Editor: Đào Tử

________________________________

Thẩm Đường thoáng ngạc nhiên nhìn đứa trẻ ăn mày.

Cô vốn nghĩ với hành vi và lời nói trước đây của đứa trẻ ăn mày, chắc chắn chưa từng được giáo dục. Lâu ngày lăn lộn nơi phố chợ, tai nghe mắt thấy mới học được cái tài "miệng phun hương thơm". Nhưng từ thái độ đúng mực của đứa trẻ ăn mày cùng với hai câu nói kia, cô nhận ra phán đoán của mình có sai sót.

"Chuyện nhóc vô lễ mạo phạm ta thì dễ nói, xét thấy nhóc còn nhỏ tuổi lại mồ côi, còn bị giam cầm sáu ngày, chắc cũng đã rút ra bài học, ta sẽ bỏ qua. Có điều, nhóc nói ta thay cả nhà nhóc báo thù rửa hận là sao?" Thẩm Đường giả vờ mờ mịt không biết.

"Cả nhà tiểu dân bị Trương thị hãm hại..." Đứa trẻ ăn mày nói đến đây thì dừng lại, nước mắt lưng tròng. "Nếu không có Thẩm quân, e rằng có chết tiểu dân cũng không thấy được cảnh bọn chúng gặp báo ứng... Vì vậy, trong mắt tiểu dân, Thẩm quân chính là ân nhân của cả nhà tiểu dân."

Thẩm Đường dịu mặt xuống: "Đừng khóc, từ từ nói."

Cô không phải người dễ động lòng trắc ẩn, cũng không biết an ủi trẻ con khóc thút thít, nhưng để một đứa trẻ đáng thương như vậy khóc trước mặt mình, Thẩm Đường cũng không nỡ. Cô ra hiệu cho tiểu quan lại lấy đệm ngồi cho đứa trẻ ăn xin để nó có thể ngồi xuống từ từ kể.

Hai chân đứa trẻ ăn mày bị tê cóng nặng.

Khớp mắt cá chân sưng tấy, da nứt nẻ.

Trong phòng ấm hơn ngoài trời, đứa trẻ ăn mày chỉ cần cử động một chút đã thấy ngứa ngáy, đau đớn từ đôi chân lan lên toàn thân, nhưng đứa trẻ ăn mày chịu đựng rất giỏi, không nhăn mày một lần. Cô nhóc gồng mình chịu đựng cơn đau khớp và khó chịu từ cơ thể tê cứng, cố gắng giữ lưng thẳng, khiến mình trông đĩnh đạc hơn.

Thẩm Đường ôn hòa lắng nghe câu chuyện của đứa trẻ ăn mày.

Tính ra cũng thật trùng hợp.

Thẩm Đường đã từng xem qua vụ án của gia đình đứa trẻ ăn mày này, đó là vụ đầu tiên xử lý bảy cường hào địa phương trên đài cao, ký ức rất rõ ràng.

Tên quản sự của Trương thị vu khống con trai của góa phụ ăn trộm một con gà chọi "chiến công hiển hách", ép góa phụ dùng dao mổ bụng con trai chứng minh trong sạch, sau đó lại lấy cớ góa phụ giết con hành hạ nàng ta đến năm mươi roi, biến thành nữ nô giã gạo.

Đứa trẻ ăn mày trước mắt có lẽ là người sống sót duy nhất.

Thẩm Đường nhìn đôi tay đầy vết nứt nẻ vì lạnh của đứa trẻ ăn mày, khớp ngón tay sưng tấy khó cử động linh hoạt, nghĩ đến tình trạng đôi chân cô thấy hôm đó, đoán rằng đứa trẻ ăn mày đã lang thang kiếm sống ngoài đường đã lâu: "Nhưng ta xem hồ sơ, ông bà của muội vẫn còn sống?"

Hay là đôi vợ chồng già đó cũng đã mất?

Đứa trẻ ăn mày thực sự nhà tan cửa nát, phải lang thang phiêu bạt?

