Cung điện Vienna
Đám cưới của Franz đã chính thức được đưa vào lịch trình. Trong vấn đề này, anh không thể tự mình quyết định, mà 50 triệu dân của Đế quốc La Mã Thần thánh mới đều đang mong đợi.
Ngày lành tháng tốt nhất định phải chọn, nếu chẳng may gặp ngày xấu, mây đen phủ kín, mưa dầm liên tục, chẳng phải điều đó ám chỉ rằng Chúa không ủng hộ cặp đôi mới?
Trong gia đình bình thường, gặp trường hợp như vậy cũng sẽ than thở là xui xẻo; với những kẻ cuồng tín, thậm chí có thể hủy bỏ hôn lễ. Còn đối với hoàng gia, thì đây hẳn là một vụ bê bối chính trị lớn.
Mặc dù ảnh hưởng của quyền lực tôn giáo đã giảm mạnh, nhưng ở khu vực bảo thủ như Áo, những mê tín phong kiến này vẫn còn thịnh hành.
Sau khi được một nhóm thần học gia kiêm nhà khí tượng học nghiên cứu, cuối cùng ngày lành đã được chọn vào ngày 12 tháng 3 năm 1855.
Công tác chuẩn bị đã bắt đầu, và Franz cũng buộc phải thỉnh thoảng hỏi han để thể hiện sự quan tâm của mình đối với cuộc hôn nhân này.
Kết hôn là một điều tốt, đặc biệt là khi bạn kết hôn với người mình yêu. Thôi được, Franz thừa nhận tình cảm của mình dành cho Công chúa Helen chỉ ở mức trung bình, nhưng đối với một hoàng đế, lấy được một người mà mình không ghét làm vợ đã là hạnh phúc rồi.

Tâm trạng vui vẻ của Franz không kéo dài được bao lâu, những chuyện phiền phức đã đến.
"Thưa bệ hạ, kế hoạch mua vàng của chúng ta đã thất bại. Giá vàng trên thị trường quốc tế đã tăng vọt 20%. Nếu tiếp tục mua vào lúc này sẽ rất thiệt hại.
Qua điều tra, chúng tôi phát hiện ra rằng việc tăng giá vàng lần này là do người Anh lên kế hoạch, mục đích là để cản trở chúng ta mua vàng," Bộ trưởng Tài chính nói với vẻ mệt mỏi.
Rõ ràng, ông ấy đã mất nhiều đêm không ngủ.

Trong thời điểm then chốt của cải cách giá trị tiền tệ, việc người Anh đẩy giá vàng lên cao nhằm cản trở Áo mua vào rõ ràng là không có thiện ý. Sau sự việc này, áp lực đè nặng lên Bộ trưởng Tài chính – người chủ trì cải cách giá trị tiền tệ – là điều dễ hiểu.
Franz nhíu mày. Bình thường, người Anh không có lý do gì để cản trở cải cách giá trị tiền tệ của Đế quốc La Mã Thần thánh mới. Việc thêm thành viên vào hệ thống bản vị vàng cũng mang lại lợi ích cho họ.
"Đã điều tra rõ mục đích của người Anh chưa?"
Franz hỏi. Ông không tin rằng người Anh làm vậy chỉ vì lợi nhuận. Nếu chỉ để tăng giá vàng và kiếm lời, thì họ chỉ cần tăng giá từ từ.
Chừng nào mức tăng không quá lớn, để tăng dự trữ vàng, chính phủ Vienna cũng sẽ chấp nhận.
Nhưng tăng vọt 20%? Với mức chênh lệch lớn như vậy, chỉ có kẻ ngốc mới tiếp tục mua.
Việc ép giá vàng lên cao không phải không có cái giá. Các nhà tư bản thao túng giá vàng liệu có lãi hay không thì chưa biết, nhưng sau khi vàng tăng giá, đồng bảng Anh – vốn gắn liền với vàng – cũng theo đó tăng giá.
Điều này tương đương với việc đồng bảng Anh tăng giá 20% trong một lần. Với mức tăng lớn như vậy, chi phí sản xuất hàng công nghiệp và thương mại của Anh chắc chắn sẽ tăng mạnh, khiến họ khó duy trì khả năng cạnh tranh trong thương mại quốc tế.
Chẳng lẽ các nhà tư bản Anh muốn tự giết chết mình?
Suốt từ đầu đến cuối, Franz chưa từng nghĩ rằng đây là kế hoạch của chính phủ London. Làm vậy hoàn toàn là "giết địch một ngàn, tự tổn tám trăm", ai lại đi làm chuyện hại người mà không lợi mình?

