giai đoạn năm 2003 đến năm 2008.

Trong mười năm đầu của thế kỷ 21, kinh tế thế giới đã chứng kiến tốc độ toàn cầu hóa sâu rộng và nhanh chóng. Sự hình thành các tổ chức kinh tế thế giới và khu vực, các khu vực mậu dịch tự do, các hiệp định song phương và đa phương  đã xóa bỏ các rào cản thương mại, rào cản sản xuất và rào cản về vốn, tăng khả năng tiếp cận dễ dàng với các nguồn lực trên thế giới và gia tăng dòng chảy quốc tế về vốn, hàng hóa và dịch vụ. Toàn cầu hóa đã thúc đẩy thương mại quốc tế tăng trưởng mạnh, là điều kiện cơ sở để nhiều quốc gia đặc biệt là những nước đang phát triển có cơ hội tận dụng nguồn vốn từ bên ngoài để tạo nên những bước đột phá về kinh tế xã hội.

2. Tác động của môi trường

Trong 10 năm đầu của thế kỷ 21, thế giới đã phải gánh chịu một loạt các thiên tai như động đất, núi lửa, sóng thần… bởi sự nóng lên toàn cầu. Và để phần nào hạn chế những tác động đến môi trường hàng loạt các chỉ thị và bộ luật được ban hành yêu cầu các công ty phải áp dụng những kỹ thuật tốt nhất hiện có để xử lý chất thải ra môi trường. Đối với ngành công nghiệp sản xuất bia, việc xử lí nguồn nước và môi trường sau sản xuất là điều rất quan trọng để đảm bảo phát triển lâu dài, bền vững.

3. Xu hướng thay đổi trong tiêu dùng

Xu thế phụ nữ uống bia tại các nước phát triển và các nền kinh tế mới nổi đang được lan truyền mạnh mẽ. Họ không uống bia một cách một cách vô tội vạ như nam giới mà chỉ uống một lượng vừa phải và quan tâm nhiều đến các loại bia có nồng độ cồn thấp có chất lượng cao để tăng cường sức khỏe. Nghiên cứu của Mỹ ở các nước phát triển và các thị trường mới đã chỉ ra rằng: Trong năm 2009 chỉ có 6% phụ nữ tại các nước này liệt kê bia như là thức uống hàng đầu của họ, tuy nhiên con số này tại thời điểm tháng 5/2011 đã là 27% một tốc độ tăng đáng kinh ngạc.

Người tiêu dùng hướng đến những sản phẩm đảm bảo sức khỏe

Biểu đồ trên là kết quả của việc nghiên cứu củaCông ty nghiên cứu thị trường Euromonitor International về xu hướng tiêu dung của khách hàng về các thức uống.dựa vào biểu đồ nhận thấy khách hàng quan tâm đến mức giá thấp của các thức uống ngày càng giảm dần và quan tâm nhiều hơn đến chất lượng và uy tín của thức uống. Hay nói cách khác xu hướng tiêu dung của khách hàng là sẵn sàng trả với mức giá cao để có được những sản phẩm có chất lượng và đảm bảo sức khỏe

4.Xu hướng Mua lại và sáp nhập (M&A)

Giai đoạn 1998 – 2007, trước tình hình nền kinh tế thế giới có nhiều bất ổn, khủnghoảng và suy thoái diễn ra thường xuyên thì hoạt động M&A được xem như một cách thức tốt để các công ty tiếp tục mở rộng thị trường, giảm thiểu các chi phí và rủi ro.

Nguồn: Works workshop “Catching the Butterflies”

Xu hướng M&A đã tăng cao và đạt đỉnh điểm vào năm 2000. Những lợi ích mà M&A mang lại có thể kể đến như: khả năng tiếp cận với những dòng sản phẩm mới, thâm nhập nhanh chóng vào những thị trường hay những ngành công nghiệp mới, giảm bớt chi phí và thu hẹp số lượng các đối thủ cạnh tranh, phát triển thị phần, tiếp cận với công nghệ, năng lực sản xuất tiên tiến hay các nhà cung cấp mới trên thị trường toàn cầu. Trước một nền kinh tế bấp bênh, những lợi ích mà M&A mang lại càng thúc đẩy các công ty tham gia tích cực vào xu hướng này để tìm kiếm lợi nhuận cho công ty mình. Hơn nữa, năm 2005  nước Anh thông qua Luật thương mại cho phép các công ty nước ngoài có thể mua lại hoặc sáp nhập thông qua trao đổi cổ phần mà không áp đặt đánh thuế tại thị trường Anh. Kết quả là sự thâm nhập của các đối thủ mạnh từ bên ngoài như InBev, Anheuser-Bush, SAB-Miller, và Heineken vào thị trường Anh đang tạo sức ép cạnh tranh đối với các công ty bia trong ngành.