Không ngờ, khi nghe thấy hai chữ "ông bà", đôi mắt đứa trẻ ăn mày lại lộ ra hận thù lạnh lẽo đến tận xương tủy, cảm xúc kích động đến mức không màng đến đau đớn, siết chặt tay. Cô bé cố gắng kiềm chế không để mất bình tĩnh trước mặt Thẩm quân, nhưng dù sao vẫn còn quá nhỏ.

Không thể làm được việc vui giận không hiện ra mặt.

Thẩm Đường liền hỏi: "Có uẩn khúc gì khác sao?"

Đứa trẻ ăn mày nuốt nước mắt đang chực trào nơi khóe mắt xuống.

Môi mấp máy, như đang đấu tranh trong lòng.

Thẩm Đường không thúc giục, chờ đứa trẻ ăn mày tự mở miệng.

Chẳng bao lâu sau, cô nghe thấy những lời đứa trẻ ăn mày gần như nghiến răng nghiến lợi thốt ra từng chữ từng chữ một.

Mỗi chữ đều chứa đựng hận thù kinh người.

"Dù Thẩm quân có đánh đuổi tiểu dân, tiểu dân... Tiểu dân cũng phải nói một câu đại nghịch bất đạo, cái đôi cẩu nam nữ mặt người dạ thú kia, tuyệt đối không phải là ông bà của tiểu dân!"

Thẩm Đường nghe vậy lập tức tỉnh táo hẳn.

Phản ứng của cô không phải tức giận như đứa trẻ ăn mày tưởng, ngược lại, cô còn tò mò hỏi tiếp: "Trong chuyện này có uẩn khúc gì chăng? Muội bị người ta bán đến đây à? Đừng sợ, nếu thật sự là vậy, ta nhất định sẽ đòi lại công bằng cho muội."

Trong nháy mắt, đủ thứ từ ngữ nhảy múa trong đầu.

Lần này đến lượt đứa trẻ ăn mày bối rối.

Cô nhóc ngậm miệng lại, ánh mắt có chút lảng tránh.

Đứa trẻ ăn mày đặt hai tay lên đầu gối, lo lắng nắm chặt vạt váy vải thô —— Thẩm quân tưởng rằng cô nhóc mắng chửi "ông bà" là vì không có quan hệ huyết thống với "ông bà", nhưng thực tế không phải vậy.

Đứa trẻ ăn mày và bọn họ quả thực có quan hệ máu mủ.

Hiểu rõ điều này, Thẩm Đường nghi hoặc hỏi: "Vậy bọn họ đã làm chuyện gì tày trời, khiến muội hận thù đến thế?"

Đứa trẻ ăn mày đang sợ hãi cúi đầu chờ đợi "phán quyết".

Ai ngờ Thẩm Đường lại phản ứng ôn hòa như vậy.

Nó đột nhiên ngẩng đầu lên, ánh mắt nhìn Thẩm Đường lại một lần nữa ngập tràn nước mắt: "Thẩm quân... Thẩm quân minh giám..."

Câu chuyện bên trong không phức tạp.

Đúng là có người bị bán, nhưng người bị bán không phải đứa trẻ ăn mày mà là mẹ ruột của cô bé —— người góa phụ đó.

Nhà mẹ đẻ của góa phụ sa sút trước khi nàng cập kê, toàn bộ tài sản đều bị bán hết. Nàng thiếu nữ từng vô lo vô nghĩ trong chốn khuê phòng buộc phải gánh vác trọng trách gia đình, dựa vào việc bán vải vóc, đồ thêu, chép sách thuê kiếm sống. Cuộc sống tuy vất vả nhưng cũng tạm ổn.

Ai ngờ, làm sao tính được số trời.

Một ngày nọ, trên đường trở về nhà nàng bị bọn buôn người đánh thuốc mê bắt cóc.

Khi tỉnh lại, nàng đã cách xa quê hương, bị bán với giá cao cho ba cha con ở một ngôi làng nhỏ trong núi sâu làm vợ chung, nối dõi tông đường cho bọn họ. Đương nhiên góa phụ không chịu khuất phục, nàng nắm bắt cơ hội liền phá bỏ những đứa con không rõ cha ruột.

