Năm 1848, Triều Tiên (Joseon) và Lưu Cầu không phải là trung tâm quyền lực, mà là vùng đệm địa chính trị kẹt giữa sự cứng nhắc của Đại Thanh và tham vọng của Nhật Bản. Tuy nhiên, chính vị thế yếu kém này đã buộc họ trở thành những quốc gia tiên phong trong các ý tưởng cải cách chính trị—tìm kiếm một "con đường thứ ba" để sinh tồn.
I. Joseon: Vùng Đất Của Sự Phân Li
Joseon, dù duy trì nền độc lập trên danh nghĩa, nhưng bị ràng buộc chặt chẽ bởi hệ thống Nho giáo của Nhà Thanh (là chư hầu) và bị các Daimyo của Nhật Bản (đặc biệt là Tsushima) đe dọa thường xuyên.
📜 Tầng Lớp Thực Học (Silhak) Mới
* Sự Cứng Nhắc: Triều đình Joseon vẫn bị thống trị bởi các phe phái Nho giáo bảo thủ, những người coi mọi công nghệ và tư tưởng phương Tây là "mối đe dọa cho trật tự vũ trụ." Tuy nhiên, một tầng lớp nhỏ học giả Thực học (Silhak) đã bắt đầu bí mật nhóm họp.
* Tiếp xúc Ngoại giao Ngầm: Các học giả này nhận ra rằng Joseon không thể chống lại sức mạnh công nghiệp của cả Thanh và Nhật Bản nếu cứ duy trì hệ thống cũ. Họ thiết lập các kênh liên lạc bí mật với các thương nhân và cố vấn từ Đức và Mỹ—hai cường quốc Châu Âu bị hạn chế ở Trung Quốc và Nhật Bản.
* Đức/Mỹ: Các quốc gia này không có tham vọng thuộc địa ở Châu Á, mà chỉ muốn có các căn cứ thương mại và tiếp tế. Họ sẵn lòng bán súng trường cũ, máy in và cung cấp kiến thức về Hiến pháp và Hệ thống hành chính hiện đại để đổi lấy than đá và quặng sắt từ Triều Tiên.
* Mục tiêu: Nhóm cải cách muốn thực hiện một cuộc Cách mạng Bảo thủ—giữ lại triều đại Joseon nhưng áp dụng một Hiến pháp Phổ-Mỹ để hiện đại hóa quân đội và hành chính, thoát khỏi sự kiểm soát của cả Thanh và Nhật.
⚔️ Vấn đề Sắt và Than
Joseon sở hữu trữ lượng sắt và than đá đáng kể ở phía Bắc. Nhật Bản và Đại Thanh đều muốn kiểm soát các mỏ này.
* Áp lực từ Mãn Thanh: Triều đình Thanh liên tục yêu cầu Joseon cung cấp nguyên liệu thô với giá rẻ để phục vụ cho các xưởng đúc vũ khí của mình.
* Chiến thuật của Joseon: Nhóm cải cách Joseon đã sử dụng các hợp đồng khai thác nhỏ lẻ với các công ty Đức và Mỹ như một lưới an toàn ngoại giao, khiến cả Thanh và Nhật Bản đều không dám xâm lược trực tiếp vì sợ gây ra xung đột quốc tế.
II. Lưu Cầu: Cảng Thức Tỉnh và Văn Hóa Thâm Nhập
Lưu Cầu (Ryukyu), với vị trí là chuỗi đảo kéo dài từ Nhật Bản đến Đài Loan, là một vương quốc độc lập trên danh nghĩa, nhưng bị cả Nhật Bản (Satsuma) và Thanh xem là vùng ảnh hưởng của mình.
🚢 Cảng Tự Do
* Vai trò: Do vị thế trung lập và việc có các cảng sâu, Lưu Cầu đã trở thành một trung tâm trung chuyển cho các ý tưởng và hàng hóa cấm.
* Các ấn phẩm về khoa học, chính trị, và hiến pháp của Châu Âu (mua từ Đức/Mỹ) được vận chuyển đến đây.
* Thương nhân Mân (Trung Quốc) (Chương 12) sử dụng Lưu Cầu để buôn lậu hàng hóa cao cấp vào Nhật Bản và Mãn Thanh, tránh thuế quan.
* Mối liên hệ với Joseon: Các học giả Triều Tiên bí mật du hành đến Lưu Cầu để tiếp xúc với các học giả Nhật Bản và Trung Quốc cải cách, thảo luận về mô hình nhà nước hiện đại.
🏯 Áp lực từ Satsuma
Giống như trong lịch sử thực, phiên Satsuma (một phiên đối lập lớn với Mạc phủ Tokugawa của Nhật Bản) duy trì ảnh hưởng quân sự và kinh tế mạnh mẽ đối với Lưu Cầu.
* Sự Thèm Khát: Satsuma thèm muốn kiểm soát hoàn toàn Lưu Cầu, không chỉ vì thương mại mà còn vì địa điểm chiến lược để chế ngự hạm đội của Nhà Thanh và giám sát Joseon.
* Sự Cưỡng ép: Satsuma đã bí mật ép buộc triều đình Lưu Cầu cung cấp các báo cáo tình báo về hoạt động của các tàu Châu Âu và các nhóm cải cách Triều Tiên.
III. Sóng Ngầm Khủng Hoảng: Cú Sốc Tàu Thăm Dò
Sự căng thẳng lên đến đỉnh điểm khi một tàu hơi nước thăm dò của Đức bị đắm ngoài khơi bờ biển phía Nam Joseon.
* Cơ hội Ngoại giao: Vụ việc này buộc Joseon phải chính thức mời một phái đoàn cứu hộ của Đức vào cảng. Phái đoàn này không chỉ mang theo thợ lặn mà còn mang theo các nhà ngoại giao và kỹ sư.
* Phản ứng của Nhật Bản/Thanh: Sự kiện này đã gây sốc cho cả triều đình Mãn Thanh và Mạc phủ Nhật Bản. Họ coi đây là một sự vi phạm chủ quyền và một bước đi hướng tới sự độc lập công khai của Joseon.
* Nhật Bản: Các Daimyo ở Satsuma bắt đầu thúc giục Mạc phủ chuẩn bị cho một cuộc can thiệp quân sự vào Joseon.
* Đại Thanh: Các quan lại bảo thủ ở Mãn Thanh yêu cầu phải gửi quân trừng phạt Joseon vì "vi phạm luật chư hầu".
Chương 10 kết thúc với sự kiện "Hải Hiệp Chia Đôi"—một hạm đội nhỏ của Nhật Bản và một hạm đội tuần tra của Đại Thanh đối đầu nhau tại một eo biển gần Triều Tiên, cả hai đều tuyên bố đang bảo vệ Triều Tiên, nhưng thực chất là đang cố gắng ngăn cản Joseon hiện đại hóa theo một con đường riêng. Cuộc đối đầu này làm nổi bật sự mong manh của trật tự Đông Á và đẩy các sự kiện nội bộ của Triều Tiên vào vòng xoáy của cuộc khủng hoảng lớn hơn.