Karl trả lời với vẻ khó xử: "Nghe nói là để ngăn chúng ta mua vàng, khiến chúng ta không thể huy động đủ vàng làm dự trữ."
Bản thân ông ấy cũng không tin vào lời giải thích này. Áo là một đế quốc lâu đời, truyền thống và tiềm lực vẫn còn đó. Nếu chính phủ sẵn sàng trả giá, hoàn toàn có thể huy động đủ vàng dự trữ trong nước.
Miễn là uy tín của chính phủ đủ cao, được thị trường công nhận, thì dù dự trữ vàng hơi thiếu, vẫn có thể hoàn thành cải cách bản vị vàng.
Nói cho cùng, việc phát hành tiền giấy vẫn phụ thuộc vào uy tín của chính phủ. Nga là ví dụ điển hình, họ không lo lắng về dự trữ vàng không đủ, nhưng đồng ruble giấy mà họ phát hành trước đây vẫn không được công nhận.
Người Anh không thể trực tiếp đánh sập niềm tin của thị trường vào Đế quốc La Mã Thần thánh mới. Nếu họ có khả năng đó, trong Chiến tranh Cận Đông họ đã dùng nó để đe dọa chính phủ Vienna rồi.

Franz cười lạnh: "Tiếp tục điều tra. Không mua được vàng cũng không sao. Dù sao chúng ta cũng đã chuẩn bị từ trước, lượng vàng cần thiết cho cải cách giá trị tiền tệ tạm thời đủ rồi.
Phần còn thiếu không lớn, nếu cần, chúng ta có thể đổi vàng từ các nước sử dụng cả vàng và bạc. Người Anh có thể đẩy giá vàng trên thị trường châu Âu, nhưng tôi không tin họ có khả năng đẩy giá vàng toàn cầu.
Dù sao cũng phải tỏ ra tiếp tục mua vàng, để người Anh tiếp tục giữ giá vàng ở mức cao, xem họ có thể chịu đựng được bao lâu!"

Thông tin không thông suốt là nhược điểm lớn nhất của thời đại này. Ở những khu vực thông tin không cập nhật, tỷ giá vàng bạc vẫn giữ nguyên.
Để đẩy giá vàng toàn cầu, trừ khi người Anh duy trì giá vàng cao trong vài năm, nếu không, nhiều khu vực ngoài châu Âu sẽ không kịp phản ứng.
Nếu người Anh thực sự làm vậy, Franz sẽ cười. Chậm nhất thì cải cách bản vị vàng cũng chỉ hoãn lại vài năm, điều này không gấp gáp, sớm một năm hay muộn một năm cũng không ảnh hưởng nghiêm trọng.
Chỉ không biết ngành công nghiệp và thương mại của Anh có chịu đựng nổi không. Chi phí sản xuất tăng do giá trị tiền tệ tăng chắc chắn sẽ làm giảm đáng kể khả năng cạnh tranh quốc tế của hàng hóa Anh.

Tất nhiên, lợi nhuận từ thương mại hải ngoại trong thời đại này khá lớn. Franz tin rằng các nhà tư bản, dù mạo hiểm lớn trong thương mại đường dài, vẫn có thể đạt được lợi nhuận 20%.
Không tăng giá để duy trì khả năng cạnh tranh của hàng hóa vẫn có thể làm được. Tuy nhiên, lợi nhuận từ thương mại nội địa châu Âu thì chưa chắc đã lớn như vậy.
Mặc dù Anh là cường quốc công nghiệp số một thế giới, nhưng không phải lĩnh vực nào họ cũng chiếm ưu thế, và những ngành này không thể chịu nổi cú sốc này.

Franz thậm chí từng nảy ra ý tưởng thổi phồng giá trị đồng bảng để tấn công ngành công nghiệp và thương mại của Anh, nhưng ngay lập tức ông đã dập tắt suy nghĩ này.
Với số vốn ít ỏi của Áo, nếu đối đầu trực tiếp với các nhà tư bản Anh trên thị trường tài chính, khả năng thua cuộc gần như là 99%.

London
Nội các Granville ngỡ ngàng. Việc nâng giá vàng là do họ làm, nhưng họ không hề dự định tăng giá một lần nhiều như vậy!
Theo kế hoạch ban đầu, họ chỉ định tăng giá vài điểm phần trăm để khiến chính phủ Vienna từ bỏ, chấp nhận điều kiện của họ. Họ không ngờ giá vàng lại tăng vọt đến mức này.

Đáng tiếc, họ đã bỏ qua một nhóm khác trên thế giới – những kẻ đầu cơ.
Vốn dư thừa trong nước Anh không phải là chuyện mới một hai ngày. Hiện tại, sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của Mỹ và Áo đều nhờ vào sự hỗ trợ của vốn Anh.
Lần này, chính phủ nâng giá vàng lại được mọi người hưởng ứng nhiệt liệt, nên giá cứ thế tăng vọt. Tỷ giá vàng bạc tăng nhanh, vượt khỏi tầm kiểm soát.

