Câu 2: Phân loạii các yếu tố tác hại nghề nghiệp (P10)

Có thể chia các yếu tố THNN chủ yếu gặp trong sân xuất thành 4 loại:

2.1. Tác hại nghề nghiệp liên quan đến quá trình sản xuất

2.1.1. Yếu tố vật lý

- Điều kiện khí tượng xấu: nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió, bức xạ nhiệt.

- Bức xạ điện từ: sóng vô tuyến điện (điện từ trường cao tần).

- Bức xạ ion hoá: tia X, tia bức xạ khác.

- Tiếng ồn, rung chuyển.

- Áp lực cao, thấp.

2.1.2. Yếu  tố hóa  học và hóa lý

- Các hợp chất hoá học sử dụng trong sản xuất.

- Bụi trong sản xuất, có thể là bụi khoáng, bụi hữu cơ, bụi vô cơ.

2.1.3. Yếu tố sinh học

- Sự cảm nhiễm và sự xâm nhập của vi sinh vật, virus và ký sinh trùng.

- Sự tiếp xúc với người bệnh hoặc súc vật mắc bệnh; bị súc vật mắc bệnh cắn, đốt.

2.2. Tác hại nghề nghiệp liên quan tới tổ chức lao động

- Thời gian làm việc quá lâu, thông ca, làm thêm giờ.

- Cường độ lao động cao, nghỉ ngơi không hợp lý.

- Sự bất hớp lý trong việc sắp xếp sức lao động.

- Làm việc ở tư thế gò bó quá lâu.

- Sự căng thẳng quá mức của 1 cơ quan hoặc của 1 hệ thống nào đó.

2.3. Tác hại nghề nghiệp liên quan đến điều kiện vệ sinh nơi làm việc

- Diện tích phân xưởng chặt hẹp, máy móc thiết bị đặt quá gần nhau.

- Thiếu thiết bị thông gió thoáng khí hoặc có nhưng không hoàn toàn, hiệu lực kém.

- Thiếu thiết bị bao che và cách nhiệt để chống nóng, chông bụi, chống hơi khí độc hoặc có nhưng không hoàn hảo.

- Chiếu sáng chưa tốt: ánh sáng không đủ hoặc chiếu sáng không hợp lý.

- Việc thực hiện các quy tắc về vệ sinh công nghiệp và an toàn lao động còn chưa triệt để.

- Thiếu trang thiết bị bảo hộ lao động

2.4. Tác hại nghề nghiệp liên quan đến tâm sinh lý học

- Do quả tải về thể lực cơ tĩnh, cơ động.

- Do quá tải về thần kinh tâm lý được chia ra:

+ Tính đơn điệu của công việc.

+ Căng thẳng thần kinh và các giác quan.

+ Nhịp điệu làm việc cao, biểu thị bằng số động tác trong 1 phút.

Câu 3: Biện pháp phòng chống mệt mỏi trong lao động thể lực (P24 )

Phải nhằm các mục tiêu sau đây:

- Chống lại hiện tượng mệt sinh lý đến quá sớm trong quá trình lao động.

- Bố trí tổ chức lao động phải nhằm dẫn tới mức độ mệt mỏi sinh lý thịch đáng, đảm bảo triển khai được các cơ chế huy động dự trữ, nâng cao tiềm lực chức năng của cơ thể, kích thích các quá trình phục hồi vượt mức.

- Không để xảy ra mệt quá sức và nếu có phải thanh toán tích cực hậu quả mệt mỏi quá sức.

Các biện pháp chính gồm có:

(1) Cải thiện các điều kiện của môi trường lao động: Môi trường tâm lý xã hội bao gồm các mối quan hệ giữa người với người. Môi trường vệ sinh chung như các yếu tố vật lí, hóa học và sinh học, nhằm làm giảm xuống mức thấp nhất ảnh hưởng của các yếu tố bất lợi, có hại, tăng cường cáng yếu tố có lợi cho sức khỏe.

(2) Cải tiến kỹ thuật và hợp lý hóa các quá trình lao động sản xuất: Máy móc công cụ phải phù hợp với người lao động (Eggonomie). Hoàn thiện dây chuyền sản xuất tạo điều kiện thuận lợi cho các động tác lao động và duy trì tư thế lao động hợp lý.

(3) Xây dựng các tiêu chuẩn lao động cho từng ngành nghề cụ thể, trong các điều kiện cụ thể và dưới ảnh hưởng của các yếu tố bất lợi nhất định. Thậm chí, tiêu chuẩn lao động riêng cho từng mùa trong năm.

(4) Xây dựng và chấp hành tốt chế độ lao động, nghỉ ngơi hợp lý, tổ chức nhiều hình thức nghỉ tích cực (nghỉ ngắn, nghỉ dài, nghỉ tích cực có kết hợp trò chơi hoặc thể dục giữa giờ...).

(5) Tuyển lựa kỹ và huấn luyện công phu với các ngành nghề lao động đặc biệt, các ngành nghề có yêu cầu cao về tâm sinh lý. Bố trí sử dụng đúng khả năng và thường kỳ theo dõi, giảm định khả năng lao động.

(6) Rèn luyện kiên trì và có hệ thống nhằm nâng cao khả năng lao động về các mặt: thể lực chung, kỹ năng nghề nghiệp, ý trí, cảm xúc. Sử dụng các biện pháp thể dục thể thao hiện đại kết hợp với các rèn luyện cổ truyền như : xoa bóp, khí công, nhu quyền.

(7) Các loại thuốc có thể dùng thận trọng:

- Loại kích thích chuyển hóa, tăng cường các quá trình đồng hóa, đẩy mạnh các quá trình phục hồi kết hợp với chế độ ăn uống đủ năng lượng và chất dinh dưỡng. Thông thường người ta gọi chung là “thuốc bổ” như: các loại sinh tố, sâm nhung và vài loại dẫn chất của nội tiết tố.

- Loại kích thích thần kinh: Cafein, Phenamin, Amphetamin... cũng phải dùng thận trọng trong một số hoàn cảnh đặc biệt và tránh lạm dụng (nhiều loại thuốc kích thích đã bị cấm dùng trong thể thao).

(8) Xử lý kịp thời và đúng đắn các trường hợp mệt quá sức

(9) Ăn uống bồi dưỡng chú ý các thức ăn giàu năng lượng và các chất dinh dưỡng nhưng nhẹ nhàng dễ tiêu hóa... các chất bị tiêu hao nhiều trong lao động như: đường, đạm, photpho, kali, magiê, sắt, các vitamin liên quan đến hệ thống men chuyển hóa.