Gia đình đó thường xuyên đánh đập nàng.

Giằng co ba năm, họ bán nàng đi.

Người mua tiếp theo chính là ông bà nội của đứa trẻ ăn mày.

Góa phụ vẫn không cam chịu số phận.

Trớ trêu thay thần trí nàng lúc đó không còn minh mẫn, hơn nữa cha của đứa trẻ ăn mày tuy ngốc nghếch nhưng không giống như nhà kia thường xuyên đánh đập nàng, lại thêm cha mẹ chồng luôn giám sát, ngày qua ngày cứ thế trôi đi.

Đến khi góa phụ dần hồi phục lý trí, nàng đã sinh được hai đứa con.

Góa phụ không thôi nhớ mong cha mẹ, nhờ thương nhân đi buôn bán về quê cũ giúp dò la tin tức, nào ngờ cha mẹ đã bệnh mất từ lâu. Giờ đây nàng như cánh bèo trôi dạt, không còn nơi nương tựa, ngoài việc ở lại Hà Doãn ra không còn lựa chọn nào khác, người góa phụ đành phải chấp nhận số phận.

Bẵng đi mấy năm sau, chồng nàng bệnh nặng qua đời.

Góa phụ trẻ tuổi phải một mình nuôi hai đứa con nhỏ, chịu đựng sự công kích, nguyền rủa của cha mẹ chồng, hàng xóm láng giềng không biết từ đâu lại biết được quá khứ của nàng, cứ hễ có cơ hội là lại sỉ nhục, chế giễu nàng, ngay cả họ hàng cũng coi nàng là nỗi ô nhục.

Nếu không vì góa phụ biết đọc chữ, có thể dạy học cho trẻ con trong làng, thì nàng và hai đứa con đã không còn chỗ dung thân từ lâu rồi.

Những chuyện xảy ra sau đó, Thẩm Đường cũng đã biết.

Con trai góa phụ bị quản sự họ Điêu của Trương thị vu oan trộm gà, góa phụ bình tĩnh, hay nói đúng hơn là những cảm xúc bị kìm nén bấy lâu nay hoàn toàn bùng nổ, trong lúc thần trí không tỉnh táo, nàng đã tự tay mổ bụng con trai mình. Sau đó bị đánh bằng roi, bị kết án làm nô lệ giã gạo, chưa được hai tháng thì nàng đã tự vẫn.

Thẩm Đường yên lặng lắng nghe câu chuyện đầy máu và nước mắt của đứa trẻ ăn mày, lòng cô chấn động, nhưng có một điều cô không hiểu —— sự hận thù của đứa trẻ ăn mày đối với ông bà nội dường như còn vượt qua cả gia đình kẻ thù.

Sau khi góa phụ bị kết án giã gạo, đứa trẻ ăn mày là giọt máu duy nhất còn sót lại, cho dù không được đối xử tốt đến đâu, cũng không đến nỗi quá tệ hại chứ?

Nhưng nhìn dáng vẻ của đứa trẻ ăn mày, cuộc sống của cô nhóc không tốt chút nào.

"Đôi vợ chồng buôn người đã bán mẹ ta... Chính là hai ông... bà nội của ta..." Đứa trẻ ăn mày khó khăn thốt ra hai tiếng gọi thân thuộc ấy, đáy mắt vẫn cuồn cuộn hận thù.

Thì ra, góa phụ ở nhà chồng ba năm không sinh nở được, dù bị đánh mắng thế nào cũng không chịu khuất phục, cuối cùng chọc giận ba cha con nhà đó. Họ tìm đến đôi vợ chồng buôn người đã bán "hàng" cho mình, làm ầm ĩ đòi trả lại, nếu không sẽ báo quan bắt giữ bọn họ.

Sau một hồi cãi vã om sòm, đôi vợ chồng buôn người đành phải đồng ý.

Vừa hay con trai ngốc nghếch trong nhà họ vẫn chưa có vợ, góa phụ bị hành hạ ba năm mà vẫn giữ được sáu bảy phần nhan sắc, có thể thấy tư chất của nàng tốt đến mức nào, tình trong như đã, mặt ngoài còn e cho "Đổi hàng". Ba cha con nhà kia vui vẻ dẫn cô dâu mới có thể sinh con về nhà.

