Cheburek là món bánh du nhập vào Nga từ Mông Cổ, nhưng không hiểu thế nào lại đang hành hạ ta trong một nỗi nhớ thời thanh xuân non dại khi đang ở thời thanh xuân cứng cáp quá lắm rồi!

Nhớ buổi chiều rét của mùa Thu năm 1992, một con bé gầy gò xanh xao suýt xỉu ở Metro nếu một bà già ấm áp không dúi vào tay cái bánh hình dáng giống bánh gối mà lại mềm oặt vì bị nằm trong thùng cả nửa ngày giời, nhưng vẫn còn nóng hổi và thơm mùi thịt, hành...

Cắn một góc, nước thịt hồng trào ra. Mùi thịt hành nhân cheburek rất kỳ lạ, không giống với bất kỳ nhân bánh gối hay nhân thịt hành nào khác. Cái mùi thơm ngậy dễ chịu, là ám ảnh "mềm ấm" hài lòng trong suốt những ngày khó nhọc tằn tiện của thời sinh viên ở nước người. Đến giờ vẫn thương nhớ quá những chiếc tạp dề trắng nhem nhuốc bên cạnh chiếc thùng đựng bánh cheburek của bến Iugo-zapad những năm 90, nhận tiền, luồn tay mở nắp thùng lấy bánh đưa cho khách. Chiếc bánh mềm ỉu oặt oẹo, nhìn xấu xí nhưng tỏa mùi hấp dẫn. Không cần sành điệu, chỉ cần ấm tay ấm bụng, thế là đã thấy hạnh phúc nhảy chân sáo cả đoạn đường tuyết rơi còn lại.

Bây giờ, ăn miếng bánh cheburek ở các quán ăn Nga ở Hà Nội, không tìm được cái mùi nhân thịt hành ấy. Như thể nó chỉ tồn tại ở đó, bến Metro ẩm ướt đông người qua lại, và phải là chiếc bánh mềm oặt nhận từ tay một bà già đeo tạp dề trắng đã lem dầu, bàn tay sưng sưng vì lạnh hoặc vì béo...

Sau này, ở bên kia đường bến Mết Iugo-zapad có quán Cheburek xịn, bánh được làm tại chỗ, thơm nức cả một vùng. Thi thoảng lũ em gầy còm được một ông anh chiêu đãi, thật đúng là một ngày hội! Bột cán mỏng nhanh tay, co kéo đàn hồi một lúc, cô bán hàng thoăn thoắt cắt, nhồi nhân pho-mát, trứng hoặc thịt, rồi thả vào chảo dầu. Chiếc bánh hình bán nguyệt nhanh chóng nổi phồng lên ngoạn mục. Vỏ bánh như tách làm hai lớp: lớp bên ngoài mỏng, vàng ruộm, giòn mà không cứng, lớp bên trong mềm và dai dai. Hẳn người đầu bếp phải căn chuẩn lắm, sao cho bánh vừa đủ rộp da khi lướt qua chảo dầu, lại cũng mỏng vừa độ, không dày khồm khộp những bột là bột, dầu cũng róc ráo chứ không ngậm mỡ như bánh gối nhà mình...

Nếu là nhân pho-mát thì chiếc bánh kéo được thành sợi, cứ dùng dằng thương mến chẳng nỡ rời tay. Nhân thịt băm thì miếng thịt được dàn đều, xé bánh phải thận trọng kẻo nước thịt tứa ra, lúc ăn thì thơm ngọt, chứ mà chẳng may rớt ra quần áo thì cứ vương vấn mãi đến phát bực mình!

So với cheburek của bà già thì món này ở đây là đặc sản! Nếu đứng ngoài trời vào lúc đổi mùa, lá vàng rơi xơ xác dưới chân và trên đầu đã thoáng lất phất tuyết thì phải gọi thêm chai bia lạnh. Để ngụm bia chạy lạnh buốt trong người, máu như sắp đông lại, rồi mới xé miếng bánh, thì không sự sung sướng nào trên đời này đọ nổi.

Một hớp bia lạnh, một cheburek giòn - thế là bầu trời tím tái mùa đông bỗng sáng hẳn ra. Và bọn trẻ kéo nhau về Ốp, hạnh phúc tràn trề trong sự no đủ kiểu sinh viên.

Hôm nay ăn một miếng bánh cheburek ở trung tâm Moscow, rồi biết bao giờ lại trở về với nỗi niềm rưng rưng xưa cũ này?

ST.