Trước mắt chính phủ London chỉ có hai con đường: hoặc là ngay lập tức bán ra một lượng vàng để dập tắt cơn sốt giá trên thị trường vốn; hoặc là làm giảm giá trị của bạc. Khi giá bạc giảm, tỷ giá cao hiện tại sẽ trở nên bình thường.
Một trong những lý do khiến vàng được săn đón hiện nay là do cải cách bản vị vàng của Đế quốc La Mã Thần thánh mới.
Khi chính phủ Vienna hoàn thành cải cách giá trị tiền tệ, Đế quốc La Mã Thần thánh mới chắc chắn sẽ không giữ nhiều bạc. Những lượng bạc này khi đổ vào thị trường, chắc chắn sẽ khiến giá bạc giảm mạnh.

Những kẻ đầu cơ có tầm nhìn sắc bén. Dựa trên những dữ liệu cơ bản nhất trong tay, họ đã dự đoán rằng giá bạc trong tương lai sẽ giảm, và bắt đầu hành động.
Ở một mức độ nào đó, ngay cả khi chính phủ London không làm gì, tình huống này vẫn sẽ xảy ra. Sự gia tăng tỷ giá vàng bạc là xu hướng tất yếu.

Quyết định này không dễ đưa ra, vì một động thái nhỏ có thể ảnh hưởng đến toàn bộ.
Nếu bán vàng để dập tắt cơn sốt giá và ổn định giá trị đồng bảng, thì kế hoạch cản trở chính phủ Vienna mua vàng sẽ phá sản. Trong tương lai, nếu muốn lôi kéo Đế quốc La Mã Thần thánh mới vào hệ thống bảng vàng của họ, chắc chắn sẽ phải trả giá cao hơn.
Tất nhiên, không phải không có thu hoạch. Chính phủ London sẽ kiếm được một khoản trong hành động này, bù đắp cho tổn thất tâm lý của họ.

Việc làm giảm giá trị bạc cũng cần cân nhắc hậu quả. Hậu quả trực tiếp nhất là đồng tiền của các quốc gia sử dụng bản vị bạc sẽ mất giá, dẫn đến hàng hóa của những nước này trở nên cạnh tranh hơn trong xuất khẩu.
Trong khi đó, xuất khẩu hàng công nghiệp và thương mại của Anh sẽ bị ảnh hưởng, từ đó tác động đến nền kinh tế Anh.

Thủ tướng Granville lo lắng hỏi: "Bộ Tài chính có kế hoạch gì để dập tắt cơn sốt này không?"
Không chút do dự, Bộ trưởng Tài chính George Grey đưa ra câu trả lời: "Thưa Thủ tướng, cách tốt nhất hiện nay vẫn là bán ra số vàng mà chúng ta đã mua, để thị trường trở lại bình thường.
Đây là cách ảnh hưởng ít nhất đến nền kinh tế trong nước. Vì chúng ta mua vào với giá thấp, bây giờ bán ra vẫn có thể kiếm lời.
Và phải nhanh chóng thực hiện. Hiện tại, chính phủ Vienna vẫn chưa từ bỏ kế hoạch mua vàng. Điều này thực sự đang kích thích dây thần kinh của các nhà đầu cơ.
Họ có thể đã phát hiện ra kế hoạch của chúng ta, và bây giờ cố tình tỏ ra quyết tâm để xem trò cười của chúng ta.
Nếu kéo dài thời gian, nhiều nhà đầu cơ hơn sẽ tham gia, khi đó việc dập tắt cơn sốt này sẽ khó khăn hơn."

Vàng mà chính phủ mua vào và dự trữ vàng để phát hành tiền tệ là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau, thậm chí được quản lý bởi hai hệ thống khác nhau.
Trong thời đại bản vị vàng, chính phủ không thể tùy tiện quyết định giảm hoặc tăng dự trữ vàng; tất cả đều phải dựa trên nhu cầu thực tế.
Hậu quả của việc hành động tùy tiện, chính phủ London đã cảm nhận được. Một tín hiệu sai lầm đã thu hút các nhà đầu cơ ào ạt đổ tới, và kết quả cuối cùng đều là thảm họa.
Ai bảo vàng là loại tiền cứng? Trong mắt nhiều người, nó sẽ không giảm giá mạnh, và dù có giữ lại trong tay, cũng không lỗ quá nhiều.

Sau khi do dự nhiều lần, Thủ tướng Granville đưa ra quyết định: "Dù thế nào, trước tiên phải dập tắt cơn sốt giá vàng, ổn định giá trị đồng bảng.
Bộ Tài chính ngay lập tức bắt đầu bán vàng, và liên lạc với các tập đoàn tài chính trong nước. Chúng ta cần sự giúp đỡ của họ!"

Mặc dù biết rằng điều này sẽ phải trả một cái giá không nhỏ, Thủ tướng Granville vẫn chọn tìm kiếm sự giúp đỡ từ các tập đoàn tài chính. Nếu chỉ dựa vào sức mạnh của chính phủ London, e rằng khó có thể dập tắt cơn sốt trong thời gian ngắn.

AskExplain