Ấn tượng của góa phụ về đôi vợ chồng buôn người đã bắt cóc mình vô cùng mơ hồ, cũng chính cái lần gã họ Điêu gây chuyện, góa phụ bị dồn vào đường cùng mới đột nhiên nhớ thân phận thật sự và bộ mặt thật của "cha mẹ chồng". Đủ loại nguyên nhân chồng chất, góa phụ mới làm ra hành động mổ bụng con trai.

Điều nàng muốn chứng minh với thế gian không chỉ là "Con trai không hề trộm gà chọi ăn" mà còn là sự trong sạch của chính nàng.

Đứa trẻ ăn mày cúi đầu, giọng nói xen vài phần mơ hồ phiêu lãng: "Mẹ ta thực ra còn muốn giết ta..."

Chẳng qua cô nhóc đã trốn đi.

Mẹ cô cũng phát hiện ra chỗ cô đã trốn.

Đứa trẻ ăn mày mãi mãi không quên được ánh mắt của mẹ khi phát hiện ra cô bé, khuôn mặt dữ tợn vặn vẹo đáng sợ, mỗi lần nửa đêm mơ thấy đều tỉnh giấc mồ hôi đầm đìa. Cô bé không hiểu nhiều, chỉ cố gắng bịt miệng mình, không để phát ra tiếng khóc rồi bị giết.

Có lẽ lời cầu xin của cô bé đã thực sự lay động mẹ, hoặc có lẽ mẹ đã nhìn thấy bóng dáng của chính mình trên người cô bé, nàng cầm đao xoay người rời đi, trong mắt là sự phức tạp vô tận.

Sau đó, mẹ cô nhóc bị đánh bằng roi, bị đày đi giã gạo, cô nhóc từng lén đến thăm nàng. Chỉ cách lần gặp trước vài ngày, người mẹ trong ấn tượng luôn tỉ mỉ chăm sóc mái tóc đen nhánh, đôi mắt luôn ngậm cười giờ đã trở thành một bà lão gầy gò.

Tóc bạc trắng, lưng còng xuống, hai tay sưng phồng.

Trước kia, mẹ cô sống rất tinh tế, đoan trang, khiến người ta không nhìn ra tuổi thật, nếu làm dáng như thiếu nữ chưa chồng, chắc cũng có người tin. Lúc này mẹ lại già đến mức không ai nhận ra, hai mẹ con đều mang vẻ mặt đờ đẫn nhìn nhau, thật lâu thật lâu.

Góa phụ kể lại hết mọi chuyện mình đã trải qua cho con gái.

Đứa con gái này tuy còn nhỏ nhưng thông minh hiểu chuyện.

Nhìn vào mắt con bé, nàng lại nhớ đến chính mình.

【Ta vốn định giết con...】

Đứa trẻ ăn mày nghe xong rùng mình một cái.

Cảnh tượng kinh hoàng ngày đó tràn về trong lòng.

Mẹ nói với giọng khàn khàn già nua: 【... Nhưng nghĩ lại rồi thôi, không phải ta không nỡ, mà là ta muốn nhìn xem con sẽ giãy giụa thế nào trong cái thế đạo này. Nửa đời ta chịu bao nhiêu khổ cực, phải có người trả giá chứ, đúng không?】

Đứa con gái nàng sinh ra này không tệ.

Nhưng cũng là dòng giống của cái gia đình bẩn thỉu ấy.

Nàng không thể hoàn toàn yêu thương nó.

Cũng không thể hoàn toàn căm hận nó.

Nàng đã tự tay giết chết mấy đứa con, đứa con gái trước mắt là người duy nhất sống sót, cũng là đứa con mà nàng từng dồn hết tâm huyết. Đứa trẻ ăn mày thấy trong mắt mẹ có hận, nhưng cũng có yêu và không nỡ. Trong phút chốc, cô nhóc cảm thấy xấu hổ và nhục nhã.

Không biết nên đối mặt với người mẹ này như thế nào.

