#Su_Viet #Dai_Viet_thoi_Le

~ Các hoàng đế khai quốc

Hồi trước mình thích đọc những giai đoạn được xem là "thịnh thế", quốc thái dân an, vàng bạc ngập tràn, chinh nam phạt bắc gì gì đấy. Và như một quy luật, giai đoạn này luôn ứng với thời gian trị vì của vị vua thứ 3, 4 triều đại ấy, như Lý Thánh Tông, Trần Nhân Tông, Lê Thánh Tông. Về sau, khi tình cờ tìm hiểu... triều Minh, mình lại có hứng thú với các hoàng đế khai quốc hơn, những người đứng lên từ loạn lạc, đặt nền móng cho một triều đại mới.

Điểm chung của những người này là bị hậu thế ném đá rất nhiệt tình, vì họ luôn lạnh lùng và thủ đoạn, như Lê Lợi, Trần Tự Khánh/ Trần Thủ Độ, và cả Lý Công Uẩn (Hiện tại đang có phong trào xét lại). Ai thích ai ghét mặc ai, mình chả quan tâm lắm, những vị này đã dám làm những việc như thế thì cũng thuộc loại chả sợ miệng đời, nói chi là miệng đám hậu thế nghìn năm không biết mặt. Huống hồ mình "thưởng thức" họ, chứ cũng không hẳn là "thích" họ. Mấy vị họ Trần và họ Lý sẽ nói sau, đang đọc thời Lê nên nói họ Lê trước đã.

Lịch sử là thứ càng đọc nhiều càng thấy hay. Cái hay này cũng giống như một câu chuyện càng đọc nhiều lần càng ngộ ra những chi tiết thú vị mà năm xưa mình chưa đủ khả năng "thấm" vậy. Đọc một giai đoạn 10 năm, bạn thấy sự kiện này, hành động này, quyết định này của ông này hay quá, nhưng đọc 30 năm, 50 năm... nhìn thấy cả NHÂN và QUẢ của "cái hay" cũ, đấy mới là cái hay hơn cả. Thậm chí có nhiều thứ dây mơ rễ má đến mấy trăm năm, người trong cuộc chưa chắc nhìn thấy được, chỉ đám hậu thế chúng ta có cơ hội đọc và phát hiện ra thôi.

Đó cũng là nguyên nhân chính khiến thị Bí chuyển tầm mắt từ các cụ văn nhã ngọc ngà sang các cụ hung hãn giáo gươm. Nghĩa vụ của những vị hung hãn giáo gươm này không chỉ là dọn dẹp hậu quả thuở loạn ly, làm tốt vai trò hoàng đế của bản thân, mà quan trọng hơn cả là phải đặt nền móng, tạo điều kiện để đám con cháu mình cai trị sao cho tốt. Nếu ai từng đọc về những vị khi còn sống huy hoàng lừng lẫy, nhưng đời con, đời cháu lại cạp đất mà ăn thì chắc hẳn sẽ rõ ý mình. ^_^

Với những người thay triều đổi đại, thường là thừa kinh nghiệm chiến trường nhưng thiếu kinh nghiệm chính trường, hay cụ thể là trị quốc, thì đây là một việc vô cùng khó. Chắc mỗi người cũng có cái số, nên có kẻ nổi dậy rồi thành "giặc", có kẻ nổi dậy rồi thành "vua", lại có "vua" truyền được một hai đời, cũng có "vua" truyền được bảy tám đời. Mà thôi, cái đấy muốn nói thì cả ngày cũng nói chả xong, không bàn nữa, quay lại thời Lê.

Hai mươi năm Bắc thuộc lần này tuy ngắn ngủi, nhưng vì nhiều nguyên nhân, sức tàn phá lại vô cùng nghiêm trọng. Nghiêm trọng thế nào nhiều người đã biết, mình không bàn nữa, chỉ nói đến cái khó của vị vua "từ rừng sâu mới ra" Lê Thái Tổ aka Lê Lợi.

- Từ rừng sâu mới ra, thực lực lẫn uy thế thì cao nhưng cái "danh" không đủ. Sự phân hóa vùng miền ngày xưa sâu sắc hơn ngày nay rất nhiều, vai trò "dòng dõi" cũng không kém phần quan trọng.

- Dân số thiếu, do hậu quả của chiến tranh.

- Nhân tài thiếu, hay cụ thể là chảy máu chất xám, do nhà Minh chiêu mộ/ lùng bắt số lượng lớn nhân tài đủ loại mang về nước trong thời gian cai trị.

- Số nhân tài còn lại, ngoài những người đã theo khởi nghĩa (Số lượng cũng cực kỳ khiêm tốn, vì theo khởi nghĩa đa số là võ tướng và binh sĩ), thì những người có học còn lại hầu hết học trường quân Minh mở, có người còn làm quan cho quân Minh, dùng thì được nhưng phải cẩn trọng.

- Những việc nhìn thì nhỏ nhưng thật ra không nhỏ, như thiếu tư liệu, kiến thức do sách vở tiền triều bị quân Minh tiêu hủy; phân bố quyền lực các khai quốc công thần sao cho yên ổn, phân chia lại hành chính, thuế má các loại...

Nghĩ lại, với năng lực và tính cách của thị Bí đây, nếu lỡ vượt thời gian, vào vai vua chúa, hẳn sẽ trở thành... hôn quân thiên cổ. Trái ôm phải ấp, nam nữ không tha, ca vũ thâu đêm, đủ trò phóng túng. Muaaaaahaaaaaaa!!!!!!!!!

Nguồn: Vy Huỳnh| bibutbong