5. Sự tăng giá của nguyên, nhiên liệu

Từ năm 1999 đến năm 2007, giá dầu trên thế giới tăng chóng mặt, từ 10 USD/thùng lên 95 USD/thùng. Giá dầu tăng dẫn đến chi phí nguyên liệu và sản xuất, vận hành tăng liên tục. Nó đã tác động không nhỏ đến các công ty bia trên toàn cầu. Bên cạnh đó, do biến đổi khí hậu, mùa màng thất bác, nguyên liệu trở nên ít dần trong khi nhu cầu sử dụng bia vẫn tăng. Điều này đã đẩy giá của các nguyên liệu sản xuất bia như lúa mạch, hoa bia...tăng mạnh. Giá mạch nha năm 2007 đã tăng gấp đôi so với năm 2005, đạt 700USD/tấn. Tác động của sự tăng giá nguyên, nhiên liệu đã dẫn đến một loạt công ty lớn trong ngành bia Anh tuyên bố tăng giá bia,

Cơ hội:

·        Mở rộng qui mô ra phạm vi toàn cầu.

·        Lượng cầu tăng.

·        Xuất hiện thêm phân khúc thị trường mới.

Đe dọa:

·                    Toàn cầu hóa là một thách thức cạnh tranh, sự đe dọa của các đối thủ tiềm tàng muốn gia nhập ngành, sự lấn sân của các tập đoàn đa quốc gia.

·                    Gánh chịu chi phí lớn để xử lý chất thải và phải liên tục cải tiến để đáp ứng nhu cầu mới.

·                    Các công ty phải chịu chi phí lớn trong việc liên tục cải tiến chất lương bia để đáp ứng cho phân khúc mới.

II.               Môi trường vĩ mô

Các yếu tố của môi trường vĩ mô bao gồm: môi trường kinh tế, chính trị-luật pháp, nhân khẩu học, môi trường tự nhiên, môi trường văn hóa, môi trường công nghệ. Những nhân tố này có sự thay đổi trong suốt giai đoạn 2000-2010, tác động đến ngành. Nhưng yếu tố thay đổi có tác động rõ nét nhất đến ngành phải kể đến, bao gồm:

1. Thuế suất liên lục tăng lên lên đối với các đồ uống có cồn

Quán bar và quán rượu là một phần đời sống quan trọng của người dân tại các nước Châu Âu. Tuy nhiên tình trạng liên tục tăng thuế bia và hạn chế các quán rượu tại các nước trong khối liên minh EU đã gây nhiều khó khăn cho ngành công nghiệp bia tại các nước này.

Tổng thư ký Hiệp hội Bia và Quán bar Anh quốc là bà Brigid Simmonds cho biết, mức thuế đánh vào bia ở Anh hiện cao gấp 9 lần so với nước Pháp và gấp 13 lần ở Đức. Anh là nước có thuế suất đánh vào bia cao thứ hai tại châu Âu, chỉ sau Phần Lan. Theo nhận xét của nhiều nhà quan sát, xu hướng tăng thuế bia ở vương quốc Anh sẽ còn tiếp tục, vì hiện tại quốc hội Anh cũng đang tranh luận về mức thuế tiêu thụ đặc biệt của bia. Theo thống kê của Hiệp hội Bia và Quán bar Anh quốc, Lượng bia bình quân trên đầu người tại Anh năm 2006 chỉ là 83 lít/người , con số này thấp hơn 12% so với năm 2003 và 5% so với năm 2005.

Đe dọa:

·        Thuế tăng làm lượng tiêu thụ bia giảm, ảnh hưởng mạnh đến doanh số bán của các công ty trong ngành

   Hành động chiến lược của các công ty:

·        Điều chỉnh lượng bia sản xuất ra phù hợp để tránh dư thừa quá nhiểu năng lực sản xuất, có những chính sách kích cầu phù hợp.

2. Ảnh hưởng của môi trường tự nhiên

 Trong những năm gần đây Tại Anh, tình hình thời tiết bất lợi. Tần suất mưa giảm tạo áp lực lên mùa vụ, nấm bệnh cũng bắt đầu lan rộng. Xuất khẩu lúa mạch của Anh vì vậy được dự báo là sẽ giảm từ 150.000 tấn xuống còn 80.000 tấn, trong đó miền Nam chiếm 50.000 tấn còn miền Bắc và Scotland là 30.000 tấn. Song đó là trong trường hợp khắc phục được những khó khăn trên, nếu không thì trong dài hạn hoạt động xuất khẩu có thể ngưng trệ hẳn.

Đe dọa:

·        Ảnh hưởng đến chất lượng lúa mạch, lượng cung nguyên liệu bấp bênh và phải nhập khẩu từ các nước khác với chi phí cao hơn.

Hành động của các công ty:

·  Các công ty nên có chiến lược hợp tác, hợp đồng với nhà cung cấp về nguồn nguyên liệu để đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định, giá phù hợp cho sản xuất, hỗ trợ hợp tác với nhà cung cấp để có được nguyên liệu chất lượng.

1.      Số lượng lễ hội giảm 

Anh là một quốc gia đa văn hóa, dân số hiện nay khoảng 60,6 triệu người có nguồn gốc chủng tộc, tôn giáo và văn hóa khác nhau. Là một nước có nhiều tập tục, thói quen và quy định xã hội khá rõ nét.. Số lượng lễ hội ở Anh có thể nói là lớn nhất và đa dạng nhất thế giới. Tuy nhiên năm 2007 đến năm 2009 số lượng lễ hội đã giảm 38 lễ hội

Đe dọa:

-         Số lượng lễ hội giảm ảnh hưởng trực tiếp đến lượng bia tiêu thụ.