Cô không thể nào căm hận người mẹ ruột từng muốn giết mình. Cô bé muốn xin lỗi, nhưng vô dụng. Kẻ đáng phải xin lỗi nhất là tặc nhân —— một tên dựa vào Trương thị tác oai tác quái, lũ còn lại thì đội cái danh "ông bà" —— Đứa trẻ ăn mày trở thành kẻ khó xử nhất.

Hai mẹ con ngồi đối diện nhau rất lâu.

Cho đến khi thời gian thăm nom kết thúc, mẹ chậm rãi đứng dậy, cố gắng thẳng lưng, hơi ngẩng cằm, lạnh lùng vô tình.

【 Quên chuyện hôm nay đi, cứ coi như ta, người đàn bà có tội này chưa từng nói gì. Dù có nói, cũng là mê sảng. 】

Cuộc gặp mặt này kết thúc, lần sau gặp lại là khi góa phụ được đưa về với thân xác —— đầy những vết thâm tử thi, mùi xác chết nồng nặc.

Lần gặp này càng trông già cỗi hơn lần trước.

Đứa trẻ ăn mày tận mắt nhìn thấy mẹ mình được quấn tạm bợ, chôn cất qua loa ở vùng ngoại ô hoang vắng, không một ai đến đưa tang, khóc thương —— kể cả những đứa trẻ mà mẹ từng dạy dỗ, nghe theo những lời đồn thổi của người lớn, cho rằng người đàn bà này dơ bẩn, hèn hạ, độc ác, ngay cả cha mẹ chúng cũng nghiến răng nghiến lợi, miệng nói những lời ô uế.

Đôi "ông bà" đó đau lòng lấy một ít tiền từ số tiền dành dụm cho hậu sự, mua một đứa bé trai trông lanh lợi, đổi họ, ghi vào gia phả, trở thành cháu đích tôn quý báu của bọn họ, rồi hết lòng hết dạ nuôi nấng nó.

Miệng luôn lẩm bẩm "Nhà lão Chu ta có hậu rồi."

Còn đứa trẻ ăn mày thật sự có quan hệ huyết thống với bọn họ thì bị bỏ mặc, ban đầu còn được cho ăn một miếng cơm, chưa được hai tháng đã lên kế hoạch bán cô bé cho một lão góa vợ nào đó trong làng làm vợ, lấy tiền bán cô bé cho cháu đích tôn sau này đi học.

Đứa trẻ ăn mày may mắn hơn mẹ mình một chút.

Cô nhóc cảnh giác đề phòng, nên giữa đường đã trốn thoát được.

Để kiếm sống, cô nhóc lang thang đến thành Phù Cô.

Tuy thành Phù Cô rất nghèo, nhưng dù sao cũng là một "Tòa thành", trị an tốt hơn bên ngoài rất nhiều, đứa trẻ ăn mày vừa đi ăn xin kiếm sống, vừa thỉnh thoảng để ý nhất cử nhất động của Trương thị. Theo tình hình bên ngoài ngày càng xấu đi, cuộc sống ở thành Phù Cô cũng ngày càng khó khăn.

Đứa trẻ ăn mày tưởng rằng mình không qua nổi mùa đông này.

Cho đến khi, cô gặp được Thẩm Đường.

Hay tin Trương thị sụp đổ, gã họ Điêu bị trừng trị, khi ấy cô nhóc đang bị ốm nằm không dậy nổi trong ngôi miếu hoang, khi cơ thể khá hơn có thể ra ngoài hoạt động, đài cao đã bị dỡ bỏ. Cô nhóc có hơi buồn bực, không được tận mắt chứng kiến cả nhà đó bị chém đầu.

Cô nhóc bắt đầu vô cùng hứng thú với vị Thẩm quân trong lời nói của dân chúng.

Nhưng cô biết mình là đứa trẻ ăn mày, người ta là quận thủ, khả năng gặp mặt là rất nhỏ. Khủng hoảng lớn nhất trước mắt không phải là gặp Thẩm quân, mà là sống sót qua mùa đông này.

Cô phải cố gắng vượt qua mùa đông này.

Mặc dù Thẩm quân phái người đi khắp nơi chiêu mộ nhân lực, nhưng cô bé còn quá nhỏ, chắc chắn sẽ không được chọn.

Đang lo lắng không biết phải làm sao, thì nhìn thấy Thẩm Đường.

Chính xác là thấy món trang sức quen thuộc đeo ở thắt lưng Thẩm Đường!

Một trong số đó cô nhóc đã từng thấy.

Trên người gia chủ Trương thị!

Tốt lắm, cá lọt lưới của Trương thị!

Đứa trẻ ăn mày cân nhắc tình hình, do dự hồi lâu vẫn quyết định ra tay, trước tiên cướp ngọc bội đi đổi lấy lương thực qua mùa đông, sau đó cào rách mặt người đó, rồi tự mình la hét vài tiếng để thu hút dân chúng xung quanh, là có thể thừa cơ tẩu thoát. Nhưng nằm ngoài dự đoán ——

Là người bình thường, cô nhóc không thể phân biệt được Hoa áp văn tâm trong số những món đồ trang sức bên hông Thẩm Đường, còn Khang Thời ư?

Người này trông nho nhã, nhìn là biết không đánh nhau được!

Kết quả, thất bại trong gang tấc.

Khi bị bắt, đứa trẻ ăn mày đã nghĩ đến đủ loại biện pháp "đồng quy vu tận", cho đến khi tiểu quan lại kia gọi Thẩm Đường là "Thẩm quân".

Cô nhóc hoàn toàn ngây người.

(ˉ▽ˉ；)...

Mấy ngày nay đứa trẻ ăn mày sống trong thấp thỏm lo âu, không những không bị mắng chửi đánh đập, mỗi ngày còn được ăn no thô lương, thậm chí có nước ấm để rửa mặt, thay quần áo mới... Mấy ngày nay là những ngày yên ổn nhất của cô nhóc kể từ sau khi mẹ mất.

Nếu có thể sống như thế này cả đời, bị nhốt trong phòng củi cũng không sao.

Sau đó, cô được tiểu quan lại dẫn đến trước mặt Thẩm quân.

Thẩm quân còn ôn hòa lắng nghe quá khứ của cô, nghe hoàn cảnh mẹ trải qua, cũng không giống như những người khác lộ ra vẻ mặt khinh thường khinh miệt, trong đôi mắt trong sáng còn có sự thương xót khiến cô nhóc cảm động.

Đứa trẻ ăn mày vô thức ưỡn thẳng lưng.

Cuối cùng, Thẩm quân lên tiếng.

"Vậy ——"

Thẩm quân ngừng lại một chút.

Đứa trẻ ăn mày căng thẳng trong lòng.

Thẩm quân ra hiệu cô thả lỏng: "Muội muốn ông bà nội muội... À không, đôi vợ chồng già đó chết thế nào? Nếu tình hình quả đúng như vậy, mối thù này, ta cũng có thể giúp muội báo..."

Đứa trẻ ăn mày: "!!!"

_____________________

Đào: Chương trước mình quên giải thích, từ "nội quyển" xuất hiện khá nhiều và xuyên suốt, mình sẽ thay bằng từ cạnh tranh/ganh đua/hơn thua chốn công sở, nhưng có vẻ chưa đủ nghĩa lắm nên giải thích thêm, nó là từ ngữ thông dụng trên MXH Trung, 内卷 (mặt chữ: cuộn vào trong) vốn để hình dung một thế hệ sống như những lá bắp cải, khi không còn không gian để phát triển, lá bắp cải phải cuộn vào trong, nó được hình dung cho sự vật vã để tồn tại của những người trẻ tuổi, khi những người cùng ngành liên tục gắng sức "đấu đá" nhau để cạnh tranh quyền lực hay tiền bạc, một phần là do trình độ học vấn thế hệ này cao, nhưng áp lực cạnh tranh việc làm và đào thải khá lớn. Nổi lên qua hình ảnh một sinh viên đại học Thanh Hoa vừa đạp xe vừa dùng máy tính xách tay. 

Ảnh Meme nội